Шығарманың тақырыбы мен негізгі ойды анықтау. «Шайтанкөл» (Мысал). Әдебиеттік оқу, 4 сынып, дидактикалық материал.

ҚОСЫМША 1

Шайтанкөл (Мысал)

 Баяғыда бір байдың Сұлушаш есімді қызы болыпты. Сол байдың есігінде жүрген құлы Тезек пен күңі Шұнақ қосылып, Алтай деген ұл туады. Сөйтіп, Алтай да Сұлушаш та ержетеді. Өсе келе бір жылы туған екі жас бір - бірін ұнатып қалады. Бірақ бай қызын кедейге беруші ме еді! Содан Алтайдың Қайсар деген досы бар, Сұлушаш үшеуі бірігіп елден қашады.

 Олар қашып барып, Қарқаралы маңайындағы Жиренсақал деген жерді мекендейді. Сол жерге аң аулап, құс ұстап күндерін көреді.

 Бір күні Алтай құс аулап жүріп, бір үлкен құз-жартасқа кездеседі. Сол құздың қия шыңына бүркіт ұя салған екен. Алтай соған шығып бүркіттің балапанын алмақшы болады. Бірақ жолы болмай, шың басынан шыңырауға құлайды.

 Бұл шақта Сұлушаш Тескентаста сырнай тартып отырады. Кенет ту сыртынан ырылдаған дауыс естіледі. Жалт қараса, артында арыстан тұр екен. (Ерте кездерде Сарыарқада арыстан да жолбарыс та жортып мекен еткен). Қыз қорыққаннан көлге құлап кетеді.

 Қайсар Сұлушашты іздеп, осы жерге келсе, көлдің бетінде қыздың көйлегі мен тақиясы жүзіп жүреді. Достарынан айырылып, қайғырған Қайсар да ендігі өмірдің мәні қалмады деп, жартастан көлге құлап өледі.

 Содан бері үш жасты қыршынынан қиған бұл көл «Шайтанкөл» атаныпты.

ҚОСЫМША 2

ҚОСЫМША 2

ҚОСЫМША 3

 Мысалдың негізгі ойын білдіріп тұрған бөлігін, мысалдан деректер келтіре отырып дәлелде.

ҚОСЫМША 4

Осы оқиға қалай өзгерді? ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

Олай өзгеруінің себебі––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

Осы оқиға қалай өзгерді? ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

Олай өзгеруінің себебі–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––