Пән: Биология Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Қоректену Сабақтың тақырыбы: Азық-түлік құрамындағы С дәруменің анықтау 1-сабақ Осы сабақ арқылы жүзеге асырылатын оқу мақсаттары: 8.1.2.7 азық – түлік құрамындағы С дәруменін анықтау Сабақтың мақсаты: азық – түлік құрамындағы С дәруменін анықтау......
Пән: Дүниетану Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: «Демалыс мәдениеті. Мерекелер» Сабақ тақырыбы: Халқым менің қонақжай Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): 3.1.1.3 Отбасылық құндылықтарды анықтау 3.1.1.4 Өз шығындарын жоспарлау және дәлелдеу 3.1.1.5 Өз шығындарын тиімді етудің жолдарын ұсыну Сабақ мақсаттары: Оқушылар - Қонақжайлықты отбасы құндылығы ретінде анықтайды; - Өз шығындарын жоспарлайды, негіздейді және үнемдеу жолдарын ұсынады.......
Пән: Дүниетану Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: «Су – тіршілік көзі» Сабақ тақырыбы: Табиғат және менің қауіпсіздігім Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): 3.2.2.2 Қолайсыз климаттық ауа-райы жағдайындағы қауіпсіздік ережесін құру. 3.2.3.2. Геологиялық және табиғи климаттық апаттар кезіндегі өзін-өзі ұстау ережесін құру Сабақ мақсаттары: Оқушылар • «катаклизм» ұғымын түсіндіреді; • ауа-райы қолайсыз жағдайларда өзін-өзі ұстау ережелерін құрастыра алады.......
Пән: Дүниетану Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: «Демалыс мәдениеті. Мерекелер» Сабақ тақырыбы: Менің мектебімнің қағидаттары Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): 3.1.2.3 Қоғамда қабылданған әдептілік ережелерін түсіндіру; 3.1.4.2 Спорт түрлерін топтау, спорт түрлерінің қайсысына өзінің қарым-қабілетінің жететінін анықтау. Сабақ мақсаттары: Оқушылар • Мектеп өмірін жақсарту бойынша ұсыныстар жасайды; • Қоғамдағы әдептілік ережелерін түсіндіреді; • Өзіне лайық спорт түрін таңдайды;......
Өлең — маған сыр алғы достың бірі, Келген үні құлаққа туған күні. Адам ойы, ақылмен тізген сөздің Кейі қатал, келеді кейі жылы... Менің көп өлеңдерім сөзбен тізген Кеткен шығып ежелгі сыпайы ізден. Ат қорада, Суықта, лайсанда, Жабайы жолдас болып жүрді бізбен. Серігім деп соқашы бір жас жігіт Жастығының астына қойды тығып. Нәзік емес, жабайы өз тілінде Жазылған өлеңімнің сырын ұғып. Жұмыскер қартаң орыс іздеп барып, Өлеңімді дүкеннен көрді алып.....
Астындағы хикаяны оқып, мүмкін сіздер мені қатыгез, жүрегі жоқ екен деп ойлайтын шығарсыздар.Өз ойым бойынша онша да жаман адам емеспін, алдыма қойған мақсатқа қандай да болмасын тәсілдермен жетуге күшімді саламын, және де жетемін. Иа, тәкаппарлығым да бар шығар, онсыз қайда?! Бұл хикая мен жоғары оқу орнына түскенде, бірінші курста басталды. 2010 жыл, 1 қыркүйек. Университетке келсем, студенттер жиналып қойыпты. Содан соң группамды іздеуге кірістім, таппадым. Деканатқа барсам, сабақ кестесін іліп қойыпты. Келесі күннің кестесін жазып алдым. Үшінші парада Этнопедагогика деген пән болатын болды. Ертесіне барсам, сабақ бірінші парадан басталып кеткен екен. Универге барған кезімде сағат онның шамасы етін. Кеше қателесіп басқа күннің кестесін жазып алыппын. Сабақ кестесін қайтадан дұрыстап жазып алайын дедім. Қарасам бір топ студенттер кестенің алдында тұр екен. Өз тобымның кестесін жазып жатқан кезімде, тобымның екі үш оқушысымен таныстым. - Қайда жүрсің, бірінші парадан басталды ғой?! деді. Сөйтіп сабақ болатын аудиторияға бардық. Аудитория бірінші қабатта, корридордың соңында екен. Студенттер толып тұр, менің группам екенін т үсіндім. Ұлдармен амандастым күніге көріп жүрген адамдар сияқты. Түпкірде қараңғыда төрт қыз тұрды. Түрлерін дұрыстап қарай алмадым. Ішіндегі бір қыз маған қайта қайта қарай берді. - Бұл кім екен? деген шығар мүмкін. Оннан қырық кеткенде аудиторияға кірдік. Алдында айтқандай этнопедагогика пәні еді. Сол парада группаластарымның көбісімен таныстым. Қазақстанның жан жағынан жиналған екенбіз. Төрт ақ қыз... Менің ойыма бірден сұрақтар түсе бастады. Неге төрт ақ қыз? Неге аз? Мүмкін энергетика мамандығы болғансоң аз шығар, әлде қалыпты жағдай ма? Иа, сұрақтар көп етін......
Тіпті,неден бастарымды да білмей тұрмын...Кей кездері өмірден түңіліп кететінім соншалықты,тіпті өз-өзіме қол жұмсағымда келеді...Бірақ қолдан келмейдіғой...Амал жоқ...Кейде ойлаймын,осы мен тарам-тарам өмір жолдарынан шалыс басып,адасып кеттімбе деп...Мүмкін басқа бағытқа қарай жүріп баратырған шығармын...Ал менің алдымда не күтіп тұр екен?? Шіркін,көріпкелдік қасиетім болғандағой...Бәрінде бір сәтте болжап ақ алар едім...Мен әлсізбін,жан дүниемде әлсіз...Сондықтан болар тағдырдың қатал сынағынан сүріне беремін...сүріне беремін..Ал мені демеп,күш беретін жан әлі де табылмады...Мен шаршадым...Оны іздеуден...күтуден...
Бәрінеен шаршадым мен...Алыс жаққа,ешкім танымайтын,ешкім көрмейтін бір кішкентай ғана аралға кетіп қалсам ғой деп те ойлаймын...Сонда ғана барлық ойларымнан арылып,жүрегімнің жарасын да өзім жазып аларма едім...Мен сүйдім...ал ол жоқ...Тағы да мен сүйдім...ал ооол........Мен кінәлімін..Не үшін??? Ұнатқаным,сүйгенім үшін шығар...Бұл сезім әлі де ұмытылмады..Әлі де менің жүрегімнің түбінде...Оны шығарып тастай алмадым...Қолымнан келмеді...Оның кеткеніне де көөп болып қалыптығой....Ал соңғыларын ,,білмеймін пайдаланып жүргендеймін...Мен олардыма,әлде олар меніме...білмедім......
Өмір... Сірә, өмір жайлы толғанбаған, сырлы қаламымен жырламаған ақын-жазушы дүниеде жоқ шығар. Талай ғасырдан бері «дүние қалай пайда болды, адам қалай жаратылды, өмірдің мәні неде?» деген сұрақтар адамзатты мазалағаны даусыз. Ол туралы философтар, ғалымдар, саясаткерлер бір-бірінен ерекшеленетін тұжырымдар келтірген. Менде өзімнің өмірге көзқарасымды, өмірдің мәні неде екенін айта кетейін.
Ештеңені ойламай, алаңсыз, уайымсыз күн кешіп жүрген балалық шағым. Әжемнің ертегісін тыңдап, атамның ақылын есте сақтап, әкеме еліктеп, анама еркелеп, бауырларыма қамқор болып жүрген бақытты кезім. Ауылдың таза ауасын жұтып, достарыммен ойнап, өрістен қайтқан малдарды тамашалап, күннің ыстығына қарамай қызық қуып кететін шаттыққа толы балалық шағым. Қолыма гүл алып мектептің табалдырығын аттаған қорқыныш пен қызыққа толы сәт, сыныптастарыммен жарысып, мұғалімнің тәлімін алып, білім қуған кез. Бәрі өткеннің еншісінде. Қайта айналып келмейді. Өйткені, бұл өмір. Ал, «өмір» деген не? Біріншіден, тоқтаусыз зымырап жатқан алтын уақыт. Екіншіден, күнделікті күйбең тіршілік. Үшіншіден, отбасы, мектеп, жұмысты ойлап өтіп жатқан күнің... Сіздің өміріңіз қалай өтуде? Осы жасыңызға дейін істеген істеріңіз, уақытыңызды қалай жұмсап жатқаныңыз жайлы ойланасыз ба?
Адам адам болып жаратылғаннан бері біраз уақыт өтті. Сол уақыт аралығында адамзат соғыс, жұт, табиғи апат және басқа да қиыншылықтарды басынан өткізді. Өз қолдарымен жасалған әрекет қаншама. Осыдан кім қандай пайда көрді? Олар үшін өмірдің мәні неде?
Адамдардың армандары, мақсаттары, қалаулары әр түрлі болады. Біреуі – бай болсам, менің атымды дүниежүзі білсе екен, екіншісі – адамдарға қалай көмек көрсетсем, оларды таза жолға түсірсем екен десе, үшіншісі – тек бір сәттік ләзатты іздеп, ойын-сауықтан қуаныш табады. Олар үшін өмірдің мәні осылар. Және өздерінің арман-мақсаттарына жеткеннен кейін риза болып, қанағаттанбайды. Не себепті? Сіз сол жайында ойланып көрдіңіз бе?.....
«Ана, мама» сөзінің кереметтілігін ешкім түсіне бермейді. Ол сөзге ие болуға кез –келген әйел адамның қолынан келмейді. Неге дейсізбе?
Мен ес білгеннен балалар үйінде болдым. Қазір мен үйдемін. Менің анам, әкем бар. Мен отбасындамын. Ағам екеуміз балалар үйінде болғанда ата-анамыздың болғанын қатты қалайтынбыз. Міне, сол тілегімздің орындалғанына 4 жыл болды.
АНА. Ол керемет жан. Анам бізді құшақтап иіскегенді жақсы көреді. Барлығы анамды жас дейді. Ол кісінің жасы бізді алғанда жиырма алтыда ғана болған. «Біз өскен сайын бізбен өскендей боламын», - дейді анашым. Ол кісінің қолы бізге мамықтай көрінеді. Анашымның даусы таңғы құстардың әніндей, ал оның шашының иісі таудан аққан судың иісіндей ерекше.
Анашым ертегідегі ханшайымдар секілді. Ертегі әлемінде жүрген періште секілді. Таң атқанымен тырпылдап біз үшін ас даярлап, бізді нәзік даусымен оятып, жұмысына асығады. Анашым- біздің өмірлік ұстазымыз. Ол - бізге ғана емес барлық мектептегі оқушыларға да ұстаз. Ол – мұғалім. Барлық балалар менің анашымды жақсы көреді. Анашымды барлығы құшақтауға асығады, кейде менің іштегі қызғанышым оянып кетеді.
Әкеміз анашымды «Алланың берген мақтауы» дейді. Сол мақтауды ешқашан жоғалтпай құрметтей білуіміз керек дейді. Ол құрметтің белгісі әкеміздің де анамызды қатты құрметтеуі. Жақында тағыда отбасымыз толықты. Өзіміз сияқты тағы бір баланы отбасымызға алдық. Маған осы кезде ұнағаны анамыз бен әкеміздің бізбен ақылдаса отырып шешім қабылдағаны. Анам әр кез бізге ақылдасуды, ақыл сұрауды үйретеді. Ол сұрағанның ұяты жоқ дейді. Анашымның осы сөздерін ойлай отыра мен анамды ұлы қазақ ақыны Абай атамыздай елестетіп санаймын. Анашымыз - біздің ғұламамыз......
Сары ала күздің келбеті, сары даланы сыйқырлағанына бүгін төртінші күнге таяп келеді. Қоғамға тұлға ретінде, сара жолымның алғашқы баспалдағына ақырын ғана қадам басып келемін. Адамның арманы шексіздікпен тоғысатын, санада жарқ ететін саф идеялар жиынтығы іспеттес. "Күз келбетін салқын санап, көпшілігіміздің жатсынатынымыз жасырын емес. Бірақ білесіз бе, кеше ғана кіріп келген табиғаттың бұл мезгілін алғаш рет сұлу келбетте күтіп алдым". Қабағы- қатулы, жаңбырын төгіп жіберетін- жылауық, жасыл даланы күн көзіндей келбетке орандыратын сары күзді- мен жаны нәзіктік пен сұлулыққа құштар қыз баласындай көрдім.
Қатулылығы- еркек жаратылысына оңайлықпен ере қоймайтын қайсар қызды еске түсірсе, толассыз жаңбыры- сылаң қағып, сыбдыр күлкісімен жаныңды баурайтын нәзік жандылардың мамықтай көңілдерінің сүйкімді келбетте бұртия қалатыны, айналаны алтынға орауы- әйел табиғатының қолынан келетін қауқардың қаншалықты мықты екенін көрсетуге ұмтылғысы келетіндей. Бұл ойлардың тууына Қазақ Ұлттық Қыздар Педагогикалық Университетінде оқысам, тұнып тұрған білім мен тәрбиенің ордасына еніп, 75 жылдық тарихы бар "Ұстаздардың шеберханасына" айналған, қазақ қыздарының киелі мекені болған, қара шаңырақта білім алсам деген асқақ Арманымның орындалып отырғанында.
Елімізде жоғары оқу орындары көп. Бірақ, менің таңдауым не үшін ҚазҰҚПУ?
- Ол жаны мен тәні таза қазақ қыздарының келбетін тереңінен танып, апаларымның ізін басып, даналығы мен өсиеттерін бойға сіңіріп, құндылықтарына қанық болып, келешекке нағыз батыр, өр мінезді, тазалық пен сұлулыққа жаны құштар, қазақилық тәрбиеге сусындап, бәсекеге қабілетті, кез-келген ортада көшбасшылыққа лайықты ретінде, өз ісінің нағыз маманы атанып, Еліме, Халқыма қызмет етіп, үлкен кісілердің батасын алып, ел азаматтарын тәрбиелеп, тәлім беріп, егде тартқанда өмірімнің бос өтпегенін сезінгім келген осындай болашаққа құрылған сүйкімді арманым мен қиялымның жетегінде, ақыл мен жүрек қалауы түйіскен ортасында таңдау жасап келіп отырған оқу ордам- осы ҚазҰҚПУ! Қас пен көздің арасында зымырайтын алтын уақыт несімен ерекше деген сауалға, жақсы жандардың тәлім мен тәрбиесі тоғысқан алтын ордада бас қосып, игі жақсылардың ықпалынан болашақ маман ретінде өткізген кезеңім дер едім!.....
