Қазақ ауыз әдебиеті әңгімелері туралы Әңгімелер ✍️

Бір тоқсанға келген қамқор әженің ішімдікке салынған кенже немересі болады. Ол босағада киімшең, ұсқынсыз, сең соққан балықтай болып жатқан жерінен..

Ел шұбырып жататын қара жолдың бойында қой бағып отырған жігіт таңертең қойын өргізерде кәрі шешесінен:— Апа, ары-бері өткен жүргіншілерді байқай..

Әпенді базарда дүкен ашып, манты сатады. Ісі оңға баспай, пайда да түспейді. Тіпті Әпенді салықты да уақтылы төлей алмай, әкімдер келіп, әй-шай жоқ..

Екі адам қатты таласып қалады. «Қай жеңілгеніміз өз етінен бір пұт ет кесіп беретін болсын» деп бәстеседі. Бірі жеңіледі де:— Тілегеніңнің бәрін..

Төле би: «Балама әйелді өзім таңдап алып беремін. Байдың байлығына қызықпаймын, бидің билігіне қызықпаймын. «Асыл пышақ қап түбінде жатпайды» деген...

Бір күні Қожанасыр есегіне күндегіден отынды көбірек артыпты. Жүгінің ауырлығынан болар, есегі қиқарлық қылып, жүрмей тұрып алыпты. Есегін ары-бері..

Өзінше аңшы атанып жүрген біреу «Аюлысай» деген жермен бір жігітті ертіп өрлепті.— Ой, мен былтыр бір қақпан, мына мылтықпен бес аю алдым. Қорықпасаң..

Сырым батыр бала күнінде он төрт жасында-ақ жорыққа аттанатын болыпты. Сонан он сегіз жасқа келеді. Он сегіз жасында жолдасты көбейтіп, манғұлдан..

Қай кезде болсын ел еркесі болған ерлерге ешкім де тізесін батырып, тіліне тыйым сала алмаған. Халқымыз олармен ай сайын болмаса да, жыл сайын..

Бұлғақ шәлкем-шалыс мінезді жан болған. Оған «тентек» деген қосымша атты жұрт ерке де қиқар қылығын қызық көріп қана емес, тапқырлығы мен тура іске..

Қамбар төре аңнан қайтып келе жатса, астында шабан торысы бар, бір адам келе жатыр. Ол — Бұлғақ деген тентек еді. Ол келіп Қамбар төреге сәлем..

Той-думанда біреулерге тілі тиіп, біреулермен төбелесіп, астындағы жалғыз атын айыпқа тартып, жүре береді екен. Ол ешкімнен қорқып, қаймықпайды...

Қансонарда екі-үш кісі қасқыр соғып алады да, бұл қайсымызға лайық деп кеңеседі. Аңшылардың бірі молда екен, ол молдалығын бетке ұстап қасқыр маған..

Жәлел ауылына жалғас отыратын бір байдың жылқысынан екі атты ұстап алып, бірін мініп, бірін жетелеп, Құрманғазы Әуесті алып кеткен солдаттарды қуады...

Бір күні Қожаның бұзауына оқыра тиіп, құйрығын тігіп, ауылды айнала шапқылап жүрсе керек. Қожа шыбықты ала салып, бұқаны басқа-көзге ұра бастайды.—..

Бір қарт базардан арықтау тай сатып алады да, жетелеп жүріп суарып, жыл бойына баптай береді, баптай береді. Түгі жылтырап, әбден кісі қызығарлықтай..

Бұрын жергілікті халық Ырғызды «Жармола» деп атаған. Сол кездерде қан базар, қызу сауда орталығы болған Жармоланың жәрмеңкесі мен базарына сонау..

Біреу бүркіт ұстап алып, оны үйретеді, баптайды. Бабы жетті деген кезде түлкіге салады. Бірақ бүркіт түлкіге түспейді.Сонда иесі бүркітке:— Қиқу..

Бір бай бүркітші Қоштайды қағушылыққа ертіп шығады. «дәндеп алып, мұнан кейін де жұмысынан қалдырар» деп ойлаған Қоштай бай торғыға шығып болғанша..

Бөспелеу бір саятшы әңгіме үстінде:— Бұйырып тұрған нәрсе қашанда саған кез болады екен, —  деп бастапты сөзін, — өткен жылы ақпанда қар түсе қалған..

Бір жылы мынадай оқиға болған екен. Бір ауылдың Боранбай деген байы қайтыс болады. Бұған туысқандары келіп, көрісіп жатады. Сонда Мауқайдың былай..

Болат ақындығымен қатар тілге жүйрік, сөзге шешен, әзілқой, қуақы болған адам. Бір байдың мырзасы 3-4 жолдас ертіп, қулық салыстырмақ болып Болаттың..

Боқаш қу болған. Оны Якия ата көрген екен. Руы — қошқаралы. Боқаштың балалары бар екен. Олар «Жыңғылды» совхозында тұратын болатын. Балаларының аты:..

Бір жылы ел жазылып жайлауға шығып, төрт түлік мал Арқаның апай төсіне тұяқ іліктірген кезде Түсіпбектің үйіне әдеттегідей Әупік пен Нақып бастаған..

Қожекең қарны ашып келіп:— Қатын, біраз айран мен нан алып келші! Ашымал адамның шипақосын шақырып тамақты көп жегізуші еді, — дейді әйеліне.— Ашымал..