Фонетика
Фонетика – тіл туралы ғылымның бір саласы. Онда дыбыстар, екпін және буын, үндестік заңы қарастырылады.
Қазақ тілінде 42 әріп және 37 дыбыс бар.
Екі белгі бар: ъ - айыру белгісі, ь - жіңішкелік белгісі.
Қазақ тілінде тән әріптер 10: ә, і, ң, ғ.....

9-нұсқа
1.Төл сөздің тыныс белгісін анықта
Кеше кешке жолдасы Қарқаралыда әлі екі-үш күн боламыз деген болатын.
А) тырнақша, үтір, сызықша
В) қос нүкте, сызықша, леп белгісі
С) қос нүкте, тырнақша, үтір, сызықша
Д) қос нүкте, тырнақша
Е) сызықша, қос нүкте, тырнақша

2.Төл сөзді сөйлем
А) Осы алаңнан қоныс тауып, біз ошақ қаздық.
В) «Амангелдіге» келісімен, бұл арман шыңына жетті.
С) «Табылған ақыл, Мұқа!» - деп....

Ұлттық Бірыңғай Тестілеу – оқушылар үшін өте жақсы дайындықты талап ететін маңызды сынақ. ҰБТ – ға түрлі әдістермен дайындалуға болады.

Біріншіден,
әрине, мектептегі жақсы үлгерім тестілеуден өту кезінде сәттіліктің кепілі болар. Егер оқушы орта мектептің барлық курсы барысында жақсы білім деңгейін көрсетсе, әдетте, тестілерде де оның нәтижелері одан күткен нәтижелерден қатты ерекшеленбейді. Алайда, “кілең бес алатындар” ҰБТ – да олардан күткен.....

Тест кітапшасы ҰБТ-ға дайындыққа арналған. Байқау сынағының нұсқасы — 1282. 10 сынып оқушыларын арналған әр оқушының дайындық деңгейін тексеру үшін басылып шыққан «Достық» баспасы. Сынақ кітапшасында.....

1. Қазақ тілінде 37 дыбыс, 42 әріп бар.
2. 40 әріп, 2 таңба бар.
3. Қазақ тілінде 12 дауысты дыбыс бар:
- а, ә, о, ө, ы, і, ұ, ү, е, э, и, у.
4. Жуан дауыстылар - а, о, ы, ұ.
5. Жіңішке дауыстылар - ә, ө, і, ү, е, э.
6. Ашық дауыстылар - а, ә, о, ө, е.
7. Қысаң дауыстылар - ы, і, и, ұ, ү, у.
8. Еріндік дауыстылар - о, ө, ұ, ү, у.
9. Езулік дауыстылар - а, ә, и, е, э, ы, і.

10. Қазақ тілінде 25 дауыссыз дыбыс бар:
- б, в, г, ғ, д, ж, з, й, к, қ, л, м, н, ң, п, р, т, с, ф, х, Һ, ц, ч, щ, ш.
11. Қатаң дауыссыздар - п, ф, с, ш, к, қ, т, ч, щ, ц, х, Һ.
12. Ұяң дауыссыздар.....

1. Қытай деректеріндегі ғұн басшысы лауазымы:
А) "Гуньмо
В) "Күнби"
С) "Хан"
D) "Патша"
Е) "Шаньюи"

2. Ғұндар туралы дерек беретін
А) парсы жазбалары
В) иран жазбалары
С) рим жылнамалары
D) византия деректері
Е) қытай деректері......

Бұл пәнді оңай немесе қиын деп айтуға болмайтын шығар. Өйткені оны сүйіп оқитын немесе әр оқиғаны түсінуге қиналатын оқушылар да бар. Кейбірі "ол даталар мен оқиғаларды болашақта пайдаланбаймыз, оны жаттаудың да ешқандай қажеті жоқ. Бәрібір де ұмытып қаламыз" дейді. Бұлай қарсыласудың қажеті жоқ шығар. Себебі, уақытты босқа жоғалтамыз. Ал оны оқуға міндеттіміз. Өйткені, өткен тарихын білмеген адам болашаққа сенімді қадам баса алмайды. Өзге пәндердегідей Қазақстан тарихы балының жоғары болуы тек дайындығымызға байланысты. Оған уақытты дұрыстап бөлейік. Ал бұл пәнге қалай дайындалған дұрыс? Назарларыңызға осыған байланысты бірнеше кеңес ұсынамыз:

1. Жауаптарды түсінбей жаттауға болмайды. Тест кезінде дәл сол сұрақтың ішіндегі сөздерді.......

1. «Сұлу» сөзінің синонимін табыңыз.
А) Әдепті.
В) * Әдемі.
С) Сыпайы.
D) Мықты.
Е) Салмақты.

2. Буын түрін анықтаңыз.
A) * Тұйық.
В) Жалғау.
С) Жалаң.
D) Буын.
Е) Тасымал.

Бүгінгі кеңестер бесінші пән ретінде әдебиет пәнін таңдаған түлектерге арналады. Әдебиетке дайындалу – біреулер үшін ләззат, ал екіншілерге – азап, басқалары жалқаулықты жеңе алмай әбігерге түседі. Себебі, бұл пән өзін сүйіп оқығанға ғана қолжетімді. Егер, әдебиетті жақсы көрмесеңіз, жоғары балл аламын деуіңіз бекершілік. Мейлі, ҰБТ-ны ойдағыдай тапсырдыңыз делік, онан кейінгі оқу-білімнің барлығы да шығармашылықпен, көркем туындылармен байланысты болғандықтан, үлкен жетістіктерге жетуіңіз екі талай. Келісесіз бе? Ендеше, сізді бұл пәнді жан қалауыңызбен таңдады деп ойлаймыз. Ары қарай "Әдебиетке қалай дайындаламын?, "Дайындықты неден бастаған дұрыс?", "Жоғары балла жинау мүмкін бе?" деген сауалдарыңызға жауап.....