Радиоактивті заттар, ядролық реакциялар жайлы түсінік және олардың Қазақстанның энергетикасының әлеуетіндегі рөлі. Химия, 10 сынып, сабақ жоспары.

Мектеп:

Қостанай қ. ФМБ НЗМ

Мұғалімнің аты-жөні:

Қатысқандар саны:

А (...), В (…), С (…), D (...)

Қатыспағандар саны:

А (...), В (…), С (…), D (...)

Радиоактивті заттар, ядролық реакциялар жайлы түсінік және олардың Қазақстанның энергетикасының әлеуетіндегі рөлі.

10.2.1.8 радиоактивті зат ұғымын білу;

10.2.1.9 радиоактивті ыдырау типтерін білу және қарапайым ядролық реакциялардың теңдеулерін құрастыра алу; знать типы (α, β^-, β⁺, γ ыдыраулар);

10.2.1.10 Қазақстанның энергетикалық әлеуетіндегі ядролық реакциялардың маңыздылығын түсіну.

- протон-нейтронды қисығын дұрыс сызады;

- қисықта тұрақты элементтер аймағын дұрыс белгілейді;

- қисықта ыдырауға беталысы бар тұрақсыз элементтер аймағын дұрыс белгілейді;

- альфа-, бета- және гамма-ыдыраулары үшін радиоактивті сәулелердің табиғатын дұрыс көрсетеді,

- альфа-, бета- және гамма-ыдыраулары үшін радиоактивті сәулелердің задрядын табады және ену қабілеті бойынша қорытынды шығарады;

- Қазақстанның энергетикалық әлеуетіндегі ядролық реакциялардың маңыздылығын түсінеді.

Пәнге қатысты лексика мен терминология

Радиоактивтілік, ядролық ыдырау, жартылай кезең, альфа/бета/гамма радиация,атом ядросының негізгі принциптері

Тұрақты/тұрақсыз, радиоактивті

Диалогқа/жазылымға қажетті тіркестер

Альфа/бета/гамма радиация бұл …

Радиоактивті (атомды) ыдырау .... жағдайында туындайды..

.... жағдайында ыдырау жалғасады, тоқтатылады

альфа/бетта/ /гамма үшін теңдей .. ыдырау бұл -…

Сабақ барысында білім құндылықтары:

- Қазақстандық патриотизм және азаматтық жауапкершілік;- Құрметтеу;

- Сыйластық;- Ынтымақтастық;- Ашықтық;- Өмір бойы білім алу.

Этикалық жауапкершілік пен белсенділікті жеке және ұжымдық іс-әрекеттер арқылы тәрбиелеу

Интербелсенді тақта арқылы оқушыларға көрсетілімдер көрсетіледі. Бұл өз кезегінде практикалық сабақты сауатты орындауына негіз болады.

Радиация және оның қоршаған ортаға әсері.

Физика, экология

«атом құрылысы», «изотоп»

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылармен амадасу.

Суреттер арқылы сабақтың тақырыбын айқындау.

Сабақтың мақсаты және жетістік критерийлерімен таныстыру.

Сөздіктермен жұмыс істеу.

Бейнебаян қарастыру.

Бейнебаян қарастырып, терминдерге анықтама жазу.

Радиация –

Радиоактивтілік –

Радиоактивті ыдырау –

https://twig-bilim.kz/film/radioactive-substances-5798/

Бейне баяндар бойынша сұрақтар:

*Радиация дегеніміз не?

*Радиация мен радиоактивтіліктің айырмашылығы неде?

*Радиактивті ыдырау дегеніміз не?

Радиация (лат. «сәулелену», «жарық шығару») – кеңістікте энергияны түрлі толқындар мен бөлшектер ретінде тарату.

Радиоактивтілік (лат. radіo – сәуле шығару, actіvus – әсерлік) –атом ядроларының басқа элементтер ядросына бөлшектер немесе гамма-кванттар шығару арқылы өздігінен түрлену құбылысы.

Радиоактивті ыдырау – радиоактивті бөлшектерді тарату.

Ақпараттық парақтарды үлестіріп беру.

Радиоактивті ыдырау үдерісін бейнебаяндарды көрсету және оларды талқылау арқылы оқушыларға түсіндіру.

Бейнебаян 1.

http://bilimland.kz/kk/content/lesson/11299-radioaktivtilik

Алған білімдерін бекіту мақсатында қалыптастырушы жұмыстарын тарату.

Оқу мақсаттары:

10.2.1.8 радиоактивті зат ұғымын білу;

10.2.1.9 радиоактивті ыдырау типтерін білу және қарапайым ядролық реакциялардың теңдеулерін құрастыра алу; знать типы (α, β-, β+, γ ыдыраулар).

1. Кестені толтырыңыз:

2. Төменде өлементтердің протон-нейтронды қисығы берілген.

а. Ыдырауғатенденциясы бар тұрақты және тұрақсыз элементтер аймағын белгілеңіз.

b. Атом ядросының құрылымынан тұрақтылық тәуелділігі жайында қорытынды жасаңыз.

______________________________________________________

3. Радиоактивті ыдырау реакция теңдеулерін аяқтау

4. Келесі реакцияларда радиоактивті ыдыраудың қантай типі көрсетілген?

5. Тұрақсыз элементтердің ядролық ыдырауы қалай аталады?

__________________________________________________________________________________

6. α-, β-, γ- сәулеленулерінің өтімділігін бағалаңыз. Сәйкес сәулеленудің түрін бос орынға қойыңыз

7. Радиоактивті ыдырау кезінде пайда болатын α- және β- бөлшектерін атаңыз.

______________________________________________________

8. Төменде берілген радиоактивті реакция теңдеуін жазыңыз.

______________________________________________________

Оқушыларға АЭ-жайлы ақпараттық парақтарды улестіру және олармен танысып шығуға 3 мин уақыт беру.

Топтарға бөлу. Дебат!

Тақырыбы: Қазақстанның энергетикасындағы АЭС-тердің орны.Оқу мақсаты: 10.2.1.10 Қазақстанның энергетикалық әлеуетіндегі ядролық реакциялардың маңыздылығын түсіну.

Рефлексия.

«Бағдаршам»

Ақпараттық парақты қайталау.

Саралау–оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Барлығы:

- атомдағы протон саны артқан сайын ядроның тұрақтылығы кемитінін түсіну;

Көбісі:

- радиоактивті сәулеленудің түрлері мен қасиеттерін білу;

Кейбіреуі:

- ядорлық реакция теңдеулерін жаза алу.

Химия кабинетіндегі ережелер.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?