Шәкәрім құдайбердіұлы шығармашылығы туралы Өлеңдер ✍️

Жан жүрегім, жаным жеп,Жанған отқа саласың.«Анау сүйтті, бүйтті» деп,Күнде мазамды аласың.«Берекеге жи» дейсің,Тамам қазақ..

«Жан денеден жалықты,Жанды ал»,– дедім Жарыма.«Ол сасыған балық-ты,Кім құмар,– деді,–..

Наданның көзі соқыр, көңлі қара,Қазаққа надан болмай бар ма шара?Бір күні аңнан қайтып келе жатсам,Жүр екен далада ойнап бір топ бала.
Бәрі де..

Жаз келер, қыстыгүнгі қысым өтіп,Қар, суық, аяз, боран – бәрі кетіп.Қасықтай қар, тобықтай тоң қалмайды,Табиғат барша жанға рахым..

Ескiден қалған сөз терiп,Өз ойымнан өң берiп,Yйретудi жөн көрiп,Түзетпек едiм адамды.
Қышыған жерiн қасуға,Әдiлет жолға басуға,Алдына салып..

Мұны оқыған ұландар,Үмбетей жырын тыңдаңдар!Байқап оқып әрбірін,Ақылға салып бар сырын,Не деп отыр, көр түрін.Абылайдың алдына,Салып отыр, көрдің..

Ерiншектен – салақтық,Салақтықтан – надандық.Бiрiнен-бiрi туады,Жоғалар сүйтiп адамдық.
Ерiншек таза жүре алмас,Кiрi-қоңын жуа..

Ер қосқанға ұқсайды сөз сөйлемек,Қисындырып, жымпитып қойсам демек.Атқа тыныш, адамға жайлы келіп,Көзге сұлу, өзі өңлі болса керек.
«Ол..

Епті тышқан бидайды таси берген,Шәкірті де көп екен қасына ерген.Қақпан құрған адамның айлаларынАлып тастап, жем жеген талай жерден.
Өзге тышқан..

Екінші күні қонғанда,Жататын мезгіл болғанда,Елсізде жатқан мұңлы шал,Жыла да, зарла толған да.
Атыңа пішен саларда,Ұйқыға көзің барарда,Адасқан..

Ей, көп халық, көп халық,Көп те болсаң, шөп халық.Партияшылды құтыртпа«Мен – сендікпін» деп, халық.
Оң-терісін байқамай,Ылайлап тұнық шайқамай,Таза..

Бiлiмдiлер насихат көп жазады,Адам үшiн уайым жеп жазады.Байқап оқып отырсам, cоның бәрiДүниенi «сұм», «алдамшы» деп..

 
Дүйсенбі күні болғанда,Ұлы сәске толғанда,Барып едім шөп сала,Оқыранды Қоңыр ат.Оқыранғанда ол айтты,Жақсы тыңда, нені айтты:
–..

Достыңыз зор,дұспаның қор,Бар тiлекке жетсеңiз.Сансыз бақыт,алтын тақыт,Барша жаннан өтсеңiз.
Қалса уайым,болса дайын,Ненi талап етсеңiз.Бәрi..

Жемiстi, жақсы иiстi бұл бәйшешек,Аралайық, пайдасын көрем десек.Ұғымды, милы жастың ойын қозғап,Ұқтырар талай тәлiм, талай есеп.Ерiнбей тамам гүлiн..

Бұл әнбұрынғы әннен өзгерек,Бұғанұйқасты өлең, сөз керекӨзіне орайлы.Денеңжан нұрлы болса, жөнделмек,Өлеңәнге өлшеп айтса, өңделмек,Ұйқасса..

Бұл кездегi дiндердiң бәрi – нашар,Ешбiрi түзу емес көңiл ашар.Өңкей алдау, жалғанды дiнiм дейдi,Тексерсең, ойың түгiл жаның сасар.Әлемдегi..

Бiр суыр адасыпты оттап жүрiп,Кез болды бiр ауылға көп қаңғырып.Ит қуалап тыққан соң иесiз үйге,Бояу толы шелекке кеттi кiрiп.
Қараңғы түн болғанша..

Бостандық туы жарқырап,Еркіндік суы сарқырап.Байқұс қазақ осыданҚана ала ма бас құрап.
Ата-анасыз жас бала,Денесінде көп жара,Қайраты жоқ, ес..

«Бейiсте бар сұлу жар,Мінсiз таза хор қыздар,Рахат берер бал кәусар»,–Дейдi бiздiң молдалар.
Айтады да бұл сөздi,Арақтан тыйды ол..

Бейiс, дозақ молда айтқан сияқты емес,Ақылды адам оны анық сондай демес.Құрсақтағы балаға осы өмiрдiҰқтыр десе, айтар ең қандай кеңес?Сол сияқты..

Бақанас, Байқошқардың көп сабазыЖиып ап қыран бүркіт, жүйрік тазы,Еңбекші ұйым болмай, аңшы болып,Ойда жоқ бидай менен шөптің азы.
Аңшылық –..

Бас көзiмен қарасаң, нәпсi – жалған,Бiр сұлу қыз сықылды жұрт таңданған.Анық ақыл көзiмен қарағанда,Өзiн берер қалыңға ол қызды алған.Қылықты..

«Қазақтың көп жұмысы не?» – десеңіз,Айтайын, жамандайды демесеңіз.Көргеніңді сөйле деп айтқызып ап,Қайта айналып етімді..

Бай болдың, батыр болдың, шешен болдың,Ел билеп, топ бастаған көсем болдың.Сен қылмаған өнер жоқ бола қойсын,Бір адам қандай болсын десең..