Релятивтік динамикадағы энергия, импульс және масса. Материалды денелер үшін масса мен энергияның байланыс заңы. Физика, 11 сынып, дидактикалық материал.

Қосымша 1

• Егер v/c= 0.8 болса, үлкен жылдамдықта қозғалып бара жатқан дененің массасы тыныштықта тұрған дененің массасынан айырмашылығы қандай?
• Бөлшектің релятивтік массасы тыныштық массасынан 2 есе көп болғанда, оның жылдамдығы?
• 0,5 жылдамдықпен қозғалғанда, бөлшектің массасы неше есе көбейеді?
• Белгісіз бір планета табылды. Егер оның Жермен слаыстырғандағы жылдамдығы 0,99*с болса, ондағы 10 жылдың уақыты біздің Жерімізде қаншаға тең болады?
• Егер орнықсыз бөлшек 0,99с жылдамдықпен қозғалатын болса, оның Жерге қатысты тыныштықта тұрған инерциалды санақ жүйесінде өмір сүруінің ұзақтығы қанша есе артады?
• Релятивисттік қозғалыс кезінде дененің өлшемдері 2 есе кемиді. Массасының өзгерісін анықтаңыз.
• Массасы m₀ , бөлшектің бастапқы жылдамдығы 0-ден 0,9с –ға дейін артатын болса, оның релятивитік массасы қанша есе артады?
• Бөлшектің релятивистік импульсі оның классикалық механика шегінде анықталған импульсінен 3 есе артық болатын болса, оның жылдамдығының қандай болғаны?
• Күн массасы 1,99*10³⁰ кг.1 жыл ішінде Күн 12,6*10³³ Дж энергия шығарады. Күн массасы 2 есе азаюы үшін қанша уақыт өтуі керек?
• Қозғалыстағы электронның массасы тыныштықтағы массасынан 3 есе артық болу үшін, электрон қандай жылдамдықпен қозғалуы керек?

Жауаптары; 1) 1,67 есе артады

2) v=2,6*10⁸ м/c

3) 1,15 есе артады

4) 71 жыл

5) 7,1 есе артады

6) 2 есе артады

7) 2,3 есе артады

8) 0,94с

9) 7,1* 10 ¹² жыл

10) 2 3 c