Теріс туралы  ✍️

Қыс. Қақаған аязда далада жүру мүмкін емес. Ол жылдары қыс айларында жиі боран болып, малдың қырылуы, жоғалуы онанқалды баукеспелердің ұрлауы, аш..

Қабырғасы сынған Ғани қанша күн жатсада, ауруына шыдап, балалары көз алдына аштықтан жылағанына шыдамай, өзі қызмет еткен байдың үйіне ұрлыққа түскен..

Көп ұзамай Ғани өмірден озды. Алты баламен әйелі жылап қалды. Күн көру үшін сараң байдың күңі болды. Сондағы үйге әкелетіні бір кесе күріш. Бір..

Іштей қайғырғанымен бәрі орнына қайтып келмейтіні белгілі. Қайнысыда шамасы келгенше көмектесіп жатты. Бұл жақта елдің бәрі егіншілікпен айналысып..

Өзбекстанға келгелі жағдайлары жақсарып келеді. Әрине еңбектің арқасында, әрі көмегін көрсетіп жүрген қайнысы мен келіні болмаса, бұл жақтағы күні..

Екі туыс үнемі бірге болғандықтан бастапқыда қолдарымен қол ұстасқанда екеуіде ерекше сезімде жүрді. Кейіннен ойнап жүріп құшақтайтын Ерсіннің қылығы..

Жасун қарапайым өзбек отбасынан шыққан бала. Бар жазығы Айжамалды сүйгені. Жасунның отбасы, бұл тойға біразден бері қарсы еді. Ұлына қазақ емес..

Қызының жасаған күнәсі барлығына кесірі тиді. Ішінен шыққан баласын ұрып, ұрысқаннан басқа байғұс ана не істей алады. Жасунның әке-шешесі құда түсіп..

Қазақстанға көшіп келгенде де біраз болды. Үнемі бәріне кінәлі сен деп ұрыс шығаратын анасының сөздеріне шыдамаған Айжамал "өз күнімді сендерсіз-ақ..

—Сен неге мені осы күнге дейін іздемедің?-деп ренішін айтқан қызға, ештеңе деместен Ерсін құшақтап алды. Қанша жыл күткен ғашығынын ыстық құшағы, сол..

Əмірлерге өкпелеп, əскерлерге сөйлемедік.Бұл мақал біреудің жасаған теріс ісіне өкпелеп, басқа адамға теріс қарайтын жандарға арнайы айтылады.

 Жәннәтім деп, желіде жалпылдаған,Көбейіп тұр ұл -қыздар жалтыраған.Сүйіп, жуып, аяғын анасының,Жүргенменен, күні көп, салқындаған.Қайтсын сенің бұл..

Дастарханға нанды теріс қаратып, төңкеріп қоймайды.Оң қояды. Нанды жалғыз қолмен жерге басып тұрып сындырмау керек. Оң қолмен алып, сол қолмен ұстап..

Теріс істегенді тергеме.

Теріс сөйлеп, теріс жүріп,Жара шықса ерінге,Көрсететін теріс қылықКөбейіп тұр елімде.Тұрып сөйлеу, тұрып ішуДағды болған халқыма,Сол ішкенді қайта..

Теріс жолды кесіп өтіп,Шын иландым Құранға.Ізгілікті нәсіп етіп,Қайырым қыл, ия, Алла!Періштелер келіп кейде,Құлағыма сыбырлап,Естіген сөз..

Егер кісі түсінде есекке теріс қарап мініп жүрсе—онда ол сол күні-ақ дәрежеге ие болады.

Жол бойында көтерме салынған тосқауылды жүргізушілер күжірейген полицей деп атайды.Алдымдағы түзу, даңғыл жолмененКөлік мініп зуылдатып мен..

Жер жентек,Аспаны да алжасқан ба?Ұқсайды сонау шыңды қар басқанға.Найзағайын суырды қап-қара түн,Тарғыл бұлт тауға келіп жармасқанда.Бұрауы теріс..

Қасқыр ол аю шапса жөн-ақ еді,Бүркіт те қасқыр алса жөн-ақ еді.Қасқыр ол қойға шауып «ұран» болды.Бүркіт ол қоян аулап «қыран» болды.Қасқыр қой, не..

Бiз әңгiме етiп отырған Боранбай барон өзінің бұл пәнидегi ең алғашқы алыс сапарын ауылдағы сегiз жылдық мектептi өлдiм-талдым деп жүрiп бiтiрiп..

Жалғыз перзентінің қаза болғанына қайғырған қыз әкесі сонда Ағыбай батырға теріс бата береді:"Бостан бай жас сорғалап сақалынан,Қан жұтып қайғыменен..

Адамдарды алқайтын ақ батаға қарама қарсы айтылып, қара ниетке үндейтін үлгіні ел қарғыс, яғни теріс бата деп атайды. Қазақ фольклорында бүгінге..

 Қашан кабинетіңде үстің­нен түсіп, қолыңа темір кісен салып, желкелеп алып детектетіп кеткенше, алақаның майлан­а берсін, думанды күнің  жалғаса ..

Адамды адам айналды аямасқа,Арызымды айтамын қай Алашқа?Қорамсаққа қол салғым кеп тұрадыАйнамкөлде қос аққу аяласса.Ұйқым шала,Ой ащы,Күлкім..