Үшбұрыштың тамаша нүктелері. Геометрия, 8 сынып, сабақ жоспары, 5 сабақ.

Қысқа мерзімді жоспар :

8.1А Көпбұрыштар.

Төртбұрыштарды зерттеу

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып:

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы

Үшбұрыштың тамаша нүктелері

Сабақтың түрі

8.1.3.1 үшбұрыштың қабырғаларына жүргізілген медианалар, биссектрисалар, биіктіктер және орта перпендикулярлар қасиеттерін білу және қолдану;

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

 Оқушылар:

• үшбұрыштың тамаша нүктелерін сипаттау;
• үшбұрыштың қабырғаларына жүргізілген медианалар, биссектрисалар, биіктіктер және орта перпендикулярлар қасиеттерін білу
• үшбұрыштың қабырғаларына жүргізілген медианалар, биссектрисалар, биіктіктер және орта перпендикулярлар қасиеттерін қолдану

 Сабақ мақсаттары

Оқушылар

1. үшбұрыштың қабырғаларына жүргізілген медианалар, биссектрисалар, биіктіктер және орта перпендикулярлар қасиеттерін білу

 2. үшбұрыштың тамаша нүктелерінің қасиеттерін біледі;

 3. Есепті шешуде үшбұрыштың қабырғаларына жүргізілген медианалар, биссектрисалар, биіктіктер және орта перпендикулярлар қасиеттерін қолданады

 Бағалау критерийлері

Оқушылар біледі:

Үшбұрыштың тамаша нүктелерін атау

Үшбұрыштың тамаша нүктелерінің қасиеттерін ауызша белгілеу.

Сұрақты жазбаша тұжырымдау

Пәнге қатысты лексика мен терминология:

Биссектриса, медиана, биіктік, үшбұрыштың орта перпендикуляры, еркін үшбұрыш, тікбұрышты үшбұрыш, ортоцентр, ауырлық ортасы.

Диалогқа/жазылымға қажетті тіркестер:

Үшбұрыштың медианы кесінді деп аталады, ……

Үшбұрыштың биссектрисасы кесінді деп аталады.

Үшбұрыштың биіктігі перпендикуляр деп аталады, …

Кесіндіге ортадағы перпендикуляр түзу деп аталады.

Үшбұрышта ортаңғы перпендикулярлар қиылысады.

Үшбұрыштың биссектрисалары қиылысады.

Үшбұрыштың биіктігі қиылысады…

Үшбұрыштың медианалары қиылысады…

 Тілдік мақсаттар

Бұл сабақ Академиялық адалдық, топтастық және командада жұмыс істей білу, жауапкершілік пен көшбасшылық құндылықтарын дамытуға бағытталған.

Құндылықтарды дарыту топта жұмыс істеу ережелерін белгілеу, қабілеті төмен оқушыларға қолдау көрсету арқылы жүзеге асырылады.

Құндылықтарды дарыту

Қозғалыс принциптерін түсіндіруде физикамен байланыс.

Пәнаралық байланыстар

7 сынып оқушылары биіктікті, медианы, биссектрисаны, үшбұрыштың ортаңғы перпендикулярын қарады. Оқушылар биіктерді, медиандарды, ортаңғы перпендикулярларды, үшбұрыштың биссектристерін құра білуі тиіс.

Қазіргі бар білімді жандандыру топтық жұмыс арқылы жүзеге асырылады, оның барысында оқушылар биіктікті, медианы, ортаңғы перпендикулярларды, үшбұрыштың биссектристерін бейнелейді және оларды әртүрлі үшбұрыштарда салыстырады.

Сабақтың барысы

Сабақтағы жоспарланған

іс-әрекет

1. Білімді белсендіру үшін материалды қайталаңыз. Оқушылар төрт топқа бөлінеді. Әрбір топ 7-ші сыныптың оқу мақсатттарындағы білім деңгейін көрсетеді «биіктік, медиана, биссектриса және үшбұрыштың ортаңғы перпендикуляры.

I топ тақтаға / постерге үшбұрыштың биіктігін суретін салады.

ІІ топ тақтаға / постерге үшбұрыштың медианның суретін салады.

ІІІ топ тақтаға / постерге үшбұрыштың биссектрисасын суретін салады.

IV топ топ үшбұрыштың ортаңғы перпендикуляры суретін салады

Бағалау критерийлері :

үшбұрыштың биіктігі дұрыс салынған;

• үшбұрыштың медианны дұрыс салынған;
• үшбұрыштың биссектрисасын дұрыс салынған;

үшбұрыштың ортаңғы перпендикуляры дұрыс салынған.

Мұғалім орындалған тапсырмаға кері байланыс жасайды, үшбұрыштың ішкі облысында орналасқан медиан, биссектрис, биіктік және ортаңғы перпендикулярлардың ұқсастығы мен айырмашылығын көрсетеді

2. Белсендіру

Оқушылар сыни ойлауды дамытуға арналған тапсырмаларды орындайды.

Бұл міндет оқытуды (басқарылатын) жаңалық әдісімен (guided discovery learning) ұйымдастыруға және үшбұрыштың тамаша нүктелерін зерттеуді қамтамасыз етеді. Бұл тапсырмаларда оқушылар үшбұрыштың ортасын табу арқылы ойын-сауық саябағы орналасқан жерді табуы тиіс. Оқушылар үшбұрыштың ортацентр табу кезінде қиындықтарға тап болады. Бұл орталықтар олар үшін жаңа тұжырымдама болады.

1.Оқушыларға ойын-сауық саябағы үшін ең қолайлы орынды таңдап, картаға назар аударып, жауаптарын дәлелдеуге шақырыңыз.

Ескерту: «Картаға назар аудару» өте маңызды.

Оқушыларға қалалардың орналасуына назар аударып, шешім қабылдауға бағыт беру мүмкіндігін беріңіз.

Ойын-сауық саябағын табу үшін сізге математикалық түсініктерді қолдану қажет. Бұл мәселені зерттеу үшін келесі әрекеттерді орындау қажет:

a) үшбұрыштың үш биіктігін құру;

• b) үшбұрыштың үш медианнын құру;
• c) үшбұрыштың үш биссектрисасын құру;

d) үшбұрыштың үш ортаңғы перпендикулярын құру.

Мұғалім «үшбұрыштың тамаша нүктелері» терминінің шығуын түсіндіре отырып, кері байланыс жасайды.

3. Мақсат қою. Оқушылармен біріге отырып сабақтың мақсаттары анықталады:

• үшбұрыштың тамаша нүктелерін сипаттау;
• үшбұрыштың қабырғаларына жүргізілген медианалар, биссектрисалар, биіктіктер және орта перпендикулярлар қасиеттерін білу;
• үшбұрыштың қабырғаларына жүргізілген медианалар, биссектрисалар, биіктіктер және орта перпендикулярлар қасиеттерін қолдану.

Тәжірибелік бөлім.

4. Үлестірме материалдың төрт жағдаяты бойынша бірінші тапсырмаларын таратыңыз. . Ойын-сауық саябағының орналасқан жерін анықтау үшін сіз үш биіктікті, үш медиандарды, үш биссектрисаны және орта перпендикулярды құруыңыз керек.

Орындаудан кейін тапсырманың нәтижесі экранда көрсетіледі.

Сыни тұрғыдан ойлау

5.

Осы құрулыларға сәйкес, ойын-сауық саябағы үшін орынды таңдаңыз.

Оқушыладың жауаптары әртүрлі болуы мүмкін. Бірақ ең бастысы, оқушылар өздерінің жауаптарын дәлелдемелері болуы тиіс. Мысалы, олар үш қаладан бірдей арақашықтықтан болғандықтан, орта перпендикулярлардың қиылысу нүктесін ( сырттай сызылған шеңбердің орталығы) таңдай алады. Немесе олар биссектрисаның қиылысу нүктесін (іштей сызылған шеңбер орталығы) таңдай алады, себебі ол қалалар арасындағы негізгі автожолдардан бірдей орналасқан. Олар медиана қиылысу нүктесін ала алады, өйткені бұл екі қалаға жақын, бірақ Лейзитауннан алыс.

6. Студенттер бірінші бөлімде таңдалған орындарды (нүктелерді) және тапсырманың үшінші бөлігінде зерттеуді қаншалықты тығыз сәйкестігін салыстырады.

Оқушылар әрбір құрылуда үшбұрыштың медицина бір нүктесінде қиылысатындығын, үшбұрыштың биссектрисасы бір нүктеде қиылысатындығын, биіктіктер бір нүктесінде қиылысатындығын, ортаңғы перпендикулярлар бір нүктесінде қиылысатындығын байқайды.

Жаңа материалды түсіндіру. 

bilimland.kz сайтындағы видеоны пайдала отырып, презентацияның көмегімен материалды түсіндіру.

7. Анықтамаларға сүйене отырып, оқушылар өздері таңдаған мәселелерді атайды. Мысалы, сырттай сызылған шеңбердің орталығы, іштей сызылған шеңбердің орталығы, ортоцентр,  үшбұрыштың ауырлық центрі.

Берілген тапсырмалардың негізінде оқушылар өзіндік зерттеу жұмыстарын жүргізеді.

Сүйір бұрышты үшбұрыштың құрылысын дұрыс орындалды

Доғал бұрышты үшбұрыш құрылысын дұрыс орындалды

Тікбұрышты үшбұрыштың құрылысы дұрыс орындалды

Қорытынды дұрыс жасалды.

Білімді белсендіру.

Топтық жұмыс. Топты үшбұрыштың көмегімен топтастыру. (әртүрлі қабырғалы үшбұрыш, теңбүйірлі,тікбұрышты үшбұрыш). Топта жұмыс жасау ережелері анықталады.

Тапсырма 2

Оқушылар ортоцентр пен үшбұрышқа сырттай сызылған шеңбердің орталығының ортасы түрлерге байланысты әртүрлі орналасытынын көру үшін беріледі. Оқушылар топта анализ жасағаннан кейін қорытынды жасай отырып, қорытындыға келеді.

Әр топ өз жұмысын сыныпқа көрсетеді. Барлығы бірге талқылайды. Уақытты үнемдеу үшін әр топқа альбом парағында әртүрлі үшбұрыштың дайын сызбалары беріледі. Мұғалімдер қажет болған жағдайда түзетулер мен толықтырулар енгізу. Топтық жұмысты бағалау жүргізіледі.

Тапсырма 3. үшбұрыштың қабырғаларына жүргізілген медианалар, биссектрисалар, биіктіктер және орта перпендикулярлар қасиеттерін қолдану бойынша дағдыларды қалыптастыру. Міндеттер сыныпта қарастырылады.

Формативті бағалау бойынша өздік жұмыс

Теңбүйірлі үшбұрықтың биіктігі 3 см. Сырттай және іштей сызылған шеңберлердің радиустарын табыңдар.

Бағалау критерийлері:

• 1. Биссектрисаның қиылысу нүктесі дұрыс салынған;

2. Ортаңғы перпендикулярдың қиылысу нүктесі дұрыс салынған;

3. Сырттай және іштей сызылған шеңберлердің радиустары дұрыс есептелген.

Қабілеттері жоғары оқушыларға қосымша тапсырмалар беріледі.

Тапсырманы бағалау критерийлері:

1. Определена точка пересечения замечательных точек.

2. Үшбұрыштың биіктігінің қиылысу нүктесі көрсетілген.

Оқу үлгерімі төмендеу оқушыларға кеңес беріледі.

7. Оқушылардың оқу мақсаттарына жету деңгейін «Құмырсқаның илеуі» жаттығуымен жүргізіледі. Оқушылар стикерге олар үшін жаңа тақырып бойынша түсініксіз қалды бір сұрақты жазады,. Егер оқушыларда қиындықтар болмаса, онда сыныптастары үшін қызықты сұрақтар ойлап табуы мүмкін. Тапсырманы орындағаннан кейін, оқушыларға жауап беру деңгейінде кері байланыс беріледі.

8. Рефлексия

Мұғалім олардың жетістіктер деңгейін талқылай отырып,сабақ мақсаттарына оралады. Сабақты одан әрі жоспарлау үшін студенттерге сұрақтар қойылады:

- мен не білдім, не үйрендім;

- не түсініксіз қалды;

- қандай бағытта жұмыс жасау керек.

Сұрақтар ауызша немесе жазбаша түрде талқылануы мүмкін.

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Қайталау кезеңінде оқу ақпаратын еске түсірудің өзіне тиісті деңгейін таңдайды: білім, түсіну, қолдану (сурет), анализ (анализ және суреттерді салыстыру). Сабақ ақпаратты қабылдаудың әртүрлі түрлерін ескере отырып, оқу ақпаратты пайдаланады. Бекіту кезеңінде қабілеттері төмендеу оқушыларға әртүрлі тіректер ұсынылады.

Мақсат қою кезеңіндегі диагностикалық бағалау жақын даму аймағын анықтау негізінде жүргізіледі.

Түсіну кезеңінде оқушылар салыстырылатын объектілердің дағдыларын бағалауға

Оқушылар сыныпта топтық жұмыс кезінде және жаттығуларды орындағанда қозғалыс барысында қауіпсіздікті сақтау шараларын қадағалау