11.4.2.16 бензолды нитрлеу және галогендеу реакцияларының механизмін түсіндіру; Бензол және олардың электрофилдермен реакциясы. Химия, 11 ссынып, дидактикалық материал.

Элктрофилді орынбасу

1 a дан d - ға дейінгі сұрақтарға жауап беру үшін бензолдың нитрлеу реакциясын негізге алыңыз.

aЭлектрофил деген термин нені білдіреді? [1]

bОрынбасу деген термин нені білдіреді?[1]

cБензолдың нитрлеу реакциясында электрофиль қалай түзіледі?[2]

dБензолдың нитрлеу механизмін иілген бағдаршаны қолдана отырып түсіндіріңіз.[3]

2Бензолдан броммен әрекеттесіп бромобензолды түзу орынбасу реакциясының механизмі электрофиль арқылы жүреді. Иілген бағдаршаны қолдана отырып, механизмді сипаттаңыз. Бензолды нитрлеуге мынадай төрт сатымен жүреді:

iэлектрофильдің түзілуі – сіз катализаторды көрсетуіңіз керек.

ii сақинадағы электрон жұбы электрофилді шабуылдайды, ортасында оң заряды бар толық емес делокализацияланған электрон жүйесі бар интермедиат түзіледі

iiiпротон үзіледі де жүйенің толық делокализацияланған электрон жүйесі қайтып орнына келеді

ivкатализатор қайта түзіледі.[5]

31 және 2 сұрақтардағы реакция механизмдерінің екеуінде де оң зарядты интермедиат пайда болады (2-сұрақты қараңыз, iii-қадам). Осы интермедиат пен бензол молекуласы арасындағы айырмашылықтарды сипаттаңыз. Жауабыңызды суреттеу үшін диаграммалар салыңыз.[4]

4Йод монохлориді қосылысы (ICl) бензолдан йодбензолды дайындау үшін қолданылады.

aЙод монохлориді молекуласындағы дипольдерді салыңыз.[1]

bБензолды йодтау механизмін аяқтаңыз.[6]Бірінші қадам төменде көрсетілген.