30.09.2022
  385

Автор: ҰБТ (Ұлттық бірыңғай тестілеу)

ҚАЗАҚСТАННЫҢ ФИЗИКАЛЫҚ ГЕОГРАФИЯСЫ

 


 



  1. Қазақстан орналасқан: Еуразия материгінде

  2. Жер көлемі: 2 млн 724 мың км2

  3. Жер көлемі жөнінен әлемде: 9 орын

  4. Жер көлемі жөнінен Еуразия материгінде: 4 орын (Ресей, Қытай, Үндістан)

  5. Еуразия материгінің кіндігі: Қазақстан облысы, Абай ауданы, Жидебай ауылында

  6. Қазақстан солтүстіктен оңтүстікке қарай: 1650 км-ге

  7. Батыстан шығысқа қарай: 3000 км-ге

  8. Шекарасының жалпы ұзындығы: 15000 км-ден астам

  9. Шекарамыздың құрлық арқылы өтетіні: 13000 км-і

  10. Су арқылы өтеді: 2000 км-і

  11. Қазақстанмен ең ұзын шекараласатын ел: Ресей (7591км)

  12. Қазақстан неше сағаттық белдеуде орналасқан: 3 (3,4,5)

  13. Қазір Қазақстан аумағында пайдаланылады: 2 сағаттық белдеуді

  14. Қазақстан Республикасына «Жазғы уақыт» енгізілді және жойылды: 1981жылы енгізіліп, 2005 жылы жойылды

  15. Қазақстанның шеткі нүктелерінің координаталары: солтүстік - 55°26´ с.е.


                                                                                         Оңтүстікте - 40°56´ с.е.


                                                                                         Батыста - 45°27´ ш.б.


                                                                                         Шығыста - 87°18´ ш.б.



  1. 1 км2: 5,6 адам

  2. Қазақстан Каспий теңізі арқылы шыға алады: Иран, Әзірбайжанға

  3. БҰҰ-ға мүше болып қабылданды: 1992 жылы

  4. Қазақстан Ғылым Академиясы құрылды: 1946 жылы


ҚАЗАҚСТАН ЖЕРІНІҢ ЗЕРТТЕЛУІ



  1. Орталық Азияның картасын жасағандар: Чжан Цянь, Сюань-Цзан

  2. «Дөңгелек картаны» зерттеушілер: К.Миллер, А.Герман

  3. Қадырғали Жалаиридың кітабы: «Жылнамалар жинағы»

  4. Левшиннің еңбегі: «Қырғыз-Қазақ немесе Қырғыз-Қайсақ ордалары мен далаларының сипаттамасы»

  5. Н.А. Северцовтың еңбегі: «Түркістан өлкесіне саяхат»

  6. И.В. Мушкетовтың еңбегі: «Түркістан»

  7. И.В. Мушкетов Түркістанның алғашқы геологиялық картасын жасады: 1881 жылы

  8. 1887 жылғы Верныйда болған жер сілкінісінің зардаптарын зерттеді: И.В. Мушкетов

  9. Л.С.Бергтың еңбегі: «Арал теңізі»

  10. Ш. Уәлихановтың еңбектері: «Тау қырғыздары», «Жоңғар очерктері»

  11. Ш. Уәлиханов қанша жасында Орыс география қоғамының толық мүшесі болып қабылданды: 22 жасында

  12. Қазақтан шыққан тұңғыш геолог-ғалым, Лениндік және Мемлекеттік сыйлықтардың иегері: Қ. И. Сәтбаев

  13. Балқаш көлі мен Тянь-Шань таулы өлкесіндегі шөлді аймақтардың өсімдік жамылғысын зерттеген: А.Н.Краснов


 


 


ҚАЗАҚ ЖЕРІНІҢ ЗЕРТТЕЛУІ


 












































































































     №



   Зерттелген уақыты



Зерттеген


саяхатшылар



Зерттелген аймақтар



33.                



Б.з.б Vғ.



Геродот



Каспий теңізінің шығысы, Жайық, Жем өзендері



34.                



Б.з.б. 63-24 ж



Страбон



Каспий теңізі, Сырдария, Әмудария



35.                



Б.з. 90-160ж


Б.з.б. ІІ ғ



Птоломей



Каспий теңізі, Арал теңізі, Сырдария



36.                



Б.з.б. ІІ-І ғ.



Чжан Цянь, Сюань-Цзан



Жетісу, Ақсу, Шу, Талас өзендері



37.                



VІІ- VІІІ ғ.



Араб саяхатшылары



Сырдария, Шу, Жайық, Жем өзендері, Отырар, Тараз, Испиджаб қалалары



38.                



ХІ ғ.



Махмұд Қашғари



«Диуани лұғат-ат-түрік», «Дөңгелек карта»



39.                



ХІІІ ғ.


(1245 ж.)


(1253 ж.)



Итальяндық Плано Карпини, француз Вильгельм Рубрук



Жайық, Тянь-Шань, Тарбағатай, Сырдария, Алакөл, Балқаш, Еділ, Мұғалжар, Арал, Шу, Жетісу



40.                



ХVІ аяғы-ХVІІ ғ басы



Қадырғали Жалаири



Талас, Сайрам



41.                



ХVІІ ғ.



С. Ремезов



«Сібірдің сызба кітабына» Қазақстан аумағын кіргізді



42.                



1832 жылы



Левшин



Қазақстан жеріне тұңғыш рет физикалық-географиялық сипаттама берді



43.                



1856-1857 жылдары



П.П. Семенов Тянь-Шаньский



Орталық және Солтүстік Тянь-Шань, Хан-Тәңірі массивін зерттеді



44.                



1857-1858 жылдары



Н.А. Северцов



Арал теңізі, Сырдария, Тянь-Шань, Қызылқұм, Қаратау, Үстірт, Мұғалжар



45.                



1875-1876 жылдары



И.В. Мушкетов



Тянь-Шаньның солтүстігі, Жоңғар Алатауы, Ыстықкөл



46.                



1900-1903 жылдары



Л.С.Берг



Арал теңізін зерттеді



47.                



ХІХ ғ.



Ш. Уәлиханов



Жоңғар Алатауы, Тянь-Шань, Ыстықкөл



48.                



1926-1929 жылдары



Қ. И. Сәтбаев



Жезқазған, Сарыарқа, Кенді Алтай



 


 


ҚАЗАҚСТАННЫҢ ЖЕР БЕДЕРІ


 



  1. Қазақстанның ең биік нүктесі: Тянь-Шань тауындағы – Хан-Тәңірі шыңы – 6995 м

  2. Тянь-Шань сөзі қытай тілінен аударғанда қандай мағына береді: «Тәңір шыңы»

  3. Қазақстанның ең төмен нүктесі: Маңғыстау түбегіндегі – Қарақия ойысы – -132м  

  4. Қазақстан жерінің басым бөлігін алып жатыр: жазықты жер бедері

  5. Қазақстан жерінің нешесін биік таулар алып жатыр: 10%

  6. Қазақстанның қай жерлерінде биік таулар орналасқан: оңтүстік-шығысы мен шығысында

  7. Қазақстан таулары көтерілді: палеозойдың герцин тау түзілісі кезінде (Алтай, Жоңғар Алатауы, Сарыарқаның шығыс бөлігі, Мұғалжар)

  8. Қазақстан аумағында жер қыртысының қозғалуы баяу болып, бірде-бір тау жүйесі көтерілмеді: мезозой эрасы кезінде

  9. Қазақстанда альпілік тау түзілісі процесі жүріп, таулар екінші рет көтерілуге ұшырады: кайнозой эрасы кезінде (Алтай, Тянь-Шань, Жоңғар Алатауы, Тарбағатай)

  10. Қазақстанның ең көне жері: Шығыс Еуропа платформасы

  11. Шығыс Еуропа платформасы пайда болды: бұрынғы теңіз түбінің көтерілуінен


 


ҚАЗАҚСТАН ЖЕРІНДЕГІ ҮСТІРТТЕР



  1. Қазақстан жеріндегі ірі үстірттер: Үстірт үстірті, Торғай үстірті, Бетпақдала, Жем үстірті

  2. Қазақстанның оңтүстік батысында орналасқан: Үстірт

  3. Үстірт үстіртінің ең биік нүктесі: Мұзбел жоны – 340 м

  4. Үстірт биіктігі шектелген: 150 м болатын тік жарлармен

  5. Торғай үстірті орналасқан: Сарыарқа өлкесі мен Мұғалжар тауының аралығында

  6. Торғай үстірті жалғастырады: Батыс Сібір мен Тұран ойпатын

  7. Бетпақдала үстірті орналасқан: Сарысу өзені мен Балқаш көлінің аралығында

  8. Бетпақдала үстіртінің ең биік нүктесі: Желтау жотасы – 974 м

  9. Жем үстірті орналасқан: Каспий маңы ойпаты мен Мұғалжар тау аралығында

  10. Қазақстанға оңтүстік-шығыс бөлігі ғана кіретін Орал тауы мен Еділ өзені аралығындағы қырат: Жалпы Сырт қыраты


 


ҚАЗАҚСТАННЫҢ АЛАСА ТАУЛАРЫ



  1. Қазақстанның аласа таулары: Сарыарқа немесе Қазақтың ұсақ шоқысы, Маңғыстау таулары, Мұғалжар тауы

  2. Сарыарқа немесе Қазақтың ұсақ шоқысы дегеніміз: Қазақстанның орталық бөлігін алып жатқан аласа таулы өлке

  3. Сарыарқаның ең биік нүктесі: Қызыларай тауындағы Ақсораң – 1565 м

  4. Маңғыстау таулары орналасқан: Маңғыстау түбегінде

  5. Маңғыстау тауларының ең биік нүктесі: Бесшоқы – 556 м

  6. Маңғыстау таулары тұрады: Ақтау және Қаратау жоталарынан

  7. Мұғалжар тауы пайда болды: герцин тау түзілісі кезінде

  8. Орал тауының Қазақстан жеріндегі жалғасы: Мұғалжар

  9. Мұғалжар тауының ең биік нүктесі: Үлкен Боқтыбай тауы – 657 м

  10. Қазақстан жеріндегі жаңа кайнозойлық құрылымдар: Балқаш, Алакөл, Зайсан тау аралық ірі қазаншұңқырлар

  11. Қазақстан жеріндегі жас платформалар: Батыс Сібір, Тұран


 


ҚАЗАҚСТАН ЖЕРІНДЕГІ ЖАЗЫҚТАР



  1. Қазақстан жеріндегі жазықтар: Каспий маңы ойпаты, Тұран жазығы, Батыс Сібір жазығының оңтүстік бөлігі

  2. Каспий маңы ойпаты орналасқан: теңіз деңгейінен -27 м

  3. Каспий маңы ойпатында таралған: тұз күмбездері

  4. Тұз күмбездерінен өндіріледі: ас тұзы, гипс т.б.

  5. Аймақтағы құм төбелерді қалай атайды: Бэр төбешіктері

  6. Қазақстанның оңтүстік-батысын алып жатыр: Тұран жазығы

  7. Тұран жазығының Қазақстанға кіретін бөлігі: солтүстігі

  8. Тұран ойпаты Торғай үстірті арқылы жалғасқан: Батыс Сібір жазығына

  9. Тұран жазығын 2 бөлікке бөліп ағады: Сырдария

  10. Батыс Сібір жазығы (Солтүстік Қазақ жазығы) орналасқан: еліміздің солтүстігінде

  11. Батыс Сібір жазығының Қазақстанға кіретін бөлігі: оңтүстік

  12. Батыс Сібір жазығы төмендейді: оңтүстіктен солтүстікке қарай


  Қазақстан

Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз:
Facebook | VK | WhatsApp | Telegram | Twitter

Қарап көріңіз 👇

  Қазақстан туралы ҰБТ сұрақтары жауаптары ᐈ
  ГҮЛДЕНГЕН ҚАЗАҚСТАН ᐈ
  Менің Қазақстаным ᐈ
  Қазақстан адамымын ᐈ
  Қазақстаным ᐈ

Пікір жазу