Кернеу. Электр тізбектері. Физика, 8 сынып, қосымша материал.

Сабақ тақырыбы: Электр кернеуі . Электр тізбегі

Оқу мақсаты:

8.4.2.2 – электр схемасын графикалық бейнелеуде электр тізбегі элементтерінің шартты белгілерін қолдану; 8.4.2.3 – кернеудің физикалық мағына-сын, оның өлшем бірлігін түсіндіру

Кернеу – токты тудыратын, электр өрісін сипаттайтын физикалық шама.

1 Кл заряд орын ауыстыру үшін электр өрісінің атқаратын жұмысын анықтайды.

Кернеудің өлшем бірлігі– 1 вольт (В).

«Кернеу» мағынасын қалай түсінуге болады?

Электр тогы өзендегі және құламадағы судың ағысына ұқсас, яғни жоғары деңгейден төменгі деңгейге судың ағысына ұқсас. q заряды судың массасына сәйкес келеді, ал кернеу – деңгейлер айырмасына, өзендегі судың күші. Судың жұмысы оның массасынан және құлау биіктігінен тәуелді болады. Неғүрлым судың деңгейлер айырмасының көп болса, соғұрлым су көп жұмыс жасайды. Ток күшінің жұмысы өткізгіштегі электр зарядынан және кернеуден тәуелді болады. Тізбек бөлігінде кернеу көп болса, ток күшінің жұмысы да көп болады. Егер тізбекте кернеу болмаса, онда ток күші де жоқ. (өзендегі су ағысы жоқ сияқты)

U = A / q 1 В = 1 Дж / 1 Кл

Тізбек бөлігінде немесе ток көзінің полюстерінде кернеуді өлшеу үшін

– ВОЛЬТМЕТР қолданады. Вольтметр шкаласында V ( В) әрпі жазылады.

Сызбаларда волтметр белгіленеді

вольтметрдің (+) ток көзінің (+) сымымен қосады

Вольтметр амперметрге қарағанда басқаша қосылады. Кернеуді өлшеу үшін

нүктелерге қосады. Мұндай құралдың қосылуы параллель деп атайды.