Аминқышқылдары. Номенклатурасы. Құрамы мен құрылысы. Химия, 11 сынып, сабақ жоспары.

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 11.2.A.

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 11

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Аминқышқылдары. Номенклатурасы. Құрамы мен құрылысы.

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

11.5.1.7 аминқышқылдардың жүйелі және тривиальді аталуын білу;

11.5.1.8 аминқышқылдар молекулаларының құрамын, құрылысын сипаттау;

 Сабақ мақсаттары

1. Аминқышқылдары дегеніміз не?

2. Аминқышқылдарын атау жолдары. Жүйелік және тривиалдық номенклатура.

3. Аминқышқылдарының молекулаларының құрамы мен құрылысы.

4. Аминқышқылдарының физикалық қасиеттері.

5. Звиттерион ұғымы.

6. Аминқышқылдарының оптикалық белсенділігі.

 Бағалау критерийі

Сабақ бойы жүреді. Кері байланыс дер кезінде беріліп барыладыү

 Тілдік мақсаттар

Оқушы орындауы тиіс: ауызша және жазбаша жауаптарда ғылыми терминологияны қолдану

Пәнге қатысты лексика мен терминология

бипоярлы ион, спираль, реакция (тип)

Реакция - … типі, …. деген мағынаны білдіреді

Реакция … басталады

Нәтижесінде …. және өнім ретінде …..

Құндылықтарды дарыту

Мектеп құндылықтары мен Мәңгілік Ел идеяларын сабаққа енгізу сабақтың ажырамас бөлігі. Ол құндылықтар сабақ барысында туындаған жағдайға және оқу мақсаттары мен оқушылардың жауаптарына сай қолданылып барылады.

Білім құндылықтары:

• Құрмет.
• Ашықтық.
• Өмір бойы білім алу.

Сабақ барысында тек осы жоғарыдағы құндылықтар ғана емес, сонымен қатар мектебіміздің басқа да құндылықтары қажет болған кезде кіріктіріліп барылады.

Пәнаралық байланыстар

Бұл сабақта физика, математика пәнімен пәнаралық байланыс болады.

АКТ қолдану дағдылары

Презентация. Анимациялар.

Бастапқы білім

10.2A Органикалық химияға кіріспе

10.3А Тепе-теңдік

11.1B Азот пен күкірт

11.2C Ароматты қосылыстар қатары

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушылармен сәлемдесу. Сыныптың сабаққа дайындығын тексеру.

Үй тапсырмасын сұрау кезеңі.

Оқушылардан бірқатар сұрақтарға жауап беруді сұрау арқылы ауызша талқылау/әңгімелесу жүргізіледі, қажет жерлерінде жазбаша түрде де сұралады.

Оқушылардан сұралатын сұрақтар мен тапсырмалар:

1. Нитроқосылыстардың жалпы формуласы қандай?

2. Фениламиннің формуласы қандай?

3. Бензолдан нитробензол алу реакция теңдеуін жазыңыз.

4. Бензолдан нитробензол алу реакциясына қажетті жағдайларды жазыңыз.

5. Нитробензолдан фениламин алу неше кезеңнен тұрады?

ІІ деңгейлі тапсырмалар (қолдану):

1. Бензолдан нитробензол алу реакциясын неліктен төмен температурада жүргізу қажет?

2. Нитробензолдың фениламмоний ионына айналу реакциясын жазыңыз.

3. Фениламмоний иондарының фениламинге айналу реакция теңдеуін жазыңыз.

(Б) Оқушылардан талқыланған сұрақтарды түсіндіруін сұраңыз және оның дұрыстығына көз жеткізіңіз.

Жаңа сабаққа кірісу.

Бүгінгі сабақтың оқу мақсаты:

11.5.1.7 аминқышқылдардың жүйелі және тривиальді аталуын білу;

11.5.1.8 аминқышқылдар молекулаларының құрамын, құрылысын сипаттау;

Осы жоғарыдағы оқу мақсатына жету жолында қандай іс-әрекеттер жасау мүмкіндігі оқушылардан сұралып, бірлесе отырып сабақтың мақсаттары анықталады (мүмкін болатын сабақтың мақсаттары):

1. Аминқышқылдары дегеніміз не?

2. Аминқышқылдарын атау жолдары. Жүйелік және тривиалдық номенклатура.

3. Аминқышқылдарының молекулаларының құрамы мен құрылысы.

4. Аминқышқылдарының физикалық қасиеттері.

5. Звиттерион ұғымы.

6. Аминқышқылдарының оптикалық белсенділігі.

Бұл жоғарыда көрсетілген оқу мақсаттары мұғалімнің ұсынған нұсқасы, оқушылар тарапынан айтылған идеялар да мұқият ескеріледі. Ортаға тасталған барлық идеялар ескеріп, ең ұтымды нұсқасы таңдалынып тақтаға флипчарт қағазында жазылады немесе тақтаға жазылады. Оқушыларға осы критерийлер бойынша сабақ өтілетіні ескертіледі және сабақ барысында осы критерийлерді басшылыққа алу ұсынылады.

(Б)

Сабақтың тақырыбы:

Аминқышқылдары. Номенклатурасы. Құрамы мен құрылысы.

Қосымша №1

(Жж) (М) (Б) Ресурстармен жұп болып жұмыс жасайды. Ол жерде аминқышқылдарының не екенімен, құрылысы мен номенклатурасымен танысады.

Қосымша №2

(С) (М) Аминқышқылдарының физикалық қасиеттерімен, ондағы ерекшеліктерімен таныстырады.

Қосымша №3

(С) (М) Оқу мақсатындағы, жалпы химиядағы маңызды ұғымдардың бірі звиттерионмен таныстырады.

Қосымша №4

(С) (М) Келесі маңызды ұғым оптикалық изомериямен, хиральды орталықпен таныстырады. Оның маңызын түсіндіреді.

Қосымша №5

(Жж) (Б) Аминқышқылдарында кездесетін «L-» және «D-» конфигурациялардың не екенімен өздері танысып, қорытынды шығарады.

(Б) Жаңа сабақ аяқталғаннан соң оқушылардың жаңа оқу мақсаттарына қаншалықты жеткенің нақтылау мақсатында сабақты бекіту процесі жүргізіледі.

Оқушылардан сұралатын сұрақтар мен тапсырмалар:

І деңгейлі тапсырмалар (білу мен түсіну):

1. «Глицин» қышқылы аминқышқылдарының қандай атауына жатады?

2. Аминқышқылдарының жалпы формуласын жазыңыз.

3. Аминқышқылдарының балқу темпуратуралары қандай? (салыстырмалы түрде)

4. Аминқышқылдарының жалпы формуласын жазып, оның екідайлы қасиет көрсететінің дәлелдеңіз.

5. Звиттерион дегеніміз не? Олай қалай пайда болады?

6. Хиральды орталық дегеніміз не?

7. Глицинде неліктен хиральды орталық болмайды?

8. Аминқышқылдарында «L-» және «D-» конфигурациялар дегенде нені түсінесіз?

Жоғары деңгейлі тапсырмалар (қолдану):

1 a (i) 2-аминқышқыл қышқылының жалпы құрылымдық формуласы қандай?

(2)

(iі) Неліктен барлық аминқышқылдары 20°C температурада қатты болады?

(2)

ә (i) 2-аминокарбон қышқылының серин деп аталады, онда R тобы HO - CH₂– болады.

Осы қосылыстың жазықтықтық формуласын салыңыз.

(2)

Сабақты бағалау процесі мен кері байланыс сабақ барысында, қажеттілікке сай беріліп барылады.

Үй тапсырмасы:

Оқу мақсатына сай үлестірме тапсырмаларды орындап келу;

Қосымша №6

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Барлық оқушылар:

Аминқышқылдарының не екенің біледі және берілген қосылыстарды дұрыс және сауатты атай алады. Аминқышқылдарының құрамы мен құрылымындағы ерекшеліктерді түсінеді.

Кейбір оқушылар:

Оқу мақсатын жете түсініп, оған жету жолында алға қойылған критерийлерді толықтай меңгереді. Оқу мақсатына толық жетіп, сабақ барысында өзінің үйренгенің өзге бөлісе алады.

Оқушылардың оқу жетістігін бағалау үшін олардың берілген сұрақтар мен тапсырмаларға дұрыс және анық жауап беруі, практикалық жұмысты сауатты орындауы басты назарда болады. Сондай-ақ олар өз ойларын ашық түрде жеткізе алулары керек.

Денсаулық сақтау технологиялары.

Сергіту сәттері мен белсенді іс-әрекет түрлері.

Осы сабақта қолданылатын Қауіпсіздік техникасы ережелерінің тармақтары

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?