Бөлім: «Анекдот, әзілдер»
Анекдот (грек. anekdotos — жарияланбаған) — қысқа, күлдіргі әңгіме, халықтың фольклор жанры. Басты ерекшеліктері — баяндаудың шындыққа жанасымдылығынан гөрі, тапқырлық танытып, әдейі әзілдеп айту шеберлігі. Анекдот көбінесе нақты адамдар туралы айтылады. Олар екі сипатты, екі ниетті болып келеді. Бір тобы қоғам мүшелерінің жағымды бейнесін, моральдық, психологиялық биік қасиеттерін паш ету мақсатымен шығарылады. Олар ақыл-парасатпен айтылады, күлдіре отырып, қоғамдағы теріс құбылыстар мен адам бойындағы жағымсыз қылықтарды әжуалап, әңгімеге көңілді сипат береді. Мұның мысалы Қожанасыр, Алдаркөсе, Жиренше, Тазша бала есімдерімен байланысты анекдоттар. Екінші топтағы анекдоттар арам ниетпен, жат пікірмен, тарихи адамдарды кекету-мұқату мақсатымен, олардың рөлін, халыққа еткен еңбегін төмендету, халық сүйіспеншілігін, жастардың ықылас-еліктеуін әлсірету үшін айтылады. Оларда әлгі адамдар тұқыртылып, кездейсоқ ауызға ілінген етіліп көрсетіледі. Мұндай зиянды, астарлы анекдотттар өзіндік пікір қалыптастыруға жетпеген, саяси жағынан аңғырт, қоғамдағы азаматтық орнын түсінбейтін адамдарды теріс түсінікте қалдырып, дұрыс жолдан тайғызады.
Алпысыншы жылдардың ішінде ақын Сырбай Мәуленов Ұзақбай деген кісімен көп уақыт бойы дос болып жүреді. Ұзекеңнің өзі әзілкеш болғанымен, кей-кейде..
© Әлібек Асқаров
Сәбит Мұқанов (1900–1973) таяғын тықылдатып, бірде Жазушылар одағына қарай аяңдап келе жатса керек. Көше бұрышындағы үйді айнала берген кезде қарсы..
© Әлібек Асқаров
Мұзафар Әлімбай бірде Алматы облысының бір ауданына қонаққа барады. Тамақ ішіліп, дастарқан жиналған соң, жігіттер ақынның көңілін ауламақ болып..
© Әлібек Асқаров
Жазушы Мұхтар Мағауин оқырмандарға о баста аса талантты ғалым ретінде танылғаны белгілі. Мұхаңды қаламдас аға-достары кейде “Қазақтың жазба әдебиеті..
© Әлібек Асқаров
Жазушылар одағында жиналыс, басқадай да жиын-терін бола қалса – үнемі белсеніп мінбеге шығып, тисе терекке, тимесе бұтаққа дегендей, әйтеуір сөйлей..
© Әлібек Асқаров
Сексен бестің сәуірінен соңғы жаңалыққа да, жаңаруларға да толы алғашқы үш-төрт жылда баспасөз беттері ұрандаған мақалаларға, “қайта құрған”..
© Әлібек Асқаров
Халқымыздың тамаша ақындарының бірі Әбдікәрім Ахметов (1924–1983) ұзақ жыл әскер қатарында офицер болған, кейін Алматыдағы Жоғары партия мектебінде..
© Әлібек Асқаров
Әйгілі музыкатанушы, есімі әлемге танымал профессор Иосиф Исаакович Дубовский (1892– 1969) көзі тірі кезінде бірер жылға Алматыға келіп, Құрманғазы..
© Әлібек Асқаров
Әйгілі партизан-жазушы Қасым Қайсенов (1918–2006) бозбала күнінде бәйбішесі Асыл апамызды он алты жасында алып қашқан екен. Қасекең сол кезде от..
© Әлібек Асқаров
Халқымыздың сыршыл ақыны Тұманбай Молдағалиевтың бірде Жапония еліне жолы түсіпті. Сол сапарынан Тұмекең әйеліне сыйлыққа әсем безендірілген..
© Әлібек Асқаров
Наурыз мейрамы кезі екен, соған орай Алматының бір алаңында ұлан-асыр той болып, кітап жәрмеңкесі өтіп жатады. Жәрмеңкеге бір топ ақын-жазушылар..
© Әлібек Асқаров
1956 жылы ақын Қайнекей Жармағамбетов белгілі бір себептермен партиялық сөгіс алып қалады. Арада біраз уақыт өтіп, бірде қалбалақтап асығып көшеде..
© Әлібек Асқаров
Тәуелсіздік жылдарының басында республика парламентінде тілші болып істеп жүрген белгілі журналист Марат Тоқашбаев пен ақын Ғафу Қайырбеков көшеде..
© Әлібек Асқаров
Республика Мемлекеттік сыйлығының лауреаты, қазақтың көрнекті ақыны Мұзафар Әлімбай “Балдырған” журналының іргетасын қаласып, отыз жылға жуық сол..
© Әлібек Асқаров
Барлық саналы ғұмырын жас ұрпақты тәрбиелеуге, олардың эстетикалық талғамын қалыптастыруға, әсемдік әлеміне көздерін ашуға сарп еткен Алматыда бір..
© Әлібек Асқаров
Есімдері қалың оқырманға кеңінен таныс қазақ қаламгерлері Сайын Мұратбеков, Қалихан Ысқақ, Рамазан Тоқтаров, Әкім Тарази бірінің сырын бірі бозбала..
© Әлібек Асқаров
Әйгілі сыбызғышы Шанақ Ауғанбаев өмір бойы ат үстінде жүрген, зейнеткерлікке шыққанша Өр Алтайдағы үлкен бір ұжымшарды басқарған кісі екен. Сол кісі..
© Әлібек Асқаров
Көрнекті жазушы Мұхтар Мағауин жиырма жыл бойы ерінбей-жалықпай материал жинап, екі жыл бойы үстел басында тапжылмай отырып, әйгілі “Аласапыран”..
© Әлібек Асқаров
Жазушы Әнуар Әлімжанов (1930–1993) біраз жыл бойы Ескерткіштерді қорғау қоғамының бастығы болып қызмет атқарғаны мәлім. Әнекең сол жерде жүрген кезде..
© Әлібек Асқаров
Баяғыда Қарағанды облысында қазақ әдебиетінің күндері өтетін болып, бір топ қаламгерлер ел аралап, жер көріп дегендей, осы облыста қонақ болып..
© Әлібек Асқаров
Ақын Ғафу Қайырбеков (1928–1994) – ұзақ жылдар бойы “Жұлдыз” журналы бас редакторының орынбасары қызметін атқарған кісі. Ғафекең- нің қара қылды қақ..
© Әлібек Асқаров
Бірде Әбілахат Еспаев өзінің өскен жері – Жамбыл облысындағы Мерке ауданына қонаққа барады. Меркеліктер “композитор жерлесіміз келді!” – деп..
© Әлібек Асқаров
Туған халқына әсем әуенді әндер сыйлап, тамаша композитор ретінде танылған Әбілахат Еспаев (1925–1975) Қазақ радиосында бірер жыл қызмет жасағаны..
© Әлібек Асқаров
Ақындар Қабыл Боранбаев (1915–1978) пен Қалижан Бекхожин (1913–1990) жан достар екен. Бірде Қабыл ішіп жүріп, сол мас күйінде Қанабек Байсейітовке..
© Әлібек Асқаров
Халық ақыны Омар Шипин (1879–1963) бірде Қостанай облыстық газеті редакциясына келіп, егін орағына орай жазылған екі жүз жолдық өлеңін тапсырады...
© Әлібек Асқаров