Фариза Оңғарсынова (Күздің соңғы күндері)
Ерке өзендер жатпайды тасып ағып,
таулар да тұр жамылып басына бұлт,
ақ қайыңдар жылайды жапырағын
байқаусыз шашып алып.
Аспан да жас төгеді ашынғаннан,
жасыл көркін жаздағы жасырған маң.
Бозаң дала жатады томсырайып
баладай ашуланған.
Бау-бақшаны тұратын жеміс тұнып,
жинап қойды адамдар келістіріп.
Тарсылдатып үйлердің терезесін
жүреді жел ысқырып.
Көк аспан да жойыпты от тынысын,
қоңыр бұлттар жөңкілген соқтығысып,
балалар жүр кірбіңсіз көңілменен
шапқылап доп қуысып.
1970
таулар да тұр жамылып басына бұлт,
ақ қайыңдар жылайды жапырағын
байқаусыз шашып алып.
Аспан да жас төгеді ашынғаннан,
жасыл көркін жаздағы жасырған маң.
Бозаң дала жатады томсырайып
баладай ашуланған.
Бау-бақшаны тұратын жеміс тұнып,
жинап қойды адамдар келістіріп.
Тарсылдатып үйлердің терезесін
жүреді жел ысқырып.
Көк аспан да жойыпты от тынысын,
қоңыр бұлттар жөңкілген соқтығысып,
балалар жүр кірбіңсіз көңілменен
шапқылап доп қуысып.
1970
Дарқан дала. Көлбеңдеп сағым қырдан,
жанарында от ойнап жалын нұрдан,
перзенттері жүреді дала десе,
еткісі кеп бойдағы барын құрбан.
Әйтеуір, бір мінез бар бұл далада
алды-артыңды ойлатпай табындырған.
Жігіттерін көрсең-ау –
арғымақ ат астында алшаңдаған,
тәуекелден алдына жан салмаған.
Адал ниет жандардың намысы үшін
бұйым емес от-жалын салсаң да оған.
Адамсынған жандарға асқақтығы –
“Құдай” өзі келсе де қарсы алмаған.
Шыбын құрлы оларға
дұшпанының ататын тас кесегі,
жауласса, оның хақ екен бас кесері!
Бір сенімін ақтасаң,
ғұмыр бойы
балап өтеді айнымас досқа сені.
Ел басына күн туса,
тоқтатпайды
оны жардың жас құшақ,
жас төсегі.
Отырмайды өлсе де,
жасқаншақтап жаныңның күйін бағып,
қарамайды жалтаңдап жиі ұрланып:
құшақтаса – табынып ару біткен
е демейді, кетсе де қиырға алып.
Бұл даланың от мінез жігіттері
сүйеді ылғи осылай күйіп-жанып!
1970
жанарында от ойнап жалын нұрдан,
перзенттері жүреді дала десе,
еткісі кеп бойдағы барын құрбан.
Әйтеуір, бір мінез бар бұл далада
алды-артыңды ойлатпай табындырған.
Жігіттерін көрсең-ау –
арғымақ ат астында алшаңдаған,
тәуекелден алдына жан салмаған.
Адал ниет жандардың намысы үшін
бұйым емес от-жалын салсаң да оған.
Адамсынған жандарға асқақтығы –
“Құдай” өзі келсе де қарсы алмаған.
Шыбын құрлы оларға
дұшпанының ататын тас кесегі,
жауласса, оның хақ екен бас кесері!
Бір сенімін ақтасаң,
ғұмыр бойы
балап өтеді айнымас досқа сені.
Ел басына күн туса,
тоқтатпайды
оны жардың жас құшақ,
жас төсегі.
Отырмайды өлсе де,
жасқаншақтап жаныңның күйін бағып,
қарамайды жалтаңдап жиі ұрланып:
құшақтаса – табынып ару біткен
е демейді, кетсе де қиырға алып.
Бұл даланың от мінез жігіттері
сүйеді ылғи осылай күйіп-жанып!
1970
Қартаяды ақындар да.
Тағдыр – тезге көнбейтін хақың бар ма!
Самайын қырау шалып,
бұрқанғанда бойында бұлаң шабыт,
сезімімен жиырманың жыр-ән салып,
белестерден зымырап құланша ағып,
отырады балаша басын иіп
арлы мен батылдарға.
әмденер шырайға тұнған рең
(қартаймас тек пенделер мұңдары кем,
ойлы жандар малынбас нұрға кілең),
құлшынып, аласұрып,
әділетті қорғайды дара шығып,
оймен матап жүректі таң асырып,
ақындар қартаяды,
нұрлы жүзден ақиқат әр таяры...
Мәңгі жас боп қалар тек жырларымен.
1973
Тағдыр – тезге көнбейтін хақың бар ма!
Самайын қырау шалып,
бұрқанғанда бойында бұлаң шабыт,
сезімімен жиырманың жыр-ән салып,
белестерден зымырап құланша ағып,
отырады балаша басын иіп
арлы мен батылдарға.
әмденер шырайға тұнған рең
(қартаймас тек пенделер мұңдары кем,
ойлы жандар малынбас нұрға кілең),
құлшынып, аласұрып,
әділетті қорғайды дара шығып,
оймен матап жүректі таң асырып,
ақындар қартаяды,
нұрлы жүзден ақиқат әр таяры...
Мәңгі жас боп қалар тек жырларымен.
1973
Арман деген елесті қуып келем
алып-ұшқан жастықтың тұлпарымен.
Бірде ысиды, біресе суып денем
алған сайын әр белес, қырқаны мен.
Ей, жастығым, маужырап қалғымағын,
бала қаздай қияға түлет мені.
Көктеменің мүлгіген таңғы бағын
менің жаным жүрген жоқ тілеп тегі.
Болсын мейлі асқар тау, алдым ағын,
мүмкін емес жасытып жүдетпегі.
Сенетінім - құс қанат арғымағым,
сонсоң алау жалыным жүректегі.
Мен осылай арманды қуып келем,
алып-ұшқан жастықтың тұлпарымен.
Тоқтамайтын шығармын жуықта мен –
алыс самғау-қашанғы іңкәрім ең!
1968
алып-ұшқан жастықтың тұлпарымен.
Бірде ысиды, біресе суып денем
алған сайын әр белес, қырқаны мен.
Ей, жастығым, маужырап қалғымағын,
бала қаздай қияға түлет мені.
Көктеменің мүлгіген таңғы бағын
менің жаным жүрген жоқ тілеп тегі.
Болсын мейлі асқар тау, алдым ағын,
мүмкін емес жасытып жүдетпегі.
Сенетінім - құс қанат арғымағым,
сонсоң алау жалыным жүректегі.
Мен осылай арманды қуып келем,
алып-ұшқан жастықтың тұлпарымен.
Тоқтамайтын шығармын жуықта мен –
алыс самғау-қашанғы іңкәрім ең!
1968
Менде бір толғаныс бар
(кейде өзім де түсінбеймін)
дауыл күнгі дарияның күшіндей бір.
Сонау біздің қырдағы тұяқ тілген
бәйге алаңы секілді дүсірлеймін.
өзім сонда тұтас бір ғасырдаймын:
жүргендеймін жарқылдап қасында айдың.
Мынау бей-жай дүниені сілкіндіріп
бір таң қылмай мен, сірә, басылмаймын.
Бұйығы өмір тілемен ғасырдан мен.
Мейлі, жұртым тентек дер, асыл жан дер.
Бұл тірлікте жарқ еткен жақсылықтың
барлығын да құшамын ғашық жанмен.
Қыңыр кетсем, кешір деп өтінбеймін.
Шақыр, өмір, әділет сотын мейлің!
Мен әйтеуір жалтаңдап, жалбарынып
өзім қылған ісіме өкінбеймін.
Менде бір тебіреніс бар
(кейде өзім де түсінбеймін)
дәл сендегі құштарлық күшіндей бір.
Сондықтан ба – қыз ғұмыр бұл өмірді
қуаныш-қайғысымен ішіп жеймін.
Осы сезім алаулап бойда тұрса
асылы кішірмеймін.
1970
(кейде өзім де түсінбеймін)
дауыл күнгі дарияның күшіндей бір.
Сонау біздің қырдағы тұяқ тілген
бәйге алаңы секілді дүсірлеймін.
өзім сонда тұтас бір ғасырдаймын:
жүргендеймін жарқылдап қасында айдың.
Мынау бей-жай дүниені сілкіндіріп
бір таң қылмай мен, сірә, басылмаймын.
Бұйығы өмір тілемен ғасырдан мен.
Мейлі, жұртым тентек дер, асыл жан дер.
Бұл тірлікте жарқ еткен жақсылықтың
барлығын да құшамын ғашық жанмен.
Қыңыр кетсем, кешір деп өтінбеймін.
Шақыр, өмір, әділет сотын мейлің!
Мен әйтеуір жалтаңдап, жалбарынып
өзім қылған ісіме өкінбеймін.
Менде бір тебіреніс бар
(кейде өзім де түсінбеймін)
дәл сендегі құштарлық күшіндей бір.
Сондықтан ба – қыз ғұмыр бұл өмірді
қуаныш-қайғысымен ішіп жеймін.
Осы сезім алаулап бойда тұрса
асылы кішірмеймін.
1970
Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз:
Facebook | VK | WhatsApp | Telegram | Twitter
Қарап көріңіз 👇
Пайдалы сілтемелер:
» Туған күнге 99 тілектер жинағы: өз сөзімен, қысқаша, қарапайым туған күнге тілек
» Абай Құнанбаев барлық өлеңдер жинағын жүктеу, оқу
» Дастархан батасы: дастарханға бата беру, ас қайыру
Соңғы жаңалықтар:
» Утиль алым мөлшерлемесі өзгермейтін болды
» Жоғары оқу орындарына құжат қабылдау қашан басталады?
» Қазақстандағы білім беру деңгейі 10 жыл ішінде қалай өзгерді?