Жеке қауіпсіздік сабағы 7 сынып

№ 1 САБАҚ. «ЖЕДЕЛ ЖӘРДЕМ НӨМІРЛЕРІ ЖӘНЕ СЕНІМ ТЕЛЕФОНДАРЫ»

 Сабақтың мақсаттары: оқушыларды төтенше жағдайларда көмекке келетін қызметтермен таныстыру. Төтенше жағдайлар қызметі мен сенім телефондарының нөмірлерін қалай дұрыс пайдалану керектігін үйрету.

Негізгі міндеттер:

• Оқушыларды «Шұғыл қызметтердің» негізгі нөмірлерімен таныстыру.
• Шұғыл қызметтерге қандай жағдайларда қоңырау шалу керектігін түсіндіру. 3. Жедел қызмет операторына ақпаратты дұрыс және нақты жеткізуге үйрету.

4. Оқушыларға сенім телефондарының болуы туралы хабарлау. Материалдар мен ресурстар:

Жедел қызмет нөмірлері мен сенім телефондары.

Рольдік ойындарға арналған телефон аппараттары.

Сабақтың барысы

1. Кіріспе (2 минутқа дейін)

 Төтенше жағдайларда әрекет ету үшін қажетті телефон нөмірлерімен танысу.

Нұсқаулар:

•  Егер сізде немесе көршілеріңізде өрт болса, 101-ге қоңырау шалыңыз.
•  Егер сіз ренжіген болсаңыз, ұрланған болсаңыз немесе қатты қорқатын болсаңыз, 102-ге қоңырау шалыңыз.
•  Егер сіз немесе жақын адамыңыз ауырып қалса, 103-ке қоңырау шалыңыз.
•  Сізге әрқашан 112 қызметі көмектеседі.

«Есте сақта!»

2.Негізгі бөлім (6 минутқа дейін)

 Қазақстанда шұғыл көмек алу үшін «Шұғыл қызметтер» жұмыс істейді. Төтенше жағдайда әрекет ету үшін қажетті телефон нөміріне қоңырау шалу керек және құтқару тобы шұғыл түрде көмекке келеді. Телефон арқылы психологиялық қолдау көрсетеді.

 Адамдарға жедел көмек көрсететін, құтқару қызметтері бар. Дабыл белгілерін қосып, олар арнайы машиналармен көмекке тез келеді.

1-мысал

•  Егер адамдар отқа ұқыпсыз қараса немесе сымдарда тұйықталу болса, не болады?
•  Бұл жағдайда қайда қоңырау шалу керек?

 Мұндай жағдайда дереу өрт сөндіру бөліміне 101 немесе 112 телефоны бойынша қоңырау шалу керек.

Жедел қызметке қоңырау шалған кезде хабарлау қажет:

 Алдымен қоңырау шалып, мекенжайды айту керек, байланыс үзілсе де, құтқарушылар қайда бару керектігін біледі. Қай жерде болды: аулада, пәтерде, қоймада және т.б.

Нақты хабарлау: теледидар, жиһаз жанып тұр; газдың иісі сезіледі.

 Егер диспетчер сұраса, сіз үйдің, кіреберістің, пәтердің нөмірін, кіреберіске кіру кодын және т.б. нақтылауыңыз керек.

2-мысал

 Егер сіздің өміріңізге қауіп төніп тұрса, біреу үйге кіріп, есікті қағып, көшеде тұрып, қалада адасып қалса немесе сізден жеке затты алып кетсе.

• Көмек алу үшін кімге жүгіну керек?

Мұндай жағдайда 102 немесе 111, 112 нөміріне қоңырау шалу керек.

Полицияға қоңырау шалу кезінде сіз өзіңізді таныстырып, болған жағдайды түсіндіруіңіз керек.

3-мысал

 Егер сіз кенеттен әткеншектен құлап, қатты жарақат алсаңыз, үйде бірдеңе жеп, ішіңіз ауырса немесе досыңыз қиындыққа тап болуы мүмкін.

• Мұндай жағдайда қайда қоңырау шалу керек?

 Жедел медициналық көмек сізге көмектеседі. Сізге 103 немесе 112 нөміріне қоңырау шалу керек.

• Операторға нені хабарлайсыз?

 Операторға атыңыз бен фамилияңызды, жасыңыз бен мекенжайыңызды міндетті түрде хабарлау керек. Жағдайды, не болғанын және кіммен болғанын сипаттау керек. Оператор сізге дәрігерді жібереді және жедел жәрдем жоқ кезде не істеу керектігін айтады. Дәрігерлер сізге міндетті түрде көмек көрсетіп, емдейді.

 Жедел қызметтердің бірыңғай телефоны бар, оған қоңырау шалу арқылы сіз кез келген жағдайда көмек сұрай аласыз. Бұл телефон – 112. Төтенше жағдайларда ең бастысы – тыныштық сақтау және операторға сізге не болғанын түсіндіре білу. «Есте сақта!»

•  Егер сізде немесе көршілеріңізде өрт болса, 101 нөміріне қоңырау шалыңыз.
•  Егер сізді ренжітсе, тонап кетсе немесе қатты қорқытса 102 нөміріне қоңырау шалыңыз.
•  Егер сіз немесе жақын адамыңыз ауырып қалса, 103-ке қоңырау шалыңыз.
•  Сізге 112 қызметі көмектеседі.

3.Қорытынды.

Пайдалы сілтемелер:

https://drive.google.com/file/d/1-DK6vY097pSASztikbI4JKDX2cg0CFc/view https://drive.google.com/file/d/1f-XnfFNgrplQsC-G4-xKAt5m89kWbz85/view

№ 2 САБАҚ. «БЕЙТАНЫС АДАМДАРМЕН ҚАРЫМ-ҚАТЫНАС КЕЗІНДЕГІ ҚАУІПТІ СИГНАЛДАР»

Сабақтың мақсаты: бейтаныс адамдармен кездескенде дұрыс мінез-құлық дағдыларын қалыптастыруға ықпал ету. Бейтаныс адамдармен қарым-қатынас кезінде қауіпсіз және қауіпті мінез-құлықты ажырата білуге үйрету. Негізгі міндеттер:

• Бейтаныс адамдармен қарым-қатынас кезінде абай болу неліктен маңызды екенін түсіндіріңіз.
• Қауіпсіз және қауіпті мінез-құлық мысалдарын көрсетіңіз.
• Бейтаныс адамның күдікті мінез-құлқы жағдайында әрекет алгоритмін жасаңыз.

Сабақтың барысы

• Кіріспе (2 минутқа дейін)
• Негізгі бөлім (6 минутқа дейін)

 Презентацияны әртүрлі жағдайлармен көрсету (мысалы, бейтаныс адам сыйақы ұсынады; бірдеңе табуға көмектесуді сұрайды; баланың ата-анасын білетінін айтады; жеке ақпаратпен бөлісуді сұрайды). Әр жағдайды талқылау: не қауіпсіз, не қауіпсіз емес.

Қауіпсіз мінез-құлық ережелері.

 Ата-анасының немесе басқа ересектердің қарауынсыз бір минутқа қалған әрбір бала бейтаныс адамдармен қарым-қатынас кезінде қауіптен аулақ болуға көмектесетін ережелерді білуі керек:

Болмайды:

• • Мен бейтаныс адаммен сөйлесіп, оларды пәтерге кіргіземін.
  • Лифт пен кіреберіске бейтаныс адамдармен кіру.
  • Бейтаныс адамның көлігіне отыру.
  • Бейтаныс адамдардан сыйлықтар алу және олардың бірге жүрейік деген ұсыныстарына келісу.

Қандай жағдайларда әрқашан «Жоқ!» деу керек:

• • Егер сізді қонаққа шақырса, тіпті көршілер болса да.
  • Егер ата-анасы болмаған кезде бейтаныс адам келсе, оны пәтерге кіргізу немесе онымен бірге бір жерге бару.
  • Егер бейтаныс адам сізбен танысу және уақыт өткізу үшін бірдеңе жасаса.
  • Бір нәрсені көру немесе ойнау үшін оңаша жерге баруға шақырса, «Жоқ!» деп жауап беру керек, тіпті өте қызықты болса да.
  • Үйге келгенде ересектерге бұл адам туралы айту керек.

3.Қорытынды

Пайдалы сілтеме: https://youtu.be/4NbBJW7-x-4?si=RsSrH1_tJgcxChy-

№ 3 САБАҚ. «ЦИФРЛЫҚ ДИЕТА» ЧЕЛЛЕНДЖІ: ГАДЖЕТТЕРДЕН ҚЫСҚА УАҚЫТҚА БАС ТАРТУ СІЗГЕ ҚАЛАЙ ӘСЕР ЕТЕДІ?

Сабақтың мақсаты: гаджеттерден бас тартудың оқушылардың денсаулығы мен әлауқатына әсерін зерттеу.

Негізгі міндеттер:

• «Цифрлық диета» ұғымын түсіндіріңіз.
• Гаджеттерден уақытша бас тартудың ықтимал оң әсерлерін талқылаңыз.
• Бір күнге гаджеттерден бас тарту бойынша эксперимент жүргізіп, нәтижелерін талқылаңыз.

Сабақтың барысы

• Кіріспе (2 минутқа дейін): Бейнені қарау:

 «Цифрлық диета» дегеніміз не және ол не үшін қажет? Біздің қазіргі әлемде цифрлық технологиялар өміріміздің жарқын бөлігіне айналды. Жаңа технологияларды ақылмен пайдалану маңызды.

«Цифрлық диета» – бұл цифрлық технологияларды қолданудың саналы тәсілі.

Цифрлық диета – бұл гаджеттер мен технологияларға тәуелділікті жеңу, тепе-теңдікті сақтау.

• • Сізге цифрлық диета қажет пе? Мұны қалай анықтауға болады?
  • Сөйлесу кезінде, маңызды әңгіме, телефонды алуға және қоңырауларды, SMS-ті тексеру.
  • Гаджеттер болмаған кезде барлығы бір-біріне уақыт бөледі.
  • Интернет болмаған кезде сіз поштаны тексере алмайсыз ба?
• Негізгі бөлім (6 минутқа дейін)

Гаджеттерден уақытша бас тартудың пайдалы жақтары:

• • гаджеттерден уақытша бас тарту белсенді өмір салтына ықпал етеді;
  • психикалық денсаулық жақсарады (стресс деңгейі төмендейді);
  • ұйқы сапасы жақсарады;
  • тұлғааралық қарым-қатынас орнатылды (достарыңызбен көбірек уақыт өткізуге болады);
  • өнімділік артып келеді;
  • шығармашылық дағдылар дамиды (кітап оқу, сурет салу, балама ретінде шығармашылық әрекеттер).

• Қорытынды (2 минутқа дейін)

Сабақты қорытындылау

Пайдалы сілтеме: https://youtu.be/jWklhxwlxmA?si=3s9JkNCOr7aJQIbk

№ 4 САБАҚ. «КИБЕРБУЛЛИНГІНІҢ ТҮРЛЕРІ. ӘР АДАМНЫҢ ҚАУІПТІЛІГІ НЕДЕ ЖӘНЕ СІЗДІҢ ӘРЕКЕТТЕРІҢІЗДІҢ АЛГОРИТМІ ҚАНДАЙ?»

Сабақтың мақсаты: кибербуллингінің түрлерімен таныстыру және оларға дұрыс жауап беру.

Негізгі міндеттер:

• Оқушыларды кибербуллинг ұғымдарымен және оның түрлерімен таныстыру.
• Кибербуллингінің әр түрінің қауіптілігін түсіндіріңіз.
• Кибербуллингіге тап болған кезде әрекет алгоритмін жасаңыз. Сабақтың барысы

1. Кіріспе (2 минутқа дейін)

- Кибербуллингінің не екенін талқылау.

2. Негізгі бөлім (6 минутқа дейін)

 Кибербуллингінің әр түрінің мысалдары мен түсіндірмелері бар презентацияны көрсету:

• Қорқыту: әлеуметтік медиа, электрондық пошта немесе басқа онлайн платформалар арқылы қорлайтын хабарламалар, қауіптер немесе жағымсыз пікірлер жіберу.
• Жалған ақпаратты тарату: адамның беделіне нұқсан келтіру, жала жабуды немесе жалған ақпаратты тарату.
• Оқшаулау және елемеу: адамды онлайн топтардан мақсатты түрде алып тастау.
• Теріс пікірлер мен фотосуреттер: адамның келісімінсіз қорлайтын пікірлерді немесе фотосуреттерді орналастыру. Кибербуллингінің ең көп таралған түрлері: бойкот, профильді бұзу, троллинг, киберсталкинг.

 Қорқытудың кез келген түрі жәбірленушіге зиян тигізуі мүмкін. Балаға қорлаудың осы түрлері туралы айтып беріңіз және ата-анасы оған көмектесуге әрқашан дайын екенін түсіндіріңіз

3. Қорытынды (2 минутқа дейін) - Сабақты қорытындылау - Материалдарды тарату. Пайдалы сілтеме:

https://youtu.be/T1uPlZeHCGE?si=jMirGbK0tkmRDnhw https://youtu.be/X_Zqhc3u_sQ?si=P6BPkEt-swfEaL5N

№ 5 САБАҚ. «НЕЛІКТЕН ҚИЫН ЖАҒДАЙЛАРДА АТА-

АНАЛАРҒА СЕНУ МАҢЫЗДЫ?»

Сабақтың мақсаты: қиын жағдайларда ата-аналармен сенімді қарым-қатынастың маңыздылығын түсіндіру.

Негізгі міндеттер:

• Ата-ана қолдауының маңыздылығын көрсетіңіз.
• Сенім қиындықтарды жеңуге қалай көмектесетінін талқылаңыз.
• Ата-аналармен сенімді қарым-қатынас орнату бойынша кеңестер әзірлеу.

Сабақтың барысы

1. Кіріспе (2 минутқа дейін): Бейнені қарау:

- Ата-аналарға деген сенім неге маңызды екенін талқылау.

• Негізгі бөлім (6 минутқа дейін)

 Ата-аналарға сену өмірдегі қиындықтарды жеңудің маңызды ресурсы. Атаанаңызбен қарым-қатынасыңызды нығайту әрқашан олардың қолдауын сезінуді білдіреді.

• • Ата-аналармен сенімді қарым-қатынасты қалай орнатуға болады?
  • Жасөспірім кезінде жасөспірімдер мен олардың ата-аналары арасындағы сенімді қарым-қатынас нағыз қиындық тудыруы мүмкін.
  • Жасөспірімдер тәуелсіздікке, еркін болуға ұмтылады және қоғамда өз орнын іздейді. Сонымен қатар ата-аналар балаларын қорғап, олардың қауіпсіздігін қамтамасыз еткісі келеді.
  • Сабырлы болыңыз.
  • Ашуланудан аулақ болыңыз, бұл жағдайды қиындатады.
  • Түсіністік танытыңыз.
  • Өзіңізді олардың орнына қойып, олардың себептерін түсінуге тырысыңыз.
  • Барлығын ойлауға уақыт беріңіз.
  • Диалогке дайын әрі ашық болыңыз.
  • Егер сіз бір жерде қателессеңіз, қателескеніңізді мойындаңыз. - Шынайы және ашық болыңыз.
• Қорытынды (2 минутқа дейін)

Сабақты қорытындылау

«Сенім» тренингін өткізу

Пайдалы сілтеме: https://youtu.be/5PlDBvWOusI?si=hgUP36wzrkFclr6u

№ 6 САБАҚ. «ЖЕЛІДЕГІ ҚАУІПТІ ХОББИ (ТРЕШ-СТРИМ)»

Сабақтың мақсаты: желідегі қауіпті хоббилерді тануға және олардан аулақ болуға үйрету.

Негізгі міндеттер:

• Треш ағындарының не екенін және олардың неге қауіпті екенін түсіндіріңіз.
• Треш ағындарына қатысудың салдарының нақты мысалдарын көрсетіңіз.
• Треш ағындарымен соқтығысқан кезде әрекет алгоритмін жасаңыз.

Материалдар мен ресурстар:

• Қоқыс ағындарының мысалдары бар презентация.
• Іс-қимыл алгоритмі бар үлестірме материалдар.

Сабақтың барысы

• Кіріспе (2 минутқа дейін)

 Треш ағындары – бұл интернеттегі заңсыз әрекеттерді көрсету. Бұл мазмұнның төмен сапасымен, қақтығыс мазмұнымен ерекшеленетін онлайн трансляциялардың түрі. Дөрекі мінез-құлықпен аудиторияның назарын аудару. Қызықты әңгімелерге немесе ойын шеберлігіне баса назар аударатын дәстүрлі ағындардан айырмашылығы, треш ағындары көрермендердің күшті эмоцияларын шақыруға бағытталған. Ағындар құбылысы блогерлердің бейне ойындар таратуынан басталды. Көрермендер белгілі бір ойын үшін емес, сүйікті блогермен сөйлесу үшін келеді. Интернеттегі кез келген тікелей эфир ағындар деп аталады. Олар әртүрлі сайттарда өтеді: арнайы ағындық қызметтерде. Тікелей эфир опциясы бар үлкен бейне платформаларда: «Youtube», «VK бейнелері». Әлеуметтік желілерде және тікелей эфирде: «Одноклассники», «телеграмм»,

«Instagram» мүмкіндігі бар мессенджерлерде кездеседі.

• Негізгі бөлім (6 минутқа дейін)
• Треш ағындарын мысалдарымен және олардың салдарымен көрсету.
• Оқушылармен бірге әрекет алгоритмін жасау.
• Олардың ұсыныстарын бекітіңіз, сонымен қатар төмендегілерді қосыңыз:
  • треш ағындарына қатысудан және көруден аулақ болыңыз;
  • ересектерге немесе педагогтерге анықталған қоқыс ағындары туралы хабарлаңыз.

3. Қорытынды (2 минутқа дейін)

Пайдалы сілтеме: https://youtu.be/CzNjRdhY65E?si=d3gFGIZMzS2jjbUq

№ 7 САБАҚ. «СУДАҒЫ ҚАУІПТІ ЖАҒДАЙЛАРДЫ ҚАЛАЙ АНЫҚТАУҒА ЖӘНЕ ЖАЗАТАЙЫМ ОҚИҒАЛАРДЫҢ АЛДЫН АЛУҒА БОЛАДЫ?»

Сабақтың мақсаты: судағы қауіпті жағдайларды тануға және жазатайым оқиғалардың алдын алуға үйрету. Негізгі міндеттер:

• Судағы қауіпсіздіктің негізгі ережелерін түсіндіру.
• Судағы қауіпті жағдайлардың мысалын көрсету.
• Жазатайым оқиғалардың алдын алу үшін әрекет алгоритмін жасау.

Сабақтың барысы

1. Кіріспе (2 минутқа дейін)

• Судағы қауіпсіздік ережелерін сақтау неліктен маңызды екенін талқылау.
• Судағы қауіпті жағдайлардың мысалдары (ағыны, тереңдігі, құтқару құралдарының болмауы).

2. Негізгі бөлім (6 минутқа дейін)

Судағы қауіпті жағдайлардың мысалдарымен презентацияны көрсету.

 Су жүзе алатындар үшін қорқынышты емес. Жақсы жүзе алатын адам суда өзін тыныш, сенімді сезінеді және қажет болған жағдайда қиындыққа тап болған адамға көмектесе алады. Жақсы жүзе білу – судағы қауіпсіздіктің маңызды кепілдіктерінің бірі, бірақ тіпті жақсы жүзуші де үнемі сақтық, тәртіпті сақтап, судағы мінез-құлық ережелерін қатаң сақтауы керек екенін есте ұстаған жөн.

 Арнайы жабдықталған жерлерде: жағажайларда, бассейндерде, міндетті түрде медициналық куәландырудан өтіп, шомылатын орынның ішкі тәртіп ережелерімен танысқан соң ғана шомылу ұсынылады. Жаяу серуендеу кезінде таза су, тегіс құм немесе қиыршық тас түбі, таяз тереңдігі (2 метрге дейін), күшті ағын мен құйындар жоқ жерде шомылатын орынды таңдау керек.

Шомылу кезінде жол берілмейді:

 Суда ойнау кезінде бір-бірінің қолдары мен аяқтарын ұстау. Тереңдігі 1-2 метрден аспайтын арнайы жабдықталған жерлерде ғана жүзу! Ескерту: су объектілерінде шомылуға қатаң тыйым салынады «ШОМЫЛУҒА ТЫЙЫМ САЛЫНАДЫ» деген жерге бармау керек!!! Есіңізде болсын! Судағы қауіпсіз мінез-құлық шараларын қатаң сақтау керек.

Суда тыйым салынады!!!

•  тыйым салу белгілері мен жазулары бар қалқандар (аншлагтар) қойылған жерлерде шомылуға;
•  жүзу шегарасын белгілейтін жүзу;
•  кез келген жүзу құралдарына жүзуге, осы мақсаттарға бейімделмеген құрылыстардан суға секіруге;
•  су айдындары мен жағалауларды ластауға және бітеуге;
•  мас күйінде шомылуға;
•  тақталарда, бөренелерде, күн төсектерінде, автомобиль камераларында және шомылуға қауіп төндіретін басқа да заттарда жүзуге жол берілмейді.

3. Қорытынды.

• Сабақты қорытындылау.
• бейтаныс жерлерде шомылмаңыз;
• әрқашан ересектермен бірге шомылыңыз;
• құтқару құралдарын (кеудешелер, шеңберлер) пайдаланыңыз. Пайдалы сілтеме:

https://youtu.be/VGA4vZjQQVY?si=2-Xw3HhEk6xkI-tS https://youtu.be/VcAeJc2rsec?si=WgZerODszz1IuUcJ

№ 8 САБАҚ. «ӨЗІҢІЗГЕ ЖӘНЕ АЙНАЛАҢЫЗДАҒЫЛАРҒА ҚАУІПСІЗ ВЕЛОСИПЕД ТЕБУДІ ҚАЛАЙ ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУГЕ БОЛАДЫ?»

Сабақтың мақсаты: қауіпсіз велосипед тебу туралы білімді бекіту.

Негізгі міндеттер:

•  Велосипедпен жүрудің негізгі қауіпсіздік ережелерін түсіндіріңіз.
•  Жолда қауіпсіз және қауіпті мінез-құлық мысалдарын көрсетіңіз.
•  Қауіпсіз велосипедпен жүру үшін әрекет алгоритмін жасаңыз. Материалдар мен ресурстар:

• Қауіпсіз велосипедпен жүру мысалдары бар презентация. • Қауіпсіздік ережелері бар үлестірме материалдар.

Сабақтың барысы

1.Кіріспе (2 минутқа дейін)

 Велосипедпен жүру – көңіл көтерудің тамаша тәсілі, сонымен қатар денеңізді жақсы күйде ұстаудың тамаша мүмкіндігі. Дегенмен бұл әрекеттің өз қауіптері бар, әсіресе егер сіз автомобиль жолымен жүрсеңіз. Өзіңізді қауіпсіз ұстау үшін велосипедті жақсы күйде ұстау және көліктердің жалпы ағынында жүру кезінде велосипедті басқарудың өте маңызды ережелерін сақтау өте маңызды. Велосипедпен жүру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау неліктен маңызды екенін талқылау.

• Негізгі бөлім (6 минутқа дейін)
  • жолда қауіпсіз және қауіпті мінез-құлық мысалдарымен презентация көрсету;
  • балалармен бірге алгоритм жасау;
  • дулыға мен қорғаныс құралдарын киіңіз;
  • жол қозғалысы ережелерін сақтаңыз;
  • қараңғы уақытта жарық сигналдары мен шағылыстырғыштарды қолданыңыз.
• Қорытынды (2 минутқа дейін)
  •  Сабақты қорытындылау.
  •  Велосипедпен жүру кезінде қауіпсіздік ережелері бар жадынамалар тарату. Пайдалы сілтеме: https://youtu.be/oCPp_7Rbrao?si=damxReJ8_owPPLOc

№ 9 САБАҚ. «ҚИЫН КЕЗЕҢДЕРДЕГІ ДОСТЫҚ:

ЖАНЖАЛДА ДОСЫҢЫЗҒА ҚАЛАЙ ҚАУІПСІЗ КӨМЕКТЕСУГЕ БОЛАДЫ?»

Сабақтың мақсаты: «дос», «достық, құндылық» ұғымдарын қалыптастыру, төзімділікке, достыққа, серіктестікке және достыққа адалдыққа тәрбиелеу, қиын уақытта достарға көмектесуге үйрету.

Негізгі міндеттер:

• Қиын уақытта достарды қолдаудың қаншалықты маңызды екенін түсіндіріңіз.
• Достарды қолдау үшін әрекет алгоритмін жасаңыз. Материалдар мен ресурстар:
• Жанжалды жағдайлардың мысалдарымен таныстыру.
• Іс-қимыл алгоритмі бар үлестірме материалдар.

Сабақтың барысы

1.Кіріспе (2 минутқа дейін) «Есте сақта!»

• Айналаңыздағы адамдарға тым сыншыл болмаңыз. Қарым-қатынас орнату үшін айналаңыздағы адамдарға қандай әсер қалдырғаныңыз өте маңызды.
• Қарым-қатынас үйрену керек.
• Сізге құрметпен қарауға, сізді күшті және тартымды адам ретінде қабылдайтындай мықты әрекет етіңіз.
• Өз көзқарасыңызды және басқалармен қарым-қатынасыңызды «тең дәрежеде» құрыңыз.
• Әзілдескенде абай болыңыз.

2. Негізгі бөлім (6 минутқа дейін)

• Жанжал жағдайларының мысалдары және оларды шешу жолдары бар презентацияны көрсету.
• Қиын жағдайда досыңызға қалай көмектесуге болатынын талқылау:
• тыңдаңыз және жанашырлық танытыңыз;
• досыңызды сөзбен және іспен қолдаңыз;
• мәселенің шешімін табуға көмектесіңіз немесе ересектерден көмек сұраңыз. 3. Қорытынды
• Сабақты қорытындылау
• Достарды қолдау үшін іс-қимыл алгоритмі бар материалдарды тарату.

Пайдалы сілтеме: https://youtu.be/gH3zqZPR4EQ?si=H7eTrJ2yuPe8MSHX

№ 10 САБАҚ. «МЕНІҢ НЕГІЗГІ ҚҰҚЫҚТАРЫМ МЕН МІНДЕТТЕРІМ»

Сабақтың мақсаты: оқушыларды негізгі құқықтары мен міндеттерімен таныстыру. Негізгі міндеттер:

• Оқушыларды жасөспірімдердің негізгі құқықтарымен таныстыру.
• Сақталуы керек ережелерді түсіндіріңіз.
• Құқықтар бұзылған кезде әрекет ету алгоритмін жасаңыз. Материалдар мен ресурстар:
• Құқықтар мен міндеттердің мысалдарымен таныстыру.
• Құқықтары мен міндеттері бар үлестірме материалдар (жадынама).

Сабақтың барысы

1. Кіріспе (2 минутқа дейін)

• Құқықтар мен міндеттер деген не екенін талқылау.
• Жасөспірімдердің негізгі құқықтарының мысалы (білім алу құқығы, қорғау құқығы және т.б.).

Баланың қандай құқықтары бар?

 Баланың өмір сүруге, қорғауға, денсаулығын қорғауға, тұрғын үйге, білім алуға, даралық және оны сақтау құқығына, мемлекеттік көмекке құқығы бар.

Қазақстан Республикасындағы балалардың құқықтары.

 Қазақстан Республикасының 2002 жылы 8 тамыздағы №345 «Қазақстан Республикасындағы Бала құқықтары туралы» заңы (бұдан әрі – заң мәтіні бойынша) кәмелетке толмағандардың негізгі құқықтары мен міндеттерін айқындайды, сондай-ақ олардың құқықтары бұзылған жағдайда жүгіну тәртібін регламенттейді.

 Баланың өмір сүруге, қорғауға, денсаулығын қорғауға, тұрғын үйге, білім алуға, даралық және оны сақтау құқығына, мемлекеттік көмекке құқығы бар. «Қазақстан Республикасындағы Бала құқықтары туралы» Қазақстан Республикасының 2002 жылы 8 тамыздағы №345 Заңы №15, 16, 16-1, 17, 19, 20, 35, 36, 37, 38, 39-1 баптар.

Сонымен қатар баланың негізгі нақты құқықтары анықталған:

• отбасында өмір сүру және тәрбиелеу;
• оның ата-анасы кім екенін білу;
• ата-аналарымен бірге тұруға (бұл оның мүдделеріне қайшы келетін жағдайларды қоспағанда), олардың тарапынан қамқорлыққа алу;
• ата-аналардың тәрбиесіне, ал олар болмаған немесе ата-ана құқықтарынан айырылған жағдайда қорғаншының, қамқоршының немесе балалар мекемесінің тәрбиесіне;
• жан-жақты даму; адамның қадір қасиетін құрметтеу;
• ата-анасымен, әжесімен, атасымен, ағаларымен, әпкелерімен және басқа туыстарымен қарым-қатынас жасау;
• өз пікірін білдіруге арналған өтініш; тегі, аты, әкесінің атын алуға өтініш.

2. Негізгі бөлім (6 минутқа дейін)

• Құқықтар мен міндеттердің мысалдарымен презентация көрсету.
• Сақталуы қажет ережелерді талқылау (мектеп ережелерін сақтау, басқаларға құрмет көрсету және т.б.).
• Құқықтар бұзылған жағдайда әрекет ету алгоритмін әзірлеу (презентация қорытындысы бойынша әзірлейміз):
• Ересектерге немесе педагогтерге хабарлаңыз.
• Көмек алу үшін тиісті органдарға хабарласыңыз.

3. Қорытынды (2 минутқа дейін):

Сабақты қорытындылау.

Негізгі құқықтары мен міндеттері бар жадынамалар тарату.

Пайдалы сілтеме: https://youtu.be/JIwsVsEjArI?si=xbL7GHdhPNRspR1K