Бөлім: «Әңгімелер»
Әңгіме, әдебиетте — оқиғаны қара сөзбен баяндайтын шағын көркем шығарма жанры.
Әңгіменің жанрлық ерекшеліктері оқиғаны баяндау тәсілі, композициялық, сюжеттік құрылысы, көркемдік жүйесі арқылы айқындалады. Әңгіменің көлемі шағын, кейіпкерлер саны аз, сюжет ұйытқысын құрайтын оқиғаның басталуы, шарықтау шегі мен шешімі болады. Онда адам, оның өмірі мен тағдыры, аса маңызды деген оқиға жинақы беріледі. Мұнда бір айтылған жайларға қайта оралуға, тәптіштеп баяндауға, ұзақ суреттеуге орын жоқ. Әңгіме жанры аз сурет арқылы көп жайды аңғарта білетін айрықша көркемдік шеберлікті талап етеді.
Квентин Дорвард
І ТАРАУ
Аса ірі вассалдарға қарап желіккен ұсақ ленниктер де, өзінің король сарайынан қашықтығына, иелігіндегі жер көлеміне және қамал-сарайлары мен..
Аса ірі вассалдарға қарап желіккен ұсақ ленниктер де, өзінің король сарайынан қашықтығына, иелігіндегі жер көлеміне және қамал-сарайлары мен..
— Вальтер Скотт
Айбынды батыр Айвенго
I ТАРАУ
Өрістен малдар қайтқанда,Қорс-қорс етіп шошқаларТойып ап тоңқаң қаққанда –Отырған төбе басындаОсынау кеңесті айтқандар.
Поп..
Өрістен малдар қайтқанда,Қорс-қорс етіп шошқаларТойып ап тоңқаң қаққанда –Отырған төбе басындаОсынау кеңесті айтқандар.
Поп..
— Вальтер Скотт
Шынайы талант
Бізді сырлы сұлу жырымен, жігіттік ыстық буымен алаңдатып; ақтарылған ақ жарма көңілімен, мазасыз бүкіл өмірімен есімізде мәңгі кетпестей қалып..
— Әбділдә Тәжібаев
Той боларда
(Үш актылы)
ҚАТЫСУШЫЛАР
Байбол — аудандық милиция бастығы 50 де.Айбала — Оның қызы 19 да.Үрия — Айбаланың өгей шешесі 35..
ҚАТЫСУШЫЛАР
Байбол — аудандық милиция бастығы 50 де.Айбала — Оның қызы 19 да.Үрия — Айбаланың өгей шешесі 35..
— Әбділдә Тәжібаев
Сырласу ретінде
Менің «Есімдегілер» деп жазып жүргендерім қазір қалың кітап болып, осы жинағымның бір томына айналып отыр. Сондықтан кіріспеге өмір..
— Әбділдә Тәжібаев
Майра
(Төрт актылы)
Қатысушылар:
Уәли — қарт етікші.Зәру — оның әйелі.Майра — олардың қызы, 21-де.Мұрад — кеме капитаны, 30-ға..
Қатысушылар:
Уәли — қарт етікші.Зәру — оның әйелі.Майра — олардың қызы, 21-де.Мұрад — кеме капитаны, 30-ға..
— Әбділдә Тәжібаев
Дубай Шубаевич
(Үш актылы)
Қатысушылар:
Дубай Шубаевич — институт директоры.Меруерт — оның әйелі.Жібек — Меруерттің сіңлісі, институт..
Қатысушылар:
Дубай Шубаевич — институт директоры.Меруерт — оның әйелі.Жібек — Меруерттің сіңлісі, институт..
— Әбділдә Тәжібаев
Құлаған құз
Тоғай. Егін. Шалғын... Жабағыдай ұйысқан қалың көктен машинаның кейде жоны ғана көрінеді. Арғы қабақта аспанмен тілдескен Алтайға жаңа жолмен бірге..
— Ғабиден Мұстафин
Қадірлі қонақ
Стол басында үш адам отыр. Оң жақтағы Ажар, сол жақтағы Сұлтан, ортада қонақ.
Қонақ кішірек болғандықтан Ажар оның астына жастық қойып биіктетеді..
Қонақ кішірек болғандықтан Ажар оның астына жастық қойып биіктетеді..
— Ғабиден Мұстафин
Керуен
— «Алқызыл көрінеді қашқан түлкі,
Жігіттің қайда қалмас жиған мүлкі.
Төменнен жоғарыға созамын қол,
Болсын деп көңіл шіркін..
Жігіттің қайда қалмас жиған мүлкі.
Төменнен жоғарыға созамын қол,
Болсын деп көңіл шіркін..
— Ғабиден Мұстафин
Еңбек бірлігі
Мысықбектің Күләйі мен қара сиырының телі бірдей. Күләй он бала тапқанда, қара сиыр он бұзаулады. Бірақ, бірінің баласы, бірінің бұзауы құтаймады...
— Ғабиден Мұстафин
Ақиқат пен аңыз
БІРІНШІ ДИАЛОГ
I
Алматы жазда да, күзде де әсем ғой, шіркін! Сентябрьдың аяқ кезі болса да, астана ыстық, шуақ, жылы нұрға бөгіп тұр. Бірақ ауа..
I
Алматы жазда да, күзде де әсем ғой, шіркін! Сентябрьдың аяқ кезі болса да, астана ыстық, шуақ, жылы нұрға бөгіп тұр. Бірақ ауа..
— Әзілхан Нұршайықов
«Махаббат, қызық мол жылдар» кітабы қалай жазылды?
(Оқырмандарға жауап)
Менің «Махаббат, қызық мол жылдар» атты кітабым 1970 жылы жарық көрді. Содан бері биыл үшінші жылға аяқ басты. Бірақ бұған..
Менің «Махаббат, қызық мол жылдар» атты кітабым 1970 жылы жарық көрді. Содан бері биыл үшінші жылға аяқ басты. Бірақ бұған..
— Әзілхан Нұршайықов
Шегірге
«Ақжолдың» бір нөмірінде «Шегір» деп қол қойған жолдас мені қазақтың бояма қамқоры, қазақтың бір қызын, бір қатынын әуре қылдың, сорлаттың деп..
— Сәкен Сейфуллин
Қыр балалары
Байлаған биенің бас сауымын сауып алған кезде, "Тайжүзген" құдығының басындағы төрт ауылдың атқа мінер кәрі, жас, қатын-қыздарының аттары ерттеліп..
— Сәкен Сейфуллин
Жұбату
Мамыр айы.
Таң алды...
Ауыл Нұра бойында. Аспанды түнерген қара бұлт қаптап, қара түнді өте-мөте меңіреу қылып тұр. Көшіп шаршап келіп, жаппалап..
Таң алды...
Ауыл Нұра бойында. Аспанды түнерген қара бұлт қаптап, қара түнді өте-мөте меңіреу қылып тұр. Көшіп шаршап келіп, жаппалап..
— Сәкен Сейфуллин
Өмірге құштар өр тұлға
...Баубек, шын мағынасында әлі толысып та үлгермеген балауса Баубек. Құрбылары оны «қыз жігіт» деп әзілдейтін-ді. Бірақ та Баубек бойында..
— Әбу Сәрсенбаев
Капитан ұлы
Теңізшілер өмірінен повесть
1
Күзгі Каспий түссіз бір бозымық жамылып, меңіреулене қалған. Бет құбылысын да, жүрек тынысын да аңғартпауға..
1
Күзгі Каспий түссіз бір бозымық жамылып, меңіреулене қалған. Бет құбылысын да, жүрек тынысын да аңғартпауға..
— Әбу Сәрсенбаев
Құс қуған бала
Сәтжанның ителгісі үйрек алғаннан бері, өзіне де бұрынғысынан өзгеше тәрізді. Ерекше тұлғалы қыран бейнесіне ұқсағандай. Тұғырда отырса, құм қайрақ..
— Сапарғали Бегалин
Түркия-Кеңес достығы
(Уәли Нұралдин бектің мақалаларына орай)
Ыстамбұлда шығатын «Хабар» атты газетінің (14 және 15 і желтоқсанда шыққан) екі санында Уәли..
Ыстамбұлда шығатын «Хабар» атты газетінің (14 және 15 і желтоқсанда шыққан) екі санында Уәли..
— Мұстафа Шоқай
Лұқман Хакім
(фантастикалық әңгіме)
I. ЖҰМБАҚ ХАТ
Менің бұл жолға сапар шегуіме себепкер болған түсініксіз бір хат еді. Көк, сарғыш, ақшыл конвертті хаттардың..
I. ЖҰМБАҚ ХАТ
Менің бұл жолға сапар шегуіме себепкер болған түсініксіз бір хат еді. Көк, сарғыш, ақшыл конвертті хаттардың..
— Талап Сұлтанбеков
Сасырдың сүті
(фантастикалық әңгіме)
Бұл менің бала кезімде болған оқиға. Анда-санда есіме түссе болды, көңіліме бір ыстық сезім үйіріліп, көз алдыма өмір бойы..
Бұл менің бала кезімде болған оқиға. Анда-санда есіме түссе болды, көңіліме бір ыстық сезім үйіріліп, көз алдыма өмір бойы..
— Талап Сұлтанбеков
ҚАРА МУЗЫКА
(ғылыми-фантастикалық әңгіме)
Көшеде мылтық атылды. Тағы атылды. Бір кезде үлкен сары үйдің қалқасынан жан ұшыра жүгіріп әлдеқандай адам шыға келді...
Көшеде мылтық атылды. Тағы атылды. Бір кезде үлкен сары үйдің қалқасынан жан ұшыра жүгіріп әлдеқандай адам шыға келді...
— Талап Сұлтанбеков
Жүрек тулайды
...Профессор Садықов лабораторияға қабағы түксие кірді. Бұрын жұртпен жайдары сәлемдесетін ол бүгін тек басын изеп, үстіндегі болонья плащын..
— Талап Сұлтанбеков
Ғажайып планета
(фантастикалық әңгіме)
— Биолог Туранов, сіз өз пікіріңізді кесіп айтсаңызшы, қараптан қарап отырып дағдарып қалдық қой. Осылай отыра береміз..
— Биолог Туранов, сіз өз пікіріңізді кесіп айтсаңызшы, қараптан қарап отырып дағдарып қалдық қой. Осылай отыра береміз..