Бөлім: «Өлеңдер»

Өлең – шағын көлемді поэзиялық шығарма. Ырғағы мен ұйқасы қалыпқа түскен, шумағы мен бунағы белгілі тәртіпке бағынған нақысты сөздер тізбегі. Өлеңнің түрлері мен жанрлары әр алуан: ода, элегия, баллада, сонет, т.б. Кең мағынасында өлең қысқа көлемді поэзиялық туындылардың жалпы атауы болса, тар мағынада музыка өнер мен сөз өнеріне ортақ туынды, яғни ән өлеңі. Қазақ ауыз әдебиетіндегі халық өлеңдері еңбек-кәсіпке орай (аңшылық, төрт түлік, наурыз өлеңдері), ескілікті наным-сенімге байланысты (бақсы сарыны, арбау), әдет-ғұрып негізіндегі (салт, үйлену, мұң-шер өлеңдері), қара өлең, тарихи өлең, айтыс өлеңдері болып бөлінді. Өлең сөздердің болмысы, жаратылысы аса күрделі, оған ишара, меңзеу, салыстыру, жұмбақтау, астарлау, бейнелеу, теңеу, ұқсату, т.б. тән. Өлең лирика жанрында кең тарады, тақырыбы жағынан саяси, көңіл күйі, табиғат, махаббат және философия түрлерге жіктеледі.
МЕН ҚОРҚАМЫН, ҚОРҚАМЫН
Мен қорқамын, қорқамын,Қорыққанымнан жортамын.Ашу менен ызаға,Толы емеспін, ортамын.Қыздырманың –қызыл тіл,Қызған отқа салар ол.Кек сақтағыш..
©  Дихан Қамзабекұлы
ЖАН МЕНЕН ДЕНЕ ҺӘМ КӨҢІЛ
Басында жан мен дене екi басқа,Жан шыдап тұра алмайды қозғалмасқа.Дене сауыт сықылды жанның орны,Оған да күту керек бұзылмасқа.Ал ендi сипатталық..
©  Дихан Қамзабекұлы
АДАМ НЕМЕНЕ?
Бiлiмдiлер сөз жазып, зарлағанда,Ой кезiп, жердiң жүзiн шарлағанда,Алдаусыз адам өмiрiн түзетерлiкӘдiлет, ынсап, мейiрiм бар ма адамда?Әйтпесе мәз..
©  Дихан Қамзабекұлы
АНЫҚ ПЕН ТАНЫҚ
Ойлаңыз, ақыл-бiлiм қайда болмақ,Денеде қандай орын-жайда болмақ?Бiлу, нану, ұнату – ақыл ici,Қайтсе зиян, қайткенде пайда болмақ?Тән сезiп, құлақ..
©  Дихан Қамзабекұлы
ЖАРТЫ НАН
Айтатын Құран сөзiн молда қайда?Дүние үшiн ойлағаны амал, хайла.Айтайын бұрынғының нақыл сөзiнҚайырдан аз да болса көрген пайда.Дүние өтер бәйгі..
©  Дихан Қамзабекұлы
ХАЛ-АХУАЛ
Жігіттер, жақсы қайда өнер шашқан,Жүдеген ғаріптердің көңілін ашқан,Анау озық, мен кейін қалам ба деп,Көз салып бірін бірі шамаласқан?Сүрініп ат аяғы..
©  Дихан Қамзабекұлы
КИІК
О заманда бар екен жалғыз киік,Тамам кәпір аттанды тұзақ жиып.Тұзағына кәуірдің киік түсіп,Тартып үзіп кете алмай, қалды киік.Құдайым жеткізбесін..
©  Дихан Қамзабекұлы
ИМАН ЖОЛДАС
Өлімнің болжалы жоқ келетұғын,Әр пенде Хақ жазғанын көретұғын.Иманын жолдас етсін әр пенденіңУақыты жетіп, күн болса өлетұғын.Құдайға түгел қиып жүре..
©  Дихан Қамзабекұлы
ИТ ДҮНИЕ
Бұ дүние жолдас емес адамзатқа,Кетедi, қайта тастап жанған отқа.Дүниенiң жамандығын көзiне айтып,Ғазал қып бес-алты ауыз жаздым хатқа.Бұ дүние..
©  Дихан Қамзабекұлы
МАХАМБЕТ ПЕН ИСАТАЙ!
Қара қазан, сары бала қамы үшінКөктесін деп ұрпағының бағы шынЖанын қиған Исатай мен Махамбет,Жан беруге дайын тұрған ар үшін.Озбырлардың сетінеткен..
©  Кенжебек Сержанұлы
БУРАБАЙ, ШЫН БЕЙНЕҢЕ БАҒА ЖЕТПЕС
Мен бардым сексен көлдің саясына,Сексен көл ала кетті аясына.Оқжетпес Жұмбақтаспен тамсандырды,Өр Көкше әуеніндей ансамбльдің.Сәкеннің жолдарымен..
©  Кенжебек Сержанұлы
БӘРІ ЖАЛҒАН
Өмір деген - тамшылар өзендегі,Алғыс – уақыт, өмірің өз ермегі.Жүрген жандар кешегі бүгінде жоқ,Көзден таса мұрсатта көз көргеніңБайқайсың байқам..
©  Кенжебек Сержанұлы
АТА-АНА
Ата бағып, өсірген соң анамыз,Маңдай термен қасымызда панамыз.Әке деген асқар таудай еңселі,Ана десек жаққан шамдай жанамыз.Ата-анасыз жетпес ешкім..
©  Кенжебек Сержанұлы
ЖЕЛТОҚСАН ЖАҢҒЫРЫҒЫ
Табандап, тоқсан күні тұрғындарым,«Құйынның» қайдасыңдар құрбандары?Тәуелсіз тағдырыңның өшпес ізін,Жоя алмас сілкінген жер, тұрған дауыл.Алаңға..
©  Кенжебек Сержанұлы
ӘКЕШІМ...
Асқар тауым әкешім бар асылым,Әперер ем, әлемнің бар асылын.Саған жетпес бұл әлемнің байлығын,Сыйлар ем, ғұмыры ұзақ ғасырын.Асқар таусың, мәңгі ұлы..
©  Кенжебек Сержанұлы
Білесіңбе
Мен сені күтіп едім білесіңбе, Білесіңбе жүрегімнің күресінде Күрең қара қабақпен қарағаның, Менің мына ойымда әлі есімдеАйтқан сөзің ұмытылмас..
©  Айтқалиев Айдос Даниярұлы
492- ЯДРОЛЫҚ ЖАРЫЛЫС
Қас қарайған шақ еді,Қарауытқан батыстан, кенет,Алаулап таң атты.Бұрында осындай болған.Біздер ойыннан тоқтадық.Әу баста қорықтық, соңынан мәз..
©  Ардақ Нұрғазұлы
ЖҰМЫРТҚА
 Базардан қайтып оралғанымдаБалам қолыма қарады,Дүние доп-домалақ, жарылмаған жұмыртқа дегендіӘлде бір досым айтқан-ды.Көшеде, машина бекетіндеӘлде..
©  Ардақ Нұрғазұлы
КӨЛЕҢКЕ
Есіктің көзінде күннің нұры.....Көлеңке.....Тотықұс түсті көбелектің жалған көзіПочта әкелген хатқа жазылған есімТөгілген жапырақтанСенің елесіңді..
©  Ардақ Нұрғазұлы
ЕЛЕС
Тарихтың қан сасыған ауласында,балталарын сүйеп қойып,Екі жендет шахмат ойнап отыр.Тұсауы кесілген сәби тәлтіректеп,Күйген қанатымен көтеріліп ұша..
©  Ардақ Нұрғазұлы
Өзіңнен ғана, Тәңірім, мейір күтпей ме ел...
Өзіңнен ғана, Тәңірім, мейір күтпей ме ел,Көзіңді бізге тіктей бер!Бай болсам дейтін қазақтан түк те аямай,Алтынмен аптап,Күмісіңмен де күптей..
©  Серік Ақсұңқарұлы
Ауа-райы болжамынан
(Р. Рождественскийден)«Қара топырақты аудандарда күн кенеттен салқындап,Қара жолды қаптап кеп қар басқанда, --Астананың аспанында найзағайлар..
©  Серік Ақсұңқарұлы
Хиппидің монологы
Хиппиіміз—біздер!Қайыршы емеспіз!Байқағын:Өзіне—ақшан,Байлықтарына—байпағым!Кәрімнен меннен ұйықтай алмайды—(мықтылық):Полицайларың төбе шаштары тік..
©  Серік Ақсұңқарұлы
Туған күндер
Бұлт ішінде Айы жүзген өмір—Бұл:Косиха да көзін ашты өмір гүл.Нөсерлі Алтай-тапқан жері тағдырдың.Көз алдында дала жатты көгілдір,Иісі аңқып найзағай..
©  Серік Ақсұңқарұлы
Көңілім менің қаранғы. Бол, бол, Ақын...
Көңілім менің қаранғы. Бол, бол, Ақын.АбайДүние мынау-қараңғы. Бол, бол, Ақын,Келіп тұрмыз кезеңге толғанатын:Тілді Тәңірі келтірер кәмилаға,Қара..
©  Серік Ақсұңқарұлы