Мұнай өндірісі. Шешендік сөздер. Сыни пікірдің өзіндік ерекшелігі. Қазақ тілі, 11 сынып, дидактикалық материал. 1 сабақ. 1 нұсқа.

• Әлемдегі мұнайдың қоры шамамен 40-50 жылға жетеді.
• Мұнайдан жасалған алғашқы өнім – керосин.
• Түркіменстанда автокөлік жүргізушілері айына 120 литр бензинді тегін алуға құқығы бар.
• Мұнайды өндіретін үш ең ірі ел – Ресей, Сауд Арабиясы және АҚШ.
• «Қара алтынның» бір тамшысы 25 литр ауыз суын бұзуы мүмкін.
• Әлемде бір тәулікте 13,3 миллиард литр мұнай тұтынылады.
• Мұнайдан ғана емес, көмірден де бензин жасауға болады, бірақ бұл өте қиын және көп уақыт алады.
• Немістер Екінші дүниежүзілік кезінде, әскери техникаға арналған отынды көмірден жасаған.
• Ғалымдардың айтуы бойынша, ол – ежелгі планктондарың қалдықтарынан пайда болды. Бұл кезең 350 миллион жылға созылған.
• Оның құрамында мыңдаған заттар бар, олардың көпшілігі (80-90%-ы) сұйық көмірсутектер болып табылады.
• Оның негізгі түсі қара, бірақ кейде жасыл және тіпті түссіз сұйықтықтар кездеседі.
• Мұнай, тереңдігі – 10 метрден 5-6 шақырымға дейінгі ара қашықтықта орналасады.
• Аспирин – мұнай өнімі болып табылатын бензолдан алынады.
• Мұнай көмірмен бірдей, оның өзгешелігі тек сұйықтығында.
• Оны алғашқы болып, б.з. 4-ғасырында Ежелгі қытайлықтар қолданған.
• АҚШ-та әлемдік бензинның 44%-ы тұтынылады. Ең ірі мұнай компаниясы – Saudi Aramco, ол Сауд Арабиясы мемлекетінің иелігінде.
• Бұл сұйықтықтың бағасы барлық тауарлардың бағасына тікелей әсер етеді, себебі, көлікке құйылған бензиннің бағасы да қосылады.
• Мұнайдың қондырғысындағы қызметкердің орташа жылдық жалақысы шамамен 100,000 доллар.
• Венесуэла әлемдегі ең ірі қара алтынның қорына ие, ол 300 миллиард баррельді құрайды.
• Алғашқы кезде бензин үлкен сұранысқа ие болмаған. Өйткені, автокөлікті сатып алуға шамасы жететін адамдардың саны өте аз болатын.

Мақсат қандай?

Болжам қандай?

Терминдер мен ұғымдар, тілдік оралымдар