Халық ауыз әдебиеті туралы Өлеңдер ✍️

Ал ұста, ойды тербеп, қолға қалам,Жалқау боп, жүре бермей, болма сараң.Артыңа аз да болса бір сөз қалдыр,Бар болса, баста пікір, ойда санаң.Жаз жинап..

Заманда ел билеген хандар өткен,Толғауы жоқ тоңмойын жандар өткен.Хат танымас қазынадан халық қанап,Аң патшасы арыстан түсті бетпен.Хан атаққа мәз..

Ауылымның алдында қоғалы көл,Жаз болғанда айнала, қонады ел, сәулем-ай.Сүйген жардың аулынан қайтқан күніҚоңыр салқын алдымнан соғады жел..

Айдап салдым жылқымды ақ қауланға,Жабағы арық, тай семіз көп сауғанға.Қуанғаннан жүрегім алып ұшар,Ақ білекті сыбанып қой сауғанда.Қайырмасы:Екі ғана..

— Үйің-үйің үй екен,Үйдің көркі ши екен,Саба көркі бие екен.Сандық көркі түйе екен.Әшекейлеп сырлағанАқ сарайдай үйі бар,Ақ бөкендей қойы бар,Қара..

— Айтамын жарамазан, жарамазан,Бәлеге дәл болады ертең азан.Отыз күн оразаға бір мал сойсаң,Алдыңнан шауып шығар ишан мазан.Айтамын жарамазан, жан..

Сәулеме айттым сәлем сен зерек деп,Өзіңнің топтан орның бір бөлек деп.Көйлектің ақ атлас жиегін тістеп,Алдымнан шықсаң, сәулем..

Бір қамшым бар қолымда бүлдіргелі,Бір сөзімді айтайын күлдіргелі.Ағажай, Сәлима салған сәулем-ай.Әрі отырған орыннан бермен отыр,Қармағым жоқ қолымда..

Ғизлату құрбым, сізге бізден сәлем,Арада жетер ме екен тартқан кәләм.Бағыңа біз бір туған бала бұлбұл,Таранып жан-жағыңа енді қаран.Қайырмасы:Бір..

Шалқыған біздің жақтың көлі қандай,Суы сүт, топырағы нәр, шөбі балдай.Аңсаған туған жерін ел ұлының,Құлаттың бір көргенде шөлі қанбай.Қайырмасы:Еркін..

Екі құлан келеді оттай, оттай,Жер сауырын көрмедім Аймауыттай, ау.Сен түскенде-ай, есіме асылым-ай,Баса алмаймын аяғым шідерлі аттай, ау.Сөңкіл..

Дегенге қара сырық, қара сырық, ау,Мінемін қаракерді таң асырып, ай, ей, а-и, е-и-ау!Түскенде, сен есіме қалқатайым-ау,Төсекте жата алмаймын..

Ау!Сақина аузыңдағы қалайы ма,Деген соң бәрі күміс алайын да.Өлеңді бір-екі ауыз айта салып,Сақина аузыңдағы алайын ба?Шырағым, бақыр емес, сақина..

Маңдайың біткен жазық бақ тамғандай,Көзіңіз қараңғы үйде шам жанғандай.Әзілмен бір-екі ауыз сөз сөйлесең,Естіген жан жамағат таң..

Базарға қой айдаттым пұл ме екен деп,Қояды қыздың атын ей-ей-еу Ұлмекен деп.Бойыма түскен асым тарамайды,Көңілі сол құрбымның ай-ау-ей кімде екен..

Айттым сәлем, сәулеме, сен зерек деп,Топтан орның өзіңнің бір бөлек деп.Ақ атылас көйлектің жеңін тістеп,Шықсын сәулем алдымнан көлбелектеп.Топтан..

Басында қара таудың қарай жаттым,Беліме қара шашым, дариғау, орай жаттым.Түскенде сен есіме, қарағым-ай,Аулыңды өткен кезде, дариғау, сұрай..

Қолыма сөз сөйлейін домбыра алып,Құрбылар, тыңдасаңдар зейін салып.Тайпалған талай жорға өткен бұрын,Қонатын қайда барса жалын..

Қарағым, айналайын, алтыным-ай,Көргенде ақ дидарың балқыдым-ай.Көп айдың көрмегелі жүзі болды,Жүрмісің есен-аман, жарқыным-ай.Қайырмасы:Аха-хау, пәни..

Жиырма не пиғылға түсірмедің,Ерте тый бұл нәпсіні түсінгенің.Шалқыған асқар таудай көңіл, шіркін,Ұлғайса көріп жүрміз көсілгенін, а-ау.Болады ұяң..

Ішпедім Жайық суын ылай ма деп,Баспадым жардың шетін құлай ма деп.Жаманмен дос болуға мен қорқамын,Бір күні ердің құнын сұрай ма деп.Дүние малың..

Айналайын, қарағым, орта бойлым,Сары майдан айырып торта қойдым.Жанның бәрі атыңды білмесін деп,«Күлімкөз» деп әдейі жорта қойдым.Қайырмасы:Ой..

Орамалдың шетіне түйдім бидай,Ақ қағаздың бетіне салдым шимай.Қайырмасы:Ел жайлауға шыққандаБіз қайтамыз сауықтап.Өлең-жырды төгілтіп,Қыздар..

Тартайын деп домбыра алдым қолға,Он саусағым шағалап салдым жолға.Білгенімше барымды мен сөйлейін,Тіл байланып қалмаса сіздің..

Айналайын, қарағым, құлыным-ай, ау,Бауырыңда көп жаттым тығылып-ай, ой, сәулем.Хош аман бол, ой, сәулем,Көргенімше енді-ау мен!Шыныменен шын көңіл..