Әңгімелер ✍️

Саға жолмен Қышқаш қорғанысына жеткен соң, төңіректі біраз аралап, лагерьге оралдық. Ақсаңдаған Сапар қарсы жолықты. Оның мұнда қалу сырын тек қана төртеуіміз білеміз. Қара сұр жүзі күрең тар- тып, көзін қысты. Шаршап тұрғандығымызды естен шығарып, оның соңынан ілестік.

• Обал-ай,– деді ол қысық көздеріне мұң ұялап. Ауық-ауық қалың ернін тістелей береді. Шашы қобырап кетіпті.


• Баланың көзі көрмейтін су қараңғы соқыр екен.

Ал мен білсем, ақ сәлделі нағыз алдамшы.

• Асықпай айтшы. Не болды өзі,– деді шыдам- сызданған Әуес.

Бізден бөлініп лагерьде қалған Сапар амалын та- уып, беткейдегі қалың қарағайға кіреді. Қой тастарды тасалай-тасалай бейітке жақындап келеді. Бала мен шешесінің әңгімесінің үстінен шығады.

• Ауылға қайтайықшы,– дейді бала жалынып. Анасы баласына сонау Құмбелден екі күн ұзақ жол жүріп келгендерін айтып жалынады. Әйел баланың он жасқа келгенше көзінің көріп, тіпті оқығанын да есіне түсіреді. Бала:


• Қорқамын. Бейітте жалғыз түнемеймін,– деп еңірейді. Шешесі ем үшін шырақшыға әкелген қойы мен ақшасын да айтып салады.


• Сен менің жанымда отырасың. Шырақшын-ың айтқаны келіп қалар, ләйім. Әулие бабаның қабірінің жа- нына қонып шық. Ем қонып, жарық дүниені көресің,– дейді анасы балаға.– Мен-ақ соқыр болайын.

Бала айтқанынан қайтпайды.

Көңілім босап кетті. Ашық аспан, көгілдір таулар. Шырылдаған бала. Мылқау бейіт. Меңіреу молалар. Ши басына ілінер шүберектер. Соқыр болсам, адам- дарды, апамды да, атамды да көрмеймін. Мен шын бақыттымын. Жолдастарымды, мына түнді көрудің өзі қандай! Қуанып кеттім. Ал анау баланы қарашы.

• Сен далада арбаның үстіне жатасың,– деді соқыр бала.


• Әрине, құлыным!– деді шешесі қуанып.


• Анда-санда дауыстап қоясың ғой, мені тастап кетуші болма,– дейді бала.


• О, не дегенің, құлыным! Ұйқым келе ме, сені жалғыз тастап...


• Әйел көзіне жас алып, жаулығымен сүртеді.


• Мама, сен жылап отырсың ғой,– дейді сезіп қойған бала.


• Ал қойдым,– дейді анасы азар да безер болып.


• Сен жылама,– дейді бала анасын жұбатып.


• Мен әлі жазылып кетемін. Осындағы адам со- лай деген жоқ па?


• Иә, балам,– дейді әйел баласының сөзін қостап.

– Балалармен ойнаймын ғой,– дейді бала қуанып.

– Айтқаның келсін, жаным,– дейді анасы. Сонан соң бала жолдастарын көргісі келгенін айтып армандай- ды. Адам жетектемей, өзі жүретінін айтып қуанады.

Жан-жағыма қарасам, достарымның жанары жасқа шыланып әрең тұр.

Ту сыртымыздан арбаның төніп келіп қалғанын байқамаппыз.

Етбетімізден жата кетістік. Көзіміз арбада. Тау қылып тиеген қарағайды шабдар ат әрең тартып бара-

ды. Үстінде бір уыс боп сәлделі отыр. Асығулы кейіп танытады.

• Үйіне әкетіп барады,– деді Көкә.


• Көлікті пайдаланып қалмақ қой. Мұның аты ал- дау!– деді Сапар.– Баланы қамқорлыққа алып, үйіне қайтарудың амалын қарастыру керек.


• Қайтіп?– деп шу ете түстік.


• Бүгін шырақшы бейітке кеш оралады. Сондықтан түнде баланы құтқарып, шырақшыны жа- залау керек,– деді Көкә.


• Қайтіп?


• Операцияның қиын жері де осы,– деді Сапар.


• Ойланып отырып қалдық.– Мұндайда ақыл бе- рер кім бар?

Кешкі тамақтың дабылы естілді. Лагерьге қарай жүгіре жөнелдік.