Жылу берілу құбылыстарының тірі ағзалардың өмірлеріндегі ролі. Физика, 8 сынып, дидактикалық материал.

Сабақ тақырыбы: Жылу берілу құбылыстарының тірі ағзалардың өмірлеріндегі ролі

Оқу мақсаты: Әр түрлі температураларда тірі ағзалардың бейімделуіне мысалдар келтіру

Тапсырмалар:

Ой қозғау сұрағы: Ақ аюдың суыққа бейімделуін қалай түсіндіресің?

Топтық жұмыс тапсырмалары:

І топ Арктикада өмір сүретін аңдар(морж, кит) неліктен суыққа төзімді келеді?

ІІ топ Орманда бүркіт қанатын өте қатты қағып ұшады, ал жазық далаға жеткенде қанатын қозғалыссыз жайып қалықтап ұшады. Неліктен?

ІІІ топ Неліктен африкалық пілдердің құлақтары үлкен болады?

Қалыптастырушы бағалау

Ойлау дағдысының деңгейі: білу және қолдану

• Көп нүктенің орнына қажетті сөздерді қойыңдар.
• жануарлар мен өсімдіктер температураға қатысты … және … болып бөлінеді
• Лимон, жер жаңғағы, банан … өсімдіктерге жатады, себебі ортаның температурасы …
• Шырша , қайың, клюква … өсімдіктерге жатады, себебі ортаның температурасы …
• Страус, піл, сұр шегіртке … жануарларға жатады, себебі ортаның температурасы …
• Пингвин және ақ аю ....жануарларға жатады, себебі ортаның температурасы........

• Ағзалар суыққа қалай бейімделеді, ұсыныс жазыңдар.

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ІІІ. Жануарлар кластары мен терминдер сәйкестігін табыңдар.

• Суыққандылар
• Жылуқандылар

А) шаяндар Г) жылан, тасбақа

Б) балықтар Д) құстар

В) жауын құрты Е) сүт қоректілер

IV. ( бір дұрыс жауабы бар тест)

1. Күн сәулесінің спектрінің қай бөлігі әсерінен загар пайда болады?

А) инфрақызыл Б) қызыл

В) ультракүлгін Г) күлгін

2. Ортаның абиотикалық факторларына сәйкес келмейді:

А) қоян түстерінің мезгілдік өзгеруі.

Б) емен ағашының тұқымының таралуы

В) жапырақ түстерінің күзде өзгеруі

Г) қоңыр күз

• Ортаның абиотикалық факторларына сәйкес келмейді:

А) су және қыраудың түсуі Б) топырақ

В) жер бедері Г) ағзалардың әрекеттесуі

4. Мұндай абиотикалық факторлар, температура және оттегімен қанығу деңгейі, жыл мезгіліне және орналасу орнына байланысты өзгереді. Ең суық су және максималды оттегі құрамы тән:

А) орташа өзен ағысына

Б) таулы өзендерге

В) ағынсыз су

Г) болота үшін