Кодексте, кәмелетке толмаған адамды әкімшілік құқық бұзушылық жасауға тарту, кәмелетке толмаған адамды мас болу күйіне дейн жеткізу, кәмелетке толмағандардың түнгі уақытта ойын-сауық мекемелерінде болуына жол беру, он сегіз жасқа толмаған адамдарға темекіні және темекі бұйымдарын сату және олардың сатуы бойынша жасалған іс-әрекеттер бойынша жазалар қолданылатыны көрсетілген.
Конституцияға сәйкес, әркім қауіпсіздік пен гигиена талаптарына сәйкес келетін еңбек жағдайларына, ешқандай кемсітусіз еңбегі үшін сыйақыға, сондай-ақ жұмыссыздықтан әлеуметтік қорғауға құқылы. Еңбек және олармен тікелей байланысты қатынастарды құқықтық реттеу Қазақстан Республикасының Еңбек кодексімен, заңдарымен және өзге де нормативтік құқықтық актілерімен қамтамасыз етіледі.
Бүгінгі күнгі қоғамның алдында тұрған басты міндеттердің бірі - балалар мен жасөспірімдер арасындағы құқық бұзушылықтың алдын-алу, кәмелетке толмағандар арасындағы қылмыстың өсуіне жол бермеу.
Бұл мәселе қазіргі таңда көкейтесті мәселелердің біріне айналып отыр, себебі өмірлік қиын жағдайға душар болған жасөспірімдердің саны азаяр емес. Бұл санатқа, көбінесе отбасылық жағдайы....
Заңдылықты нақты жүзеге асыру нәтижесінде қоғамдық қатынастарды іс жүзінде тәртіпке келтірудің жай-күйі дегеніміз құқық тәртібі. Қалыптасып және өзгеріп жататын құқық тәртібі – мемлекет жариялайтын заңдылықтың нақты қамтамасыз етілуінің, оның кепілдіктері пәрменділігінің маңызды көрсеткіші. Әртүрлі маңызды құқықтар мен міндеттердің субъектілері ретінде адамдардың заңды еріктілік қызметі, мінез-құлық құқық тәртібінің мазмұнын айқындайды, құқық тәртібін жасайды. Ең алдымен құқық тәртібін қорғауға тиісті мемлекеттік органдардың қызметінде заңдылықты сақтаудың елдегі заңдылықтың жай-күйінің айнасы деп саналатын кездейсоқ емес, өйткені заңдармен реттелген нақты қоғамдық тәртіптің ұйтқысы ретінде құқық тәртібін тек заңды құралдар ғана қамтамасыз ете алады, ал заңдардың орындалуы құқық тәртібін нығайтуға жеткізуге тиіс. Құқық тәртібі демократияны дамыту мен нығайтуға жәрдемдеседі. Құқық тәртібі болмайынша демократия берекесіздік пен бетімен кетушілікке айналады.
Құқық бұзушылық – қоғамның, мемлекет пен жеке адамның мүдделеріне зиян келтіретін субъектінің кінәлі, құқыққа қарсы, қоғамға қауіпті әрекеті. Кез келген құқық бұзушылық дегеніміз адамдардың іс-әрекеті немесе әрекетсіздігі ретіндегі әрекеті. Оларға табиғат құбылыстары мен жануарлардың мінезін жатқызуға болмайды. Құқық бұзушылықтың бәрі құқыққа қарсы. Бірақ құқыққа қарсы әрекеттің кез келгенін құқық бұзушылық деп тануға болмайды. Нәтижесі субъектінің еркін өз ықтиярымен білдіруі, яғни оның кінәлі мінез-құлқы болған әрекет қана құқық бұзушылық болады. Әдетте, жасы толмағандар мен ақыл-есі кем адамдар өз әрекеттерінің сипатын ұғынбайды деп саналады, сондықтан да олар құқық тұрғысынан құқық бұзушылыққа қабілетті болып танылмайды. ....
Қазақстанды есірткі жайлап барады. Жыл басынан бері елімізде есірткіге байланысты 6 мың қыл¬мыс тіркеліп, алты айдың ішінде алты тонна есірткі тәркіленді. Құқық қорғау органдары тарапы¬нан бұл жаман көрсеткіш емес, мақтауға тұрарлық. Бірақ осы тонналаған у «Қазақстанды неге айналып өтпейді?» деген сұраққа ешкім жауап бере алмайды. Есірткі айналымымен бүкіл дүниежүзі күресуде. Күресті қаншама күшейткенмен, жастар арасындағы есірткіге құмарлық жылдан-жылға өсіп, етек жайып барады. БҰҰ-ның наркобизнеске және қылмысқа қарсы күрес басқармасының (UNODCCR) мәліметі бойынша, бүгінгі күні әлемнің әр түпкіріндегі 15 пен 64 жас аралығындағы 200 миллион адам есірткіге тәуелді болып, наркотиксіз өмір сүре алмайтын халге жеткен. Бұл жер бетінде өмір сүріп жатқан халықтың 5 пайызын құрайды. Тәуелсіз сарапшылар¬дың сөзіне сенетін болсақ, Қа¬зақстанда бұл көрсеткіш 1,5 миллион адамды құрайды, яғни республика тұрғындарының 10 пайызы есірткіге бой алдырғандар. Қазақстандағы заңсыз айна¬лым¬да жүрген есірткілер – апиын, героин, кокаин, синтетикалық наркотиктер жоғары концентра¬ция¬ланған, адам өміріне өте қа¬уіпті, есірткінің «ауыр» түрлеріне жатады. Соңғы бес-алты жылда қазақстандық наркомандар есірт¬кінің ауыр түріне көше бастады. Бұрын каннабис, сатива (ел ау¬зында анаша деп аталады) сияқты есірткінің жеңіл түрін қолданса, енді көбінесе ақыл-есті «өшіріп», басқа дүниеге жетелейтін ханканы қолдануға әуес болыпты. Алматы наркологтарының байқауынша, біздегі наркорыноктағы есірткі айналымының 80 пайызын героин құрайды. Бұл жартылай синтети¬калық наркотик таза апиынға қарағанда, адамды өзіне тез тартып алып, «тұңғиыққа» батырып жібе¬реді. Героинге тәуелді болған адам¬ды емдеп, қалпына келтіру іс жү¬зінде мүмкін емес. Ресми деректер бойынша, 2000 жылы Қазақстанда 34 мың наша¬қор арнайы тіркеуде болған, ал БҰҰ-ның наркобизнеске және қыл¬мысқа қарсы күрес басқарма¬сының мәліметі бойынша, сол жылдары 250 мың есірткіге тәуелді адам арамызда өмір сүріп жатқан. Қазір бұл көрсеткішті Бас проку¬ратураның Құқықтық статистика және әлеуметтік есепке алу коми¬теті 54 мыңға жеткізіп отыр. Соның ішіндегі 4 мыңы әйелдер, бес мыңға жуығы жасөспірімдер екен. Нарко¬логтардың айтуынша, есірткіге тәуелді нашақорлардың нақты са¬нын шығару үшін, ресми көрсет¬кіш¬терді кемінде 5-6 есеге көбейт¬кен жөн, сонда еліміздегі наша¬қор¬лардың нақты санына жақын¬дауға болады. Біздің елде наша¬қорлықтан жасырын (аноним) ем-делуге болады, сондай-ақ жеке¬мен¬шік емханалар жеткілікті, олар наркомандарды тіркеуге алуға міндетті емес. ....
Әкімшілік құқық бұзушылық әкімшілік жауаптылықтың негізі болып табылады. Мемлекеттік немесе қоғамдық тәртіпке, меншікке, азаматтардың праволары мен бостандықтарына, басқарудың белгіленген тәртібіне қиянат жасайтын сол үшін заңдармен әкімшілік жауаптылық көзделген правоға қарсы, кінәлі әрекет немесе әрекетсіздік әкімшілік право бұзушылық деп танылады. Құқық бұзушылық үшін, егер бұл құқық өзінің сипаты бойынша қолданылып жүрген заңдарға сәйкес қылмыстық жауаптылыққа әкеп соқтырмай болса, әкімшілік заңдармен және басқа құқық салаларының нормаларымен тағайындалған әкімшілік жауаптылық пайда болады. Әкімшілік құқық бұзушылық әкімшілік құқықтық нормаларымен жауаптылық қаралатын, белгілі әрекеттерді жасауға тыйым салатын (мысалы, жекеленген қару туралы Қазақстан Республикасының заңымен тағайындалған тәртіпті бұза отырып қаруға ие болуға немесе билетсіз пойызға жүруге тағы с.с.), қорғалатын қоғамдық қатынастарға нұсқау келтіреді. Осы сияқты ережелерді бұзу әкімшілік құқық бұзушылықтың құрамын құрайды. Әкімшілік құқық бұзушылықтың заңды белгілері: а) құқыққа қарсылық – бұл құқық нормаларын бұзатын әрекеттер жасау болып табылады. Бұл нормалар тек қана әкімшілік құқықтікі емес, сонымен қатар құқықтың бірнеше басқа салаларынікі де болуы мүмкін. Бірақ, белгіленген нормаларды сақтау әкімшілік жауаптылық шараларымен қорғалады. б) кінәлілік, яғни құқыққа қарсылық әрекетті қасақана немесе абайсызда жасау. Заң бойынша егер құқыққа қарсы әрекет не әрекетсіздік жасаған адам оның сипатын біле тұра, өз қылығының зиянды зардаптарын болжай тұра, мұны тілеп істесе немесе бұл зардаптардың болуына саналы түрде жол берсе, әкімшілік құқық бұзушылық қасақана жасалған деп танылады. Егер әкімшілік құқық бұзушылық жасаған адам өз әрекетінің немесе әрекетсіздігінің зиянды зардаптары болуы мүмкін екенін біле тұрса да, біріақ жеңілтектікпен ондай зардаптар болмас деп ойланған болса, не болжауға тиіс және болжай алатын болса да, ондай зардаптар болуы мүмкін екенін болжамаған болса, әкімшілік құқық бұзушылық абайсыздықпен жасалған деп танылады.....
Кіріспе Салық құқын бұзу – салық құқы қатынсы субъектілерінің, осы қоғамдық қатынастардың құқық мен мүдделерін бұзатын, ол үшін заңмен белгіленген қаржы, әкімшілік немесе қылмыстық сипатынан жауапкершілік бекітілген қасақана немесе қасақана емес кінәлі әрекеті. Салық құқын бұзушылықтың құқықтық қарсылығы осы әрекеттің құқықтық нысанын сақтамауда, ал айыпкерлік осы бұзушылық қасақана немес айбайсыздықты жасалуынан тұрады. Салық құқын бұзудың мұндай анықтамасын осы тақырыпшаға көптеген жұмыстардан шығаруға болады, сонымен қатар көптеген жұмыстар салық құқна қатысушылардың жауапкершіліктерінің және құқықтарының түрлер сипатталған, бірақ қоғамдық қатынастың мәні толығымен ашпаған. Салық құқық қатынасының субъектісі дегеніміз не? Осы құқықтық институтты бірнеше негіз арқыл жіктелуі мүмкін: - келу орнын байланысты (кіріс қайнар көзі бойынша); - заңды статусы бойынша (заңды және физикалық тұлға); - міндеттері мен құқы бойынша оыс жұмыстың тақырыбын аша отырып жекелеген авторлар субъектінің ұғымын заңды және жай тұлғалардың резиденттер мен нерезиденттердің позициясында қарастырылады немесе барлық субъектіні емес белгілі топты ғана қамтиды. Осы жұмыстардың авторлары оны екі негіз бойынша жіктей отырып жазады, мен осы жұмысты соңғы негіз бойынша топтарға бөлдім: - салық төлеушілер; - салық органдары; - салық органдары. Менің зерттеуімнің негізгі объектісі салық қатынасының қайсібір субъектісі жасап салық құқын бұзушылық.....
Құқық бұзушылық – заңды, оның қағидаларын құқықтық нормалар жүктеген міндеттерді бұзу, тыйым салынған әрекеттерді жасау. Ол адамдардың іс-әрекеті, қылығы, мінезі немесе әрекетсіздігімен сипатталады. Адам өзінің іс-әрекеті, қылығы арқылы басқа адамдармен, қоғаммен, мемлекетпен қарым-қатынасқа түседі. Заң бұзушылық адамның мінез-құлқы арқылы байқалады. Адамның ой-желісі заңмен реттелмейді. Бірақ қандай да болсын іс-әрекет, мінез-құлық, ойдың, сана-сезімнің қатынасуынсыз жасалмайды. Олар ойдың елегінен өтіп, бақылауында болады. Ақылы дұрыс адамның іс-әрекеті ерік пен ойдың арқасында жүзеге асырылады. Демек, заңды бұзушылық қоғам мен жеке тұлғаларға зиян келтіретін және құқықтық нормаларға қарсы әрекет немесе әрекетсіздік болып табылады. Әрекет – бұл құқық нормаларының іс-қимыл жасай отырып жүзеге асуы, ал әрекетсіздік құқық нормаларының талаптарын ешқандай іс-қимыл орындалмаса да бұзу арқылы орын алады. Заңды жауапкершілік – жеке адам, қоғам, мемлекеттің мүддесін қорғайтын бірден-бір жол болып табылады. Ол құқықтық нормалардың бұзылуы нәтижесінде пайда болып, құқық бұзуға мемлекеттік күштеу шарасын қолдану нысанымен сипатталады. Құқық бұзушыға жауапкершіліктің белгілі бір шарасы көзделген құқықтық норманың санкциясын қолданудан тұрады. ....
Сіздің үйіңіздің кіреберісіне үнемі кіріп жүретін «нашақорға» болмаса өзінің музыкасымен Сіздің еркін демалуыңызға кедергі келтіретін көршіңізге арызданғыңыз келді. Сіз полицияға арызыңызбен келгенде, олар оны қарағысы келмеді. Бұл жағдайда не істеу керек?
Қылмыстық іздестіру органдары, оның ішінде полиция да кез келген жасалған немесе дайындалып жатқан қылмыс (заң бұзушылық) жайындағы хабарламаны немесе арызды қабылдап, тіркеп және қарастыруға міндетті. Яғни....
