Шахмардан Құсайынов «Томирис» драмасы. Қазақ әдебиеті, 10 сынып, сабақ жоспары. 3 сабақ.

САБАҚ: әдебиет

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып:

Қатысқан оқушылар саны:

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

Шахмардан Құсайынов «Томирис» драмасы

Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары

10.2.2.1 - шығармадағы авторлық идеяның өмір шындығымен байланысын айқындау;

10.А/И3. Шығармадағы көркемдегіш құралдар мен айшықтау амалдарының қызметін талдау;

 Сабақтың мақсаттары

Шахмардан Құсайыновтың «Томирис» драмасындағы авторлық идеяны өмір шындығымен байланыстырады.

Шығармадағы көркемдегіш құралдар мен айшықтау амалдарының қызметін талдайды.

Жетістік критерийлері

• Авторлық идеяны анықтайды;
• Өмір шындығын анықтайды;
• Авторлық идея мен өмір шындығын байланыстырады.
• Шығармадағы көркемдегіш құралдарды анықтайды;
• Айшықтау амалдарының қызметін талдайды.

Тілдік мақсаттар

Пән лексикасы және терминология:

Парсы патшасы, сақ тайпа, соғыс, қорғау

Диалог және жазылым үшін қажетті сөз тіркестер:

Менің ойымша,..

Мен оған мынадай .... дәлелдер келтіремін.

Мен оның себебі мынада .... деп ойлаймын.

Мен сіздің пікіріңізбен..... қосыламын/қосылмаймын.

Осыған дейін меңгерілген білім

Шахмардан Құсайыновтың «Томирис» драмасымен танысқан

Жоспар

Жоспар бойынша орындалуы тиіс іс-әрекеттер (төменде келтірілген жазбаларды жоспарланған әрекеттермен алмастырыңыз)

Қызығушылығын ояту сатысы.

1-тапсырма. «Серпілген сауал» әдісі арқылы оқушылар ұсынылған парақшаларға сұрақтарын жазып, қарсы топқа береді. Ал қарсы топ келесі топқа жолдайды.

Сабақтың мақсаты мен жетістік критерийлері белгіленеді.

2-тапсырма. Оқушыларға сақ патшайымы туралы өмір шындығы суреттелген мәтін таратылады.

Массагет тайпаларының ханшайымы (б. з. б. 531–528) Томирис ержүрек, батыр болып тәрбиеленеді. Геродоттың естелігінше Парсы патшасы Кир Томириспен соғыста қаза болған. Кир патша Томирис патшайымды өзіне әйел етіп алмақшы өрініп, елшілер жіберді. Томирис Кирдің өзіне емес елі мен жеріне құда түскелі отырғаның түсініп, оның ұсынысын қабылдамайды. Қулығы іске аспаған Кир 530 ж. Массагеттерге ашық соғыс жариялайды. Кир массагеттер жеріне жарамсыз әскерін уланған тағамдармен қалдырып кетеді. Массагеттер Кир тастап кеткен әскерге шабуыл жасап, олардан қалған тағамдарынан уланады. Соғыста Томиристің баласы Спаргапес тұтқынға түседі. Томирис баласын босатуын сұрайды. Бірақ, Спаргаписес ұяттан өзін-өзі өлтіреді. Томирис айтқанын тыңдамаған Кирге қарсы шабуылға шығады. Шайқаста массагеттер жеңіп Кирдің өзі өлтіріледі де, әскерінің көпшілігі қаза табады. Томирис торсықты қанға толтырып, оған Кирдің басын салуға бұйрық береді: «Сен қанға құмартып едің, енді шөлің қансың!» дейді. Томирис патша өз елінде бұдан кейін де талай жылдар билік етіп, қара қылды ққақ жарған әділдігімен, данышпандығымен, көрегендігімен халқын талай таң қалдырды. Олар өз басшысы туралы жыр толғап, оның атын жырға айналдырған. Бұл аңыз жырлар Томирис патшаның есімі ізін басқан жауынгер әйелдің есімі ретінде ұрпақтан-ұрпаққа жеткізіп, ұлы дала аспаны астында ғасырлар бойы мәңгі жасады.

Мәтінді оқып болған соң оқушылар мәтіндегі өмір шындығы мен авторлық идеяның байланыстылығын анықтайды.

Жетістік критеийлеріне сай бағалайды:

• Авторлық идеяны анықтайды;
• Өмір шындығын анықтайды;
• Авторлық идея мен өмір шындығын байланыстырады.

3-тапсырма. Оқушылар Шахмардан Құсайыновтың «Томирис» драмасындағы көркемдлегіш құралдар мен амалдау тәсілдерін табады, қолданылу мақсатын анықтайды.

Жетістік критерийлеріне сай бағалайды:

Шығармадағы көркемдегіш құралдарды анықтайды;

Айшықтау амалдарының қызметін талдайды.

Сабақ бойынша кері байланыс алынады.

Қосымша ақпарат

Дифференциация – Сіз оқушыларға көбірек қолдау көрсету үшін не істейсіз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай тапсырма беруді көздеп отырсыз?

Бағалау – Оқушылардың ақпаратты қаншалықты меңгергенін қалай тексересіз?

Пәнаралық байланыс

Қауіпсіздік ережелері

АКТ-мен байланыс Құндылықтармен байланыс (тәрбиелік элемент)

Ойлану

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары жүзеге асырымды болды ма?

Бүгін оқушылар нені үйренді? Сыныптағы оқу атмосферасы қандай болды? Дифференциацияны жүзеге асыру қолымнан келді ме? Мен жоспарланғануақытымды ұстандым ба? Мен жоспарыма қандай өзгерістер енгіздім және неліктен?

Жалпы баға

Сәтті өткен екі нәрсені атап көрсетіңіз (сабақ беру және оқытуға қатысты)?

1:

2:

Қандай екі нәрсе сабақтың одан да жақсы өтуіне ықпалын тигізер еді (сабақ беру және оқытуға қатысты)?

1:

2:

Осы сабақ барысында сынып немесе жеке оқушылар туралы менің келесі сабағыма дайындалу үшін қажет болуы мүмкін қандай ақпарат алдым?