Төлеген жанғалиев өлеңдері туралы Өлеңдер ✍️

Анау да ақын, бүгінде мынау да ақын,Жыршы да көп жыршыдан жырау басым.«Қайтесің жаза берсін» деп қоямыз,Білген соң шіркіндердің ұялмасын.Анау-білгіш..

Боқ дүние толмас тез,Толса да оған тоймас көз.Азбас, тозбас дүние сол,Артта қалса аздап сөз.Ұлы Абай да мұны айтқан,Айтып өзін тыңайтқан.Шәкерімді..

Көбелек-көңіл, көбірек гүл аңсаған,Қайбір сәтте қайран қап тұрам саған.Қайда әлгі кіршіксіз әппақтығың,Қайда әлгі күнәдан құлан-тазаң?!Қызыл-жасыл..

Тергей бермей, тепкіленіп белсініп,Ой-хой жүрек, ойлануға берші ерік.Көңілім бір орман еді жап-жасыл,Жанып кетті жалын атып өртеніп…Қайда екен, менің..

Қарқылдама, әй, қарға, қарқылдама,Қарамаймын сен түгіл алтынға да.Түбіңе жететұғын түлкі емеспін,Арбау емес менікі айту ғана.Қарқылдама, әй, қарға..

Түк ұқпай отырса да, түк түсініп,Өзінше әулиесіп,мықтысынып.Қос үңгірін көрсетіп қоңқақ мұрын,Ебдейсіз еріндері шырт түкіріп.Кеудесін керіп артқа..

Ада болған ұсқыннан,Ажарындай жігіттің,Қара желі ысқырған,Қарауылда туыппын.Мен келгенше бұл жерің,Мекен бопты жұмақтай,Қызыл, сары гүлдері,Қырға..

Хрусталь да емеспін,Кристальмын демеспін.Періште емес, пендемін,Менде де бар демек мін.Менде де бар кемістік,Мезгіл болды желіктік.Мезгіл өтті, біз..

Жығылмай тұрған жығадай,Елуге келді бір ағайӨсіріп жұрты мақтады.Өткенін тіпті сұрамай.Елуге тарта ат мінді,Атына кілем жаптырды.Қой мінез қылды..

Суыңа да ортақпын,Нуыңа да ортақпын.Шалғыныңда дем алып,Тау, құмында шаршаппын,Сені шексіз сүймесем,Мені, елім ант атсын!Аспаныңа ортақпын,Мақтаныңа..

Үлкендер тобы күйреді,Әкемді көрген сиреді.Ойсырап қалған солардың,Орны қинап жүр мені.Өзгені қайдам, өз басым,Олардай аян болмасам,Көршіге беріп..

Жасымды келмес жасырғым.Елуге келе жатырмын.Егеулі найза емеспін,Жүзі де қайтқан сапымның!Жүрегім тозған сағаттай,Жүруді қойды жаратпай.Жатамын ымырт..

Солженициннің картасы емес «жасалған»,Қазақстан, ғажапстан қашаннан,Талай рет тар қапасқа қамалып,Талай рет қыл бұрудан босанған.Талай рет тас..

Денің сырқат, болған соң денең жара,Кеңдігіңді қайтейін, керең дала,Азып, тозып барады ақ дүние,Кетіріп сенен қадір, менен баға!Жүйке тозып, жүдеген..

Кешқұрым, бар жұмыстан арқа босап,Табиғат қызығына анталасақ,Күзгі кросс басталып кеткендей бір,Жел жарысып, қаңбақтар сальто жасап!Тарамыс тал..

Қайда кеткен сергектік пен бұл сезік,Аңқаулықтан құстар азап жүр шегіп.Алаңың жоқ, аңырайып отырсың,Аңғал құрым, ажал саған тұр төніп.Басып анық аңшы..

Мақтанғандай-ақ, мақтанса,Майырылмас қолда ақ балта.Ақедеу жігіт жас талды,Жапырып жатыр қас жанша.«Көк талдың соңы – көп төл» деп,Көкиді ақ тер, көк..

Көзімнің ағы менен қарасындай,Мін бар ма, далам саған тағатындай.Өң-түсіңнен барасың ада болып,Өгей ұлдың шеттеткен анасындай.Әркімнің ойға оралтып..

Өз ауызың өзіңе өмір бойы түрме боп,Айтарыңды айтқызбай ашынатын күн де жоқ.Атың өшкір жаланың жаназасын шығардық,«Ақ құлаққа» сақ құлақ жеткізетін..

Қу тірліктің қуысына тығылып,Бірде күліп, бірде қатты күйініп.Алдамшы өмір асық құрлы көрмеді-ау,Алшы түссем, тәукі түс деп бұйырып!Шік те түстім..

Мен кетермін, қаларсың көбің ұлып,Жылай да аларсыңдар нені біліп.Құр жасыңа қуланған шырт түкірер,Құдай да түстеріне өзі кіріп!Бақайының басына қатты..

Шыныменен айналғандай кектіге,Тепкілесең, тепкілей бер, тепкіле!Мүйізді лақ қорқытатын қоқаңдап,Мен де ұқсаймын кәрі тоқал ешкіге.Сабаласаң, сабалай..

Сенбеймін жоғыңа да, барыңа да,Ары таза бір жанмын, жаны жара.Құдай-ау, құрығыңды сілтегенмен,Басы асау бұл ақын бағына ма?Шырқыратып келеді-ау ұстап..

Ашынған соң жазамын ащы жырды,Қаншама рет қан қашып, бас бұғылды.Қаншама рет қорландым кердеңдерге,Дәлелдеп шығу үшін ақтығымды,Қанша адамнан..

Пара-пар әр күнінің бірі жылға,Қызыл шұнақ аяз тұр қырымызда.Жарықтық жылқы малы сезімтал ғой,Жақтырмай, жатсынады құлынын да!«Көк мұздан көде шықпас..