Поиск по сайту

Шөмішбай Сариев кім? Шөмішбай Сариевтің шығармашылығы мен өмірі

Жоғары білімге инвестициялар - өз балаңыздың болашағына ең жақсы салым.  Fingramota.kz сізге білім беру депозиті дегеніміз не, сондай-ақ оны ресімдеген кезде неге назар аудару қажет екендігі туралы айтып береді.

22 наурыз мейрамына арналған тақпақтар

Құрметті оқырмандар сіздерге арнап наурыз мейрамына тақпақтар мен өлеңдер жарияланды! Таза тақпақ қажет болса, мында жарияланды.

Құрметті оқырмандар, осы постта 22 наурызға арналған наурыз мейрамы туралы өлеңдер жинағы жарияланған!

Қара өлеңнің Құлагеріне, халқымыздың жыр-қазынасына айналған Мұқағали!

Ақынға жыр болған, сазгерге ән болған, Қарасазға құт , Мәңгілік елге мұра болған ғасыр ақыны!

Ғасыр ақыны, жалындай жарқылдаған қазағымның жасын ақыны!

Мұқағалидың поэзиясына бас қоймаған қазақ жоқ. Елімізден шығатын газет-журналдардың беттеріне Мұқағали туралы мақала, өлең шумақтары, ән мен жырлар лек-легімен жариялануда. Бұл- халқымыздың жүрегі жырдан нәр алған, өмірі өлеңге айналған ақынын құрметтеп ардақтағаны. Ақынның өлеңдерін жатқа оқып....

Сайын қазақ даласы, киелі қара топырағымның аңғыған иісі...Адам бойында көзге көрініп, қолмен ұстамаса да жүрегін кернеп, тұла бойын шымырлататын ерекше махаббат сезімі болады. Соның ішінде туған жерге деген махаббатты сезініп көрдіңіз бе?! Мен ес білгелі орыстанған кішкентай ауылымыз біздің отбасымызды «оралмандар» деп атаушы еді. Отанға, туған жерге деген сағынышты, ерекше махаббатты сол «оралмандардан» көрдім. Сол «оралмандарыңыз» тілін шұбарлатпай, қазағымыздың бай тілін барынша паш етіп, көркем сөйлеп, ата-бабасының салт-дәстүрін б....

Жыл бойы өткенді қайталау.

 И, й, у әріптерінің жазылуын қайталау.

Сөздік диктант

1. Уақыт, уылдырық, меруерт, уыстау, қырау, тұсау, ашудас, хайуанат, миуа, қиюластыру, уағда, уілдеу, уылдырық, татулық, шашу, бурыл.

• Өзің қалаған үш-төрт сөзбен сөйлем құрастыру.

1. Қайық, күйші, тыйылды, байиды, қайықшы, сыйлық, қайшы, торғай, лайықты, сыйымды, таңдай, сыйлау, тайлақ, шайнек, түйнек, тыйым.

• Сыйлық сөзінің түбірін тап, басқа қандай....

Сәуле шашқан, алаулаған шырайлы,

Мамырсүйген деп атайық бұл айды,

Себебі, бір жамандықтан аулақ боп,

Бір жақсылық болатұғын сыңайлы.

Сирень өскен бақшаларға бір барып,

Іңкәрдария сезімінде ырғалып,

Жүрейікші, кеудеге...

Сайын қазақ даласы, киелі қара топырағымның аңғыған иісі...Адам бойында көзге көрініп, қолмен ұстамаса да жүрегін кернеп, тұла бойын шымырлататын ерекше махаббат сезімі болады. Соның ішінде туған жерге деген махаббатты сезініп көрдіңіз бе?! Мен ес білгелі орыстанған кішкентай ауылымыз біздің отбасымызды «оралмандар» деп атаушы еді. Отанға, туған жерге деген сағынышты, ерекше махаббатты сол «оралмандардан» көрдім. Сол «оралмандарыңыз» тілін шұбарлатпай, қазағымыздың бай тілін барынша паш етіп, көркем сөйлеп, ата-бабасының салт-дәстүрін бұлжытпай орындап, қаскелең ұрпақтың санасына сіңірді. Соның бір дәлелі еліміздің болашағы жастар, мына - мен. Ел басшылығының көрегендік саясатының....

Туған жердің сағындым топырағын,
Сағым қуып жүреді жиі жаным.
Қасиетіңнен айналдым мен туған жер,
Маңдайыма бұйырған алтын бағым.

Алтын бағым, арайлы алтын таңым!
Шуағы мол қашанда от құшағың.
Арман бар ма сенде өсіп, бой түзеген,
Тең келмейтін ешнәрсе жер жұмағым.

Жер шарында, рас, жұмақ екенің,
«Қаратаудың» бойлап жатқан етегін...
Шапағатын бөлеп....

Мен оның түнін сүйем, күнін сүйем,
Ағынды өзен, асқар тау, гүлін сүйем.
Мен оның қасиетті тілін сүйем,
Мен оның құдіретті үнін сүйем.
(Фариза Оңғарсынова)

Туған жер! Әрбір адам осы сөзді естігенде ең бірінші өзінің туған жерін есіне түсіреді. Туған жер... Туған ел...  Осы екі ғана сөзде қаншама мағына жатыр десеңізші?! Барлық адам табиғаты керемет, ауасы таза ауылдан шығады. Ал сол ауылда сенің ыстық алақаны бар анамыз, алатаудай әкеміз, туған-туысқандарымыз, жора - жолдастарымыз, білімін аямаған ұстаздарымыз барлығы, барлығы да сонда. Бұл жерде менің уайымсыз, шаттыққа толы балалық....

Туған жердің сағындым топырағын,
Сағым қуып жүреді жиі жаным.
Қасиетіңнен айналдым мен туған жер,
Маңдайыма бұйырған алтын бағым.

Алтын бағым, арайлы алтын таңым!
Шуағы мол қашанда от құшағың.
Арман бар ма сенде өсіп, бой түзеген,
Тең келмейтін....

Мен оның түнін сүйем, күнін сүйем,
Ағынды өзен, асқар тау, гүлін сүйем.
Мен оның қасиетті тілін сүйем,
Мен оның құдіретті үнін сүйем.
(Фариза Оңғарсынова)

Туған жер! Әрбір адам осы сөзді естігенде ең бірінші өзінің туған жерін есіне түсіреді. Туған жер... Туған ел...  Осы екі ғана сөзде қаншама мағына жатыр десеңізші?! Барлық адам табиғаты керемет, ауасы таза ауылдан шығады. Ал сол ауылда сенің ыстық алақаны бар анамыз, алатаудай әкеміз, туған-туысқандарымыз, жора - жолдастарымыз, білімін аямаған ұстаздарымыз барлығы, барлығы да сонда. Бұл жерде менің уайымсыз, шаттыққа толы балалық шағым өтіп жатыр. Осы қазақ халқының барлық танымал шешен, ақын адамдарының барлығы ауылдан шығады. Шыны керек, қазір....

Туған жер-ұлы ұғым. Туған жер, отан, туған ел -барлығы адамға ыстық, қасиетті де қастерлі ұғымдар болып табылады. Бұл киелі ұғымдардың астарында қаншама мағына жатыр десеңізші?! Туған жер сенің қызыққа толы балалық шағыңды, ауылыңды есіңе түсіретіні анық. Мен өз отанымды «менің туған жерім» деп асқақтап, ерекше сезіммен айта аламын. Туған жер әлемдегі ең ұлы нәрсеге пара-пар. Себебі, оның құдіреттілігі ештеңеге тең келмейді.
Менің туған жерім, Отаным- тәуелсіз Қазақстан. «Отан-оттан да ыстық» деп атам қазақ айтқандай, туған жерім мен үшін ыстық. Қазақстан-қазынаға бай, көркем ел. Оның сұлулығын сөзбен....

Қалың елім, қазағым, қайран жұртым,
Ұстарасыз аузыңа түсті мұртың.
Жақсы менен жаманды айырмадың,
Бірі қан, бірі май боп енді екі ұртың.
Бет бергенде шырайың сондай жақсы,
Кұдайдан ғана бұзылды сартша сыртың

Абай Құнанбайұлы отандық тарихымыз бен әдебиетімізде аса көрнекті орын алады. Абай қазақтың ұлттық жазба әдебиетінің негізін қалады. Абай есімі дүниежүзі халықтары әдебиетінде Шекспир, Пушкин, Гётелермен қатар тұрады. Ұлы Абай атамыз осы қазақ даласында дүниеге келген, қазақ халқының санасы үшін күрескен ұлы тұлға. Әрбір адамның табан тірер туған жері болады. Туған елге, жерге деген сүйіспеншілік адамды алға жетелеп отырады. Дана халқымыз: «Әркімнің туған жері – Мысыр шаһары» - деп бекер айтпаған ғой. Бұл шығармада тұтас халыққа арнап айтылған терең де....

Ұсынылып отырған жаңылтпаштар айтуға оңай соқпайтын 50 жаңылтпаш тіліңізді анық, сөзіңізді қанық етеді. 

Туған жер сөзін естігенде, көбісі көз алдына бірден биік тауларды, жер астынан бүршік атып шығатын бәйшешекті, тамылжыта сайраған бұлбұл құстары бар кереметтей сүретті елестеді. Негізінен, осы бір екі ғана сөздің түп тұңғиығында қаншама құнды мағына мен ой жатыр, сол себепті болар әрқайсысы туған жердің қадірін әр түрлі түсінеді. Өз басым "Туған жерді” ешнәрсемен теңесе алмайтын, ұлы әрі киелі сөздердің бірі деп білемін. Көз алдыма өлеңін айтып, ұршықпен жіп иіріп отырған әжемді, шашымды шекелеп өріп отырған анамды, таңертеңнен кешке....

Көктем туа біздің өңірден терістікке бағыт алып, Көктемді канатына қондырып құстар ұшып барады. Жалғыз жарым емес, топ болып ерекше сәнімен, ерекше бір әнімен қиқулап өтеді. Қайда барады, деп сұраушы едік үлкендерден бала күнімізде. Туған жеріне барады, тағыда өмірге ұрпақ әкелу үшін асығып барады,дейтұғын олар, арманды жанарларымен ұзап бара жатқан лекке қарап. Сол құстар қазірде ұ шып өтеді,ертеңде ұшады,мәңгі ұша береді. Сазды да сағынышқа толы әндерін ертеңде айтып өтеді, мәңгілік айта береді. Соңыра күзде, кейін оралғанда да әндетіп қайтады. Ол ән көктемгіден мұңды, өзгеше, кейін қалған Атамекеніне айтып бара жаткан қош-қошы,жаз өмірін, мәз өмірін туған жер төсінде тайраңдап....

Мен ауылым жайлы «Өз елін сүймеген адам еш нәрсені де сүйе алмайды» - деген Байронның сөздерімен өз ойымды бастағым келіп отыр. Әркімге туған жері, елі қымбат. Менің ойымша, адам баласы үшін туған өлкесінен асқан киелі нәрсе жоқ. Себебі, бұл мен түгілі аялаған анамыз, қолпаштаған әкеміз, туған - туыс, жора - жолдастың кіндігінен қан тамған туып өскен жеріміз. Қасиетті туған жерімде білім нәрін сусындаған мектебім, балалық шағым өтіп жатқан ауылым бар. Егер менен сен не үшін туған өлкеңді сүйесің десе, мен мүдірместен Мұқағали атамыз айтқандай, күн мен түнін, топырағы мен шаңын, қыбырлаған жәндігіне дейін сүйемін дер едім.

Менің туған жерім - Жаңатұрмыс ауылы. Тұғындарының....

О, менің маңдайдағы бозаң қырым,

Термеп ем мен өзіңннен тозаң гүлін.

Сендегі ең, ең алып махаббатты

Ақтамай ұяттан өліп, бозарды кім?!

Ғасырлар өлтірмеген асқақтығын,

Тұрғандай елдің көшін....