Мағынасы бар мақал мәтелдер туралы Мақал-мәтелдер ✍️

Құралын ұмытса, тұтқын болар.Бұл мақал əрқандай іске дайын болуға үндейді.

Мақтаншақ дамбалын былғар.Бұл мақал мақтаншақтықтан аулақ болуға шақырады.

Қураған ағаш иілмес,Қураған шыбық түйілмес.Бұл мақал көп қолданылып, ескірген зат орнына қайтып келмейді деген мағынада қолданылады.

Шөліркеген (жанға) сағымның бəрі су көрінер.Бұл мақал аса қажетті əр нəрседен өзқажетін үмітпен күте береді деген мағынадақолданылады.

Қазір бұл мәтелді ел «Өлі риза болмай, тірі байымайды» деп қолданып жүр. Өлі пәнилік ешнәрсеге мұқтаж емес. Ол ішпейді, ол жемейді, ол кимейді.Алайда..

Бұл мақал ел ішінде «Елу жылда ел жаңа, жүз жылда қазан» деп қолданылады.Әдетте мақалдың логикалық қисыны, пайымы кемел болады. Мұнда соның көлеңкесі..

Сабыр – күн түсірмейтін сая, Асығыс – аунатып кететін мая.
«Сабыр түбі – сары алтын» деген де өз бар. Сабыр Аллаһтың..

Бидайдың кеудесін көтергені – Дақылының жоқтығы. Жігіттің кеудесін көтергені – Ақылының жоқтығы.
*Кеудесін көтеріп, жұрттан өзін биік..

 Алтау ала болса, Ауыздағы кетеді. Төртеу түгел болса, Төбедегі келеді.
*Ынтымақ,   береке,   бірлік  ..

 Хан қасында уәзір білгіш болса, Қара жерден кеме жүргізер.

Қара жерден кеме жүрмейді емес пе? Сонда мақалдың меңзегшені не?
Мақалды..

 Қой асығы демеңіз,
Қолыңа жақса, сақа тұт.
Жасы кіші демеңіз,
Ақылы асса, аға тұт.

Халық даналығы осы сөз арқылы ақылды адамды жасына..

 Жабайы шөп егіннің жауы, Еріншектік ердің жауы.

Еріншектік күллі өнердің жауы деген екен Абай дана. Сол сізге сіз келісесіз бе? Еріншектің..

  Өз елімнің басы болмасам да, Сайының тасы болайын.

Туған жерге деген перзенттік парызды адам әкім болса да, қарапайым жұмыскер болса да..

 Жаман атқа жал бітсе,
Жанына тоқым байлатпас,
Жаман адамға мал бітсе,
Қасына қоңсы қондырмас.
Жал біту – семіру дегенді білдіреді...

  Біреуді жамандаған, сені де жамандайды.

Бұл мақал – қарапайым халық даналығы. Біреулерді саған жамандап отырған адам дәл осылай сені де басқа..

Өсер жастың алдын кеспе, Өсер ағаштың басын кеспе.

«Алдын кеспе» деген талантты, болашағы бар адамға кедергі келтірме, әдейлеп..

Анаңа ауыр сөз айтпа, Атыңа ауыр жүк артпа.

Ана туралы өзіңіздің толғанысыңызды, сезіміңізді жазып көріңіз. Мүмкін мақалдың сізге керегі болып..

Талапты ерге нұр жауар.

Халық даналығы осылай дейді. Талапты ерге нұр жауар. Сіз қалай ойлайсыз?
Топтық әңгіме құрыңыздар. Осы мақал төңірегінде..

 Аттың бәрі тұлпар болмас, Құстың бәрі сұңқар болмас.

Адам өзінің шамасын білгені жақсы. Сонымен қатар ұстаз өзінің барлық шәкірттерінен..

  Алдыңа келсе, атаңның құнын кеш.

«Кеш» дегені «кешір» дегені. «Алдыңа келсе» дегені «кешірім..

 Су татырмағанға сүт бер. Таспен ұрғанды аспен ұр.

Осы екі мақалдың ұқсатығы мен айрмашылығы қандай?
Біздің халықтың тамаша бір қасиеті..

 Құты қашқан құдыққа құласа, үстіне құм құйылар.

Құт сөзінің синонимі береке. Сонда берекесі қашқан адам дегенді білдіреді. Ал осы мақалдың..

    Ердің ісін ауыр қылма, Сәйгүлікті жауыр қылма.

Сәйгүлік дегеніміз тұлпар ғой. Тұлпар атты жауыр қылатын адам (күте алмайтын) қандай..

  Бұтағы көп ағашқа құс қонады, Атағы жақсы адамға сөз ереді. Ағаш басына жел үйір, Жақсы адамға сөз үйір.

Осы мақалдың мәнін ашатын сіздің..

 Ақылдың өлшемi –  парасат.
Парасат өлшеміне нелер, қандай қасиеттер сай келеді?
Ақылдың нәтижесі, көрінісі парасат болғаны ма?..