Əдет-ғұрып туралы Туындылар ✍️

Қазақ халқының балалардың тілін жетілдіруі, тіл ұстартуы – баға жетпес үлкен ғылым.Ұрпақ тəрбиесіне баса мəн беретін ата-бабаларымыз балаларға ыр..

Ұстаздың панасын көрмеген шəкірт – өнер-білімнің қарасын көр- мейді» деп, ертеде қазақтың көзі ашық, көкірегі ояу ұл-қыздары жап- пай оқып..

Ұстаз болу – ұлағаттың белгісі» дейтін қазақ халқы бала тəрбие- леп, бала оқытып, өнер-білім беруді төтенше игілікті іс санап, ұстаз- дарды əлемге..

Ұрпақтардың қарыз-парыздары: Ата-ананы мəңгі құрметтеп, сыйлау. Қандайда жұмысына əзір тұру. Ата-анаға опалы болу. Айтқанын екі етпей орындау...

Байғазы – балалардың жаңа киген киім-кешегі мен жаңа жасат- қан ер-тұрманын көргенде, тай-құнанға мінгенде үлкен кісілер бере- тін сыйлық немесе..

Нəрестенің кіндігі түскен соң, оны бесікке салып, көрші-қолаң, туыс-туғандардың əйелдерін түгел шақырып, «бесік той» жасайды. Ал, той жасауға жағдайы..

Өмірден көрген-түйгені көп, тəжірибелі де парасатты қазақ хал- қы тұңғыш немересін, тіпті, екінші, үшінші немерелеріне дейін омы- раудан шыға..

Е ртеде басқа жанашыр жақыны жоқ, жас балалы, ауру-сырқау, мүгедек адамдармен соғысқа жəне алыс сапарға аттанатын адамдар адамгершілігі жоғары..

Қазақ халқы: «балалы үй – базар, баласыз үй – мазар» деп, балалы-шағалы, қызы моншақты, ұлы он шақты болуды өте жақсы көреді. Əне, сондықтан да..

Баласы тоқтамаған адамдар, баламның өмір-жасы ұзақ болсын деген мақсатпен: Өмірұзақ, Ұзақбай, Тоқтасын деп ат қояды. Баласы оған да тоқтамаса, қоныс..

« Баланы – сылау, қарды – қылау өсіреді» деп, бала өздігінен талпынып жүргенге дейін ауық-ауық қойдың құйрық майымен сылап, қол-аяғын керіп-созып:..

Нəресте үшін қауіпті деп саналатын 40 күн өткен соң, ата-ана- ның көңілі орнына түсіп, баланы қырқынан шығару қамына кіріседі. Алайда, «асықсаң..

Бала дүниеге келген күннен бастап қырқынан шыққанша түнде шам өшірілмейді. Мұның да өзіндік ғылыми мəні бар. Бала қырқынаншыққанша шам жағып қою –..

Бесік əдетте ағаштан, əсіресе талдан кесіп, қашап, иіп əртүрлі формада жасалады. Бесік жабдықтары: жөргек, жастық, бесік көрпе, төсеніш, қолбау, тізе..

Баланы бесікке бөлер кезде əрдайым ең алдымен бесікті міндетті түрде аластайды. Бесікті көбінде арша бүрі-шырпысын тамызып, ол болмаса, шам, шақпақ..

Әдетте баланы бесікке баланың кіндігі түскен соң салады. Ба- ланы бесікке салуға (бөлеуге) ерекше мəн беріледі. Баланы бесіккесаларда «тышты ма»..

Ата-бабаларымыз босанған аналарды күтуге ерекше көңіл бөл- ген. Ана босана салысымен арнаулы қалжа сойып беріп, нəрлі, қуатты азықтармен..

Итжейде – дүние есігін ашқан нəрестенің алғаш киетін (қырқы- нан шыққанға дейін) көйлегі.Əдетте итжейдені «кіндік шеше» немесе «кіндік əке» болған..

Қалжа – босанған анаға арнаулы мал сойып беретін ет пен сорпа. Əйелдерді құрметтеп, қадірлейтін халқымыз аналар жүкті болған- нан бастап ерекше..

Жаңа туылған балаға ат қою – өмірлік мəн-маңызы бар, аса игі- лікті іс саналатындықтан, қазақ халқы балаға ат қоюға ерекше көңіл бөліп, өмір есігін..