Ай – Жердің табиғи серігі. Физика, 7 сынып, сабақ жоспары.

7.4С Ғарыш және Жер

Ай – Жердің табиғи серігі

7.7.1.4 - Ай фазасын білу, оның Жер маңында айналуын және Жерге әсерін сипаттау

Оқушы

• Ай фазаларын біледі;
• Айдың Жерді айналуын түсіндіреді;
• Айдың Жерге әсерін сипаттайды

Ынтымақтастық, академиялық адалдық

2021 жылдың 12 сәуірінде Ю.А. Гагариннің алғашқы болып ғарыш кеңістігін бағындырғанына 60 жыл толды.

Күн мен Айдың Жерге қатысты орналасуының өзгеруі және олардың тартылыс күштерінің мұхитқа әсер етуі салдарынан табиғатта судың толысуы мен қайтуы құбылыстары байқалады

Математика, жаратылыстану, тарих

Күн жүйесі. Күнтізбе

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

(W)Ұйымдастыру кезеңі. Оқушыларға сабақ тақырыбын, оқу мақ-саттары мен бағалау критерийлері таныстырылады.

Ай (лат. luna) — Жердің табиғи серігі, өзінен жарық шығармайтын Жерге ең жақын аспан денесі. Ол Жерді эллипстік орбита бойымен (1,02 км/сек жылдамдықпен) айналады. Жер мен Ай арасындағы орташа қашықтық 384 500 км.

(W) Тарихқы шолу (5 мин)

Айды зерттеу. Айға “Луна”, “Зонд”, “Рейнджер”, “Сервейер”, “Лунар Орбитер” және адам басқаратын “Аполло” планетааралық автоматты кемелер арқылы зерттеулер жүргізілді. Ай бетіне алғашқы адам 1969 жылы 21 шілдеде қадам басты (Н.Армстронг, Америка Құрама Штаты). Айда 1969-1972 жылдары 12 астронавт ғылыми-зерттеулер жұмыстарын жүргізді.

Ай фазаларының ауысуы

Айдың қара шары орбита бойымен қозғалған кезде оны Күннің жарықтандыру шарттарының өзгеруімен шартталған

Ай фазалары – аспандағы Айдың жарықтандыру күйінің периодты өзгеріп отыруы.

Айдың негізгі төрт фазасы бар:

Жаңа ай.

Бірінші ширек

Толық ай

Соңғы ширек

Бірінші ширекті соңғы ширектен ажырату үшін солтүстік шарты шарда тұрған бақылаушы келесі мнемоникалық ережелерді қолдана алады.

• Егер ай орағы «С» әрпіне ұқсаса, онда бұл «стареющая», яғни «ескі», сондықтан бұл соңғы ширек.
• Ал егер ол кері бағытта болса, онда ойша оған таяқты қойсақ «Р» әрпі, яғни «растущая», «өсетін», яғни бұл бірінші ширек

Айдың Жерге әсері

Судың толысуы мен қайтуы – бұл күніне бір немесе екі рет болатын мұхит (немесе теңіз) деңгейінің периодты түрде өзгеретін тербелісі.

Бұл құбылыстар - Күн мен Айдың Жерге қатысты орналасуының өзгеруі және олардың тартылыс күштерінің мұхитқа әсер етуі салдарынан болады

• https://twig-bilim.kz/ru/film/the-moon-and-spring-tides

Ай күнтізбесі

Тапсырмалар

Дескрипторлары:

• Тапсырмаларды дұрыс орындайды;

Бағалау: мұғалім тапсырмаларды орындау барысында оқушыларға бағыт беріп отырады;

Дифференциация: тапсырмаларды жылдам орындаған оқушыларға мұғалім қосымша тапсырмаларды бере алады

Рефлексия

Оқулық бойынша өтілген материалды қайталау

Қауіпсіздікті сақтау бойынша нұсқаулық жүргізіледі.

Қорытынды бағалау

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Сабақтың қандай аспектілері жақсы өтті (оқыту және оқу туралы ойлаңыз)?

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Сабақты жақсартуға не көмектесе алады (оқу және оқу туралы ойлаңыз)?

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Сабақ туралы сабақта не жеке оқушылардың жетістіктерімен / қиындықтарынан не таптым, келесі сабақтарда неге наздару керек?

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________