Тіл және сөз мәдениеті. Кітаби тіл. Сөйлеу тілі. Қазақ тілі, 10 сынып, сабақ жоспары. 3 сабақ. 1 нұсқа.

Пән: қазақ тілі

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Қазіргі қоғам құндылықтары: мәдениет және өркениет.

Сөз мәдениеті. Кітаби тіл. Сөйлеу тілі

Мектеп: Ақтөбе қаласы физика-матемаикалық бағыттағы Назарбаев Зияткерлік мектебі

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні: Димисанова Алтынай Батырхановна

Сынып: 10 Т1

Қатысқан оқушылар

саны:

 Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

Тіл және сөз мәдениеті. Кітаби тіл. Сөйлеу тілі (1-нұсқа)

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

10.2.5.1 Мәтіндегі негізгі ойды анықтау, көтерілген мәселеге баға беріп, мәліметтер мен пікірлерді өңдей білу

 Сабақтың мақсаттары

Мәтіндегі негізгі ойды анықтау, көтерілген мәселеге баға беріп, мәліметтер мен пікірлерді өңдей білу

 Бағалау критерийі

• Мәтіндегі негізгі ойды анықтай алады;
• Көтерілген мәселеге баға бере алады;
• Мәліметтер мен пікірлерді өңдей алады.

Тілдік мақсаттар

Пәнге тән лексика мен терминология:

Тіл тағдыры, сөз мәдениеті, тіл мәдениеті, өркениет, т.б

Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен тіркестер:

Менің ойымша/пікірімше…, Менің көзқарасым тұрғысынан…., Менің көзқарасым бойымша…, Мен сенімдімін…, Мені таңқалдыратыны...

Құндылықтарды игерту

Қоғамның басты құндылығы тіл мәдениеті, сөз мәдениеті тақырыбы аясында түсініктерін кеңейту.

Пәнаралық байланыс

Тарих пәні

Бастапқы білім

Сөздердің стильдік қызметі

Жоспар

Жоспар бойынша орындалуы тиіс іс-әрекеттер

Қызығушылықты ояту

Берілген латын әліпбиіндегі сөйлемдерді қазақ әліпбиінде жазып шығады.

Qazaq tili – Qazaqstan Respwblïkasınıñ turğılıqtı xalqı qazaq xalqınıñ jäne onıñ şekarasınan tıs ömir sürip jatqan qazaqtardıñ ulttıq tili.

• Берілген сөйлемдердің құрылымы туралы не айтасыздар?
• Сөйлемдерде әдеби тіл нормасы сақталып тұр ма?
• Кітаби тіл дегенді қалай түсінесіздер?
• Сөз мәдениеті деген не?

 Грамматикалық және мағына жағынан дұрыс құрылуы тиіс сөйлемдерді мұғалім сыныппен бірге тексереді. Қатесін түзетуге қолдау көрсетеді. Бұнда оқушының сабақ тақырыбын қаншалықты түсінуімен қатар, сөйлемдерді қатесіз аударуы, латын тілін түсінуі айқындалады.

 Мұғалім оқушыларды тыңдап болған соң жауаптарды қорытындылап, сабақтың тақырыбын хабарлайды. Сабақ мақсатымен таныстырады. Оқушылар мен мұғалім бірлесе отырып, сабақтың бағалау критерийлерін әзірлейді.

Мағынаны тану

Мұғалім оқушыларға «Тіл мәдениеті: сөйлеу және жазу» тақырыбында мәтін үзінділерін ұсынады. Ондағы мақсат – оқушылардың көтерілген мәселелерге өзіндік көзқарасын білдіруге қажетті ақпараттар беру.

 «Сұрақ-жауап» әдісі арқылы

Оқушылар мәтін мазмұнынан түсінгендері бойынша ойларын жинақтайды, ақпараттарды өңдейді.

Оқылымалды тапсырмасы

• Басты құндылығымыздың бірі тіліміздің тарихы туралы не білеміз?
• Тіліміздің бүгінгі тағдыры туралы не айтасыздар?
• Латын әліпбиіне көшсек, қандай мүмкіндіктерге ие боламыз?
• Бұл бастама өркениеттілікке жол аша ма?

Оқылым тапсырмасы

  Жұмыс алгоритмі:

• Оқушылар топта жұмыс жасайды.
• Мәтіндегі мәліметтерді өңдейді.
• Тапсырмаларды орындайды.

Астана қаласы Тілдерді дамыту басқармасының ұйымдастыруымен «Тіл мәдениеті: сөйлеу және жазу» тақырыбында өткізілген дөңгелек үстелге қатысушылардың сұхбатынан үзінділерді оқиды. (Сұлтан Оразалының сөзі, Сайлау Батыршаұлы, Астана қалалық «Мемлекеттік тіл» қозғалысының төрағасы, Табыл Құлияс, жазушы, Кәрімбек Арыстанбекұлы, ҚР Жаратылыстану ғылымдары академиясының вице-президенті)

ТЖ. Оқылым материалдарының мазмұны негізінде төмендегі сұрақтарға дәлелді жауап береді.

• 1-топ. Сұхбат мазмұнынан не түсіндіңдер? Сұлтан Оразалының /жазушы/ «Қазақтың тілі – тағдыры ауыр тіл. Бірақ жаны сірі» деуінің сырын қалай түсіндіре аласыңдар?
• 2-топ. Кәрімбек Арыстанбекұлының /академия вице-президенті/ өкініші туралы не айтасыңдар? Вице-президент БАҚ жұмыстарына қандай баға берді?
• 3-топ. Жазушы /Табыл Құлияс/ не үшін тәнті болады?

Оқылымнан кейінгі тапсырма

ТЖ. «ФИШБОУН» әдісі арқылы оқушылар сұхбат мазмұнынан түсінгендері бойынша ойларын жинақтайды, көтерілген мәселеге баға береді.

Дескрипторлар:

• Сұхбат берушілердің сөзінің мағынасын, негізгі идеяларын ашып түсіндіреді;
• Сұхбаттан деректер келтіреді, сұрақтарға дәлелді жауап береді.
• Мәтіндегі көтерілген мәселелерді анықтайды, бүгінгі өмірмен байланыстырады;
• Тақырып аясында қорытынды жасайды, өз ойын сенімді жеткізеді.

Мұғалімнің сындарлы кері байланысы оқушыға қиындық келтірген аспектілерді тыңдаумен жүзеге асырылады.

Рефлексия

«Аяқталмаған сөйлем» әдісі арқылы оқушылардың сабақта алған мәліметтері туралы пікірін тыңдау.

• Мен бүгін білдім....
• Мен бүгін сезіндім..
• Мен келесі сабақта білгім келеді...

Мұғалім «Қазіргі қоғам құндылықтары: мәдениет және өркениет. Сөз мәдениеті» тақырыбы аясындағы сабақты қорытындылайды.

Қосымша ақпарат

Дифференциация – Сіз оқушыларға көбірек қолдау көрсету үшін не істейсіз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай тапсырма беруді көздеп отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік ережелерін сақтау

Ойлану

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары жүзеге асырымды болды ма?

Бүгін оқушылар нені үйренді? Сыныптағы оқу атмосферасы қандай болды? Дифференциацияны жүзеге асыру қолымнан келді ме? Мен жоспарланған уақытымды ұстандым ба? Мен жоспарыма қандай өзгерістер енгіздім және неліктен?

Төменде берілген бөлімді осы сабақ туралы ойларыңызды жазу үшін пайдаланыңыз. Сол жақ бағанда берілген сабағыңызға қатысты ең маңызды сұрақтарға жауап беріңіз.