Тортай сәдуақас өлеңдері туралы Өлеңдер ✍️

(Орынбай Жанайдаровтан)Гректердің қиялы ұшқыр қашаннан,Мраморға мүсінделіп қашалған.Скифтердің аттары ұшқыр, өздеріЖасын атып, қуған жауды..

(Бақытжан Қанапияновтан)Өрік ерте гүлдеді,жапырақ жайған жоқ демек.Көкірек керген көк терек,әлденеге өкпелеп:– Суық ұрып күні ертең, үсіп қалар..

(Олжас Сүлейменовтен)Атақты ақын Әзірбайдың Баян атты тоқалын ақынІсмет алып қашады... Қуғыншылардың қолына түскенекі бейбақтың ендігі тағдыры..

Барымташы бір бар еді, Баукеспе болған жырынды;Даңқтан үлкен дәмелі, Батырдың соңы бұрынғы!Жылқы алған жортып түнімен,Таныс боп жер-су..

Ұшырап патша кәріне, Зынданға түсті бір әулет?!Үрпиіп аң-таң бәрі де: Не деген сұмдық мынау деп!Зынданға атты жендеттер, Тексермей ақ пен..

Бір патша тайды орнынан, тағы босап,Даңқ қалды, дәулет қалды – анығы осы-ақ;Өтті деп бір әмірші, баяғыдайТүтінін түтетті ел, жанып ошақ.Орнына..

Көз жұмып екі алпауыт, енді ғанаТеперіш көрген жандар теңдік ала, –Қиылды қиянаттың қыл шылбыры,Ес жиды, еңсе тіктеп ел қуана.Жиналып ақсақал, би..

Патшаның әмірі елді кетті үйіріп,Уәзір – мәз, би сорлады тек күйініп.Атты әкеп, атшысына тапсырды есер,Көз ілмей күзетесің деп бұйырып!«Емексіп..

Билердің келтірмеген даңқына кір,Бір жайсаң өткен екен халқына әділ:Жемеген кісі ақысын момын екен,Болмаған жалпақ шешей жалпыға құр.Бөленбей..

Қонаққа сойып берер жалғыз атын, –Ер көңіл сол мәртікке барғызатын:Бір жайсаң серілікпен сүріпті өмір,Атымтай деп айтады арғы затын.Демейік аңыз..

Ақын ойы – доллар емес, толғаныс,Ақынға азап – әрбір теріс болған іс;Арсыздыққа ара тұрған ол бір жан, –Ал ақынға болады кім қорғаныш?Ізгілікке заман..

Алға сүйреп арманым мен аңсарым,Сапар шегіп келем, міне қанша күн? Өрге шықтым, орға түстім сол жолда,Сан ұмтылдым, сан құладым, шаршадым...Әлім..

Амал қанша мынау тағдыр-талайға,Мимырт тірлік мұрша бермес қалай да:Бізге қымбат әпке-жезде үйі бар, –Аттың ізін салмай кеттік Мамайға?!.Асыл әпкем..

Абылайхан ауылында бірге өскен,Ауыл болып, бауыр болып күн кешкен;Кездер қандай, қадір тұтып халықты,Хан ордасын еткен бәрі даңқты;Қайран өмір бір..

Түтіні түзу шыққанда, Тірлікке дайым рза адам;Құйын кеп үйін жыққанда, Құбылды дей бер бұл заман!..Құтыртып құнтсыз қонақты, Қайран ел құтын..

Бәтияның рухынаСыр мінезді сыйлы едің ғой сен елге,Жоқ дегенге көңіл шіркін сенер ме?!Бұл өмірде шын әділдік болса егер,Бақыт сыйлап, бастар еді сені..

Алтыншы сыныпта ма, жоқ есімде,Алқынбас албырт жасты бөгесін не?Аман-сау ауылда онда абзал қарттар, –Сейсекең, Сары, Қара, Көк – Есім де!Бір мектеп..

Өмір деген ертегі бір, Бар ма содан қайыр, үміт?Үзілді де келте ғұмыр, Қалдық сенен айырылып...Санаулы ғой сырластарым, Сапар шексем жолымды..

Басымнан өткендей бір тәп-тәуір күн,Ауырдым, осы жолы қатты ауырдым.Жолымды кесті талай кісәпірлер,Азары өтті маған жатбауырдың.Талпынған аяқ-қолды..

Терең ойлы, сезімді, Жалғызым ең аяулы!Жоғалтып ап өзіңді, Жаным менің қаяулы.Самғайтұғын биікке, Сен емес пе ең лашын?Салып бізді күйікке, – Үзілді..

Қарындасым Жамалдың рухынаҚұстар тағы қайтып жатыр тізіліп,Қапа болдым, қарай алмай қызығып.Аз болғандай, азалы жел азынап,Алабұртқан көңіл шіркін..

Жылжиды жыл, қатарымды сиретіп,Жай түседі жасыл баққа күйретіп; Қанша аяулы жаннан қалдым көз жазып,Шіркін тағдыр шылбырымды сүйретіп…Не дейін бұл..

Ажар апаның рухынаЖетеді қиындықсыз мұратқа кім,Тағдырдың көрдің талай сын, аптабын;Өмірден өтсе де ерте отағасың,Киелі шаңырақты құлатпадың!Басыңнан..

Ардақты ана Балажан апағаШуағын шашқан күндей қаңтарда да,Пейiлiң – кең шалқыған дарқан дала;Ұрпағың жетiстiкке жетсе қандай,Өзiңнiң, соның бәрi..

Қалима апайдың рухынаАсыл ана – баршаға өмір сыйлаған,Ұрпағы үшін бақыт нұрын жинаған.Ардақты жан дүниеден өткенде,Ұрпақ жанын қайғы кернеп..