Қазақ ауыз әдебиеті әңгімелері туралы Әңгімелер ✍️

Қожанасырды әйелі базардан кілем сатып алуға жұмсайды, бірақ он туманнан артық төлемеуді тапсырады. Қожанасыр базарға көңіл көтеру үшін ғана барады..

Қожанасырдың кедейлігі асып, күнделікті жалданып, жұмыс істеп күнелтіпті. Күндердің күнінде бір сараң бай Қожаны жалдамақ боп, һақысына күніне жарты..

Қожанасыр байдың бақшасына ұрлыққа түсіпті. Қауын-қарбыздарын жеп, енді екі-үшеуін ала кетейін дей бергенде, бай көріп қалып, Қожанасырды қуа..

Бір кісі жоғалтқан ақшасын көршілерінен көріп, жүгініске Қожаға ертіп әкеледі.Көршісінің ешқайсысы ақша ұрлағанын мойындамаса керек. Сонсоң Қожа..

Бірде Қожа да түс көреді. Түсінде терең суға құлап түссе керек. Суға бір батып, бір шығып ағып бара жатып, оянып кетеді де:— Қатын, қатын, түрегел..

Қожа біреуді жалдап, жүгін соған көтертіп жолаушылап келе жатады. Бірде жол-жөнекей әлгі адамынан көз жазып қалады, қанша іздегенімен таба..

Бір күні Қожа ай жарығында екі қолын екі жаққа созып жіберіп, бақша ішінде шалжиып тұрған бір үлкен адамды көреді. Жалма-жан әйелін оятып:— Тезірек..

Қожа ел аралап жүріп, бір сараң байдың үйіне түседі.— Үйде тамақ жоқ, бар болса, өзімнің де ішкім келіп отыр, — деп бай аузын қу шөппен сүртіп..

Қожанасырдың заманында бір үш сопы жиһан кезіп, ел аралап жүріпті. Бір күні Қожа тұрған қалаға келеді. Сопылар: «ақылы, білімі асқан қала адамдарымен..

Бір күні Қожа жолаушылап келе жатып, бір сағат тауып алады. Құлағына тосса «шық-шық» деген дыбыс естіледі. Жол бойын да бір бәйтерек өсіп тұр екен..

Бірде Қожанасыр моншаға түседі. Моншашылар оған ескі сүлгі, ескі жөке беріп, селқос қызмет көрсетеді. Қожа оларға ештеңе демейді, тек моншадан шығып..

Бір күні Қожанасыр үйінде отырса, біреу есік қағады.— Не керек саған? — деп дауыстайды Қожа.— Төменге түсіп кетіңіз, — деген аянышты үн естіледі...

Бір күні Қожа кемешілердің қасына келеді, лаулап жанып жатқан отты көріп, Қожа:— Бұларың не? — деп сұрайды.— Қарамай қайнатып жатырмыз, қарамай..

Нағызжан Қожа тапқыр да тілуар адам екен. Ол кіммен қағысса да, сөзден тосылып көрген емес. Бірде көршілес елден Қуан дейтін пысықша жігіт келіп..

Қожанасыр би болып тұрған кезінде де кедейліктен құтыла алмапты. Басқаны былай қойғанда, үйінде шай ішетін шынысы да жоқ екен. Біреу бір шыны тарту..

Қожа есегін базарға алып шығып, өткізіп бер деп делдалға ұстатады. Әлгі антұрған есекті жетектеп арлы-берлі жүріп:— Есегімнің төрт аяғы тең жорға..

Бір тойда ашқарақ біреу қомағайлана ішіп-жегенімен қоймай, қалтасына құрт пен ірімшікті сала береді, қасында отырған Қожа әлгінің қалтасына ыстық шай..

Бірде Ақсақ Темір Қожаны сынамақ болып, жендеттеріне:— Мынаны дереу дарға асыңдар, — деп бұйырады. Жендеттер ай-шай жоқ, Қожаны бас салып, есікке..

Бірде Қожа «осы жұрт құсап мен неге құс асырап, аңға салмаймын» деп ойлап бір сауысқанды ұстап алады да, асырай бастайды.— Сауысқан аңға түсе ме..

Бір күні Қожа Темірдің сарайына келеді. Патша Қожаны жаман атқа мінгізіп алып, аңға ерте жүреді. Бұлар аңда жүрген де, қатты жауын жауып, Темір мен..

Бірде Қожа көкөніс сататын дүкеннің жанынан өтіп бара жатса, дүкен иесі қарызды есіне салады. Қожа:— Ал, кәне, кітабыңа қарашы, менің қарызым қанша..

Қожа үш қадақ ет сатып алып, үйіне әкеп тастайды да, басқа бір шаруасына кетеді. Қожаның әйелі өзінің бір абысынын шақырып кеп, еттен жақсы тамақ..

Қожаның әйелінің босанатын күні жетеді. Екі күндей толғатып, босана алмаса керек. Басқа істер амалы қалмай, сасқан көрші әйелдер Қожаға келіп:—..

Сури халқы қаншама таяқ жегендеріне қарамастан, Қожамен жауласуын қоймайды. Қожаның Ибраһим деген бір ұлы және бір тамаша аты болады. Бір күні оның:..

Садыр ата — Қожа Ахмет Ясауидың ағасы, ол әулие адам болған екен. Қожа Ахмет Ясауидің баласы жас болса да, аңға құмар болыпты. Қарасүйір тауын..