![]() |
|
![]() |
Шәкәрім құдайбердіұлы шығармашылығы туралы Өлеңдер ✍️
Өлеңдер: 197
Туындылар: 3
Әңгімелер: 21
Дін
Жер жүзіне қарасам,Неше түрлі халық бар,Дін, иманын санасам,Мыңнан артық анық бар.Бұл қалай деп ойласам.Мұның да бір сыры бар,Терең ойға бойласам,Дәл..
— Шәкәрім Құдайбердіұлы
Аңшылық әуелінде қандай тәтті
Аңшылық әуелінде қандай тәтті,Еркіндік, кім жек көрер салтанатты.Бұл күнде қоңлы тұғыр табылса да,Аздан соң желдіктерсің, жауыр атты.Айтпаймын..
— Шәкәрім Құдайбердіұлы
...ға жауап
Тием біреуге нахақ демесе,Күйеу арға деп арам жемесе,Тыйылып зорлықтан.Бәрі адамның бірдей ағарып.Ары нәпсіні жеңсе тазарып,Құтылар қорлықтан.Бар..
— Шәкәрім Құдайбердіұлы
"Таң" журналына тағы бір әнмен байғазы
Кейіме, кәрі жан,Өмірің тозғанға,Оянып ұйқыдан,Әнге сал қозғал да.Жаңа тілек, жарық таң атты, міне,Байғазы қада сен мынау жас журналға.Аямай..
— Шәкәрім Құдайбердіұлы
Өлімнің хақ екенін көрсең де
Өлімнің хақ екенін көрсең де,Өлместей омыраулап шатасың.Доздақтың барын біліп жүрсең де,Күнәға, әлің келсе, батасың.Сауап көп ғибадатта десең..
— Шәкәрім Құдайбердіұлы
Сиқыр сөзбен арбасаң
Сиқыр сөзбен арбасаң,Табиғат басын иеді.Кәрленіп кімді қарғасаң,Қатесіз оғың тиеді.Нұрыңды түгел жасырсаң,Жаралыс кебін киеді.Өлшемей шектен..
— Шәкәрім Құдайбердіұлы
Қазақтың түп атасы
Қазақтың түп атасы — батыр Түрік,«Арабсың» деген сөздің түбі шірік.«Пәленше сахабаның затысың» деп,Алдаған дін жамылған..
— Шәкәрім Құдайбердіұлы
Мақсұд
Бір Алла, бергеніңе сансыз шүкір,Қалған жоқ зал болып қылған пікір.Бітірдім «Түрік, қазақ шежіресін»,Болса да кемшілікті..
— Шәкәрім Құдайбердіұлы
Қалжыңшыл қылжақпас
Жайдары күлдіргіш, қалқам,Ұятсыз, әдепсіз, салқам.Күлгенім бір сенің арқаң,Ыржақта,қылжақта, әйдә!
Мазақ қыл көрінген жанды,Өнер қыл..
Мазақ қыл көрінген жанды,Өнер қыл..
— Шәкәрім Құдайбердіұлы
Қалқаман - Мамыр
Бұл әңгіме 1722 жылы біздің Орта жүз қазағы Сырдария бойында жүргенде болған анық іс. Біздің қазақ қалмақтан жеңіліп, «Ақтабан шұбырынды»..
— Шәкәрім Құдайбердіұлы
Нартайлақ пен Айсұлу
ӘҢГІМЕНІҢ СЫРЫ
Естілер көп жазады әңгімені,Жазбайды ермек үшін әлденені.«Жиреніп жаманынан, жақсыны ұғыпАлсын» деп жазады ғой..
Естілер көп жазады әңгімені,Жазбайды ермек үшін әлденені.«Жиреніп жаманынан, жақсыны ұғыпАлсын» деп жазады ғой..
— Шәкәрім Құдайбердіұлы
Мұтылғанның өмірі
Бесiмде оқу бiлсiн деп,Ата-анам бердi сабаққа.Жетi жаста жетiм боп,Түскендей болдым абаққа.
Ардақты, кенже, жетiм деп,Әлпештедi менi көп.Надандыққа..
Ардақты, кенже, жетiм деп,Әлпештедi менi көп.Надандыққа..
— Шәкәрім Құдайбердіұлы
Ләйлі - Мәжнүн
Біле ме біздің қазақ ғашық жайын,Ұқсаңыз, білгенімше сипаттайын.Ғашықтық — махаббаттың ең күштісі,Жүрекке қатты орнығар басқан сайын.
Әркімде..
Әркімде..
— Шәкәрім Құдайбердіұлы
Дубровский әңгімесі
А. С. Пушкин
СӨЗ АЛДЫНАН(аудармашыдан)
Өлшеусіз көп жасаған дүние кәрі,Тағы талай жасамақ мұнан да әрі.Иесінен басқаға мәлім емес,Қанша тұрмақ..
СӨЗ АЛДЫНАН(аудармашыдан)
Өлшеусіз көп жасаған дүние кәрі,Тағы талай жасамақ мұнан да әрі.Иесінен басқаға мәлім емес,Қанша тұрмақ..
— Шәкәрім Құдайбердіұлы
Боран
Мың сегіз жүз он бір жыл шамасында,Он екінші жылменен арасында,Саврило Саврилович дейтұғын байОтырған Нинандырып қаласында.
Оншалық зор қала емес..
Оншалық зор қала емес..
— Шәкәрім Құдайбердіұлы
Алты әңгіме
Алты әңгіме оқуға жайың бар ма?Ұсындым жаңа өспірім ғалымдарға.Әншейін бос сөз демей ғибрат ал,Ой жібер ішкі сырын пайымдарға.
Алдыңғы біз ел жедік..
Алдыңғы біз ел жедік..
— Шәкәрім Құдайбердіұлы
Қолшатыр бұйрығы
Көзге күңгірт, ойда бар өткен заман,Бізден бұрын өтіпті бірталай жан.Сол өткен көп заманның бір кезіндеҚытайды билеп тұрған Сан-Хо-Жи хан.
Көп..
Көп..
— Шәкәрім Құдайбердіұлы
Пан-Жи-Зан Хан
Ең бұрын қала болған қытай жұрты,Хақанын Аспанұлы дейді ғұрпы.Ертерек қолөнерге шебер болған,Қолайсыз көрінсе де бізге сырты.
Аспанұлы құдайға жақын..
Аспанұлы құдайға жақын..
— Шәкәрім Құдайбердіұлы
Криз патша
(Л. Толстойдан)Баяғы атақты Айса тумай тұрып,Криз деген хан болған дәурен сүріп.Өктемдікпен зорайтқан патсалығын,Маңдағы нашар елдің бәрін..
— Шәкәрім Құдайбердіұлы
Ғылымсыз адам – айуан...
Ғылымсыз адам – айуан,Не қылсаң да, ғылым бiл.Ғылымға да керек жан,Ақылсыз болса, ғылым тұл.
Ақылға еркiн ой керек,Матаудан ойды азат..
Ақылға еркiн ой керек,Матаудан ойды азат..
— Шәкәрім Құдайбердіұлы
Шыннан өзге Құдай жоқ...
Шыннан өзге Құдай жоқ,Анық Құдай – Шын Құдай.Ұқпай қалма алаң боп,Шын болмаса, кiм Құдай?
Бұрын шын бар, бүгiн шын,Ертең шын бар – үш..
Бұрын шын бар, бүгiн шын,Ертең шын бар – үш..
— Шәкәрім Құдайбердіұлы
Шын асықтың әрбірі...
Шын асықтың әрбiрi,Өлiп топырақ болды да,Жаралыстың тағдыры,Жаратты менi орнына.
Жарының нұры қосылған,Мол керемет менде бар.Жалғыз жарға..
Жарының нұры қосылған,Мол керемет менде бар.Жалғыз жарға..
— Шәкәрім Құдайбердіұлы
Шаранамен туып едің...
Шаранамен туып едiң,Бөз оранып өтесiң.Бiр сағымды қуып едiң,Қай уақытта жетесiң?Қанша дәулет жиып едiң,Бәрi қалды, нетесiң?Мал үшiн жан қиып..
— Шәкәрім Құдайбердіұлы
Сорлы бұлбұл жазға асық боп...
Сорлы бұлбұл жазға асық боп,Нұрлы гүлге айтты зар.Көбелек те шамды алам деп,Отқа түстi боп құмар.
Жарға ғашық болғанымаТаңданатын түк те жоқ.Жер..
Жарға ғашық болғанымаТаңданатын түк те жоқ.Жер..
— Шәкәрім Құдайбердіұлы
Мен кетемін, келеді тағы өмірге мендей...
Мен кетемін,келеді тағы өмірге мендей,Олар мінді көреді,қисық жерін жөндей.Бара-бара айқындалып ақтық істің анығы,Адасқанмен, хақиқатқа қоймақ емес..