Жарықтың сынуы. Физика, 8 сынып, презентация.

1. Түсу бұрышын 15ᵒ арттырды .

Шағылу бұрышы(15ᵒ артты)

2. Жарықтың айна бетімен бұрышы 60 ᵒ. Түсу бұрышы неге тең?

( 30)

Түскен сәулемен шағылған сәулелердің арасындағы бұрыш 40ᵒ. Түсу бұрышы неше?

(20 ᵒ)

Жарықтың сынуы.

Жарықтың сыну заңы.

Оқу мақсаттары

Бағалау критерийлері

- жарықтың сынуын демонстрациялайтын тәжірибені сипаттайды;

- Снелл формуласын есептер шығаруға қолданады;

-тәжірибеге сүйене отырып, толық ішкі шағылу құбылысын түсіндіреді ;

Жарықтың сынуы дегеніміз не?

Суреттегі берілген мәліметтерді сипатта

Егер жарық сәулесі екі мөлдір ортаның шекарасына түссе, жарықтың бір бөлігі шағылып бірінші ортаға қайтып оралады, ал екінші бөлігі екінші ортаға шекарада бағытын өзгертіп өтеді.

Жарық сәулесінің бір ортадан екінші ортаға өткенде бағытын өзгерту құбылысын жарықтың сыну құбылысы деп атайды.  

Жарықтың сынуы

MN сызығы-екі ортаны бөлетін шекарасы (ауа - су)

Мөлдір бетке S жарық сәулесі түседі. Оның бағыты SO деп белгіленген, SO сәулесі – түскен сәуле

ОВ сәулесі – сынған сәуле

Сәуленің О түсу нүктесінен екі ортаны шекара сызығынан ОС перпендикуяр (нормаль сызығы) жүргіземіз.

 бұрышы – түсу бұрышы. Түскен сәуле мен екі ортаны бөлетін шекараға сәуле түскен нүктеден тұрғызылған перпендикуляр арасындағы бұрыш  түсу бұрышы деп аталады.

 бұрышы – сыну бұрышы. Сынған сәуле мен екі ортаны бөлетін шекараға сәуле түскен нүктеден тұрғызылған перпендикуляр арасындағы бұрыш  сыну бұрышы деп аталады.

1) Синус - бұрышқа қарсы жатқан катеттің гипотенузға қатынасы:  sin α = a / c 

2) Косинус - бұрышқа іргелес жатқан катеттің гипотенузаға қатынасы:  cos α = b / c 

3) Тангенс - бұрышқа қарсы жатқан катеттің іргелес жатқан катетке қатынасы:  tg α = a / b 

4) Котангенс -  іргелес жатқан катетке қарсы жатқан катетке қатынасы : ctg α = b / a 

α

Жарықтың сыну заңы (Снеллиус заңы)

Снеллиус немесе жарық сынуының заңы

Түсу бұрышы синусының сыну бұрышының синусына қатынасы берілген екі орта үшін тұрақты шама болып табылады.

Снеллиус заңындағы екі ортадағы жарық жылдамдықтардың қатынасы салыстырмалы сыну көрсеткіші болып табылады:

n1

n2

n1

n2

n1 = 1

n2 = 1,5

Жарық оп­ти­калық тығыздығы аз ортадан оп­ти­калық тығыздығы үлкен ортаға өтеді.

мысалы: ауадан суға; судан шыныға.

α > γ

n1 = 1

n2 = 1,5

Жарық оп­ти­калық тығыздығы үлкен ортадан оп­ти­калық тығыздығы кем ортаға өтеді.

мысалы: судан ауаға; шыныдан ауаға

α < γ

Бағалау критерийлері

- жарықтың сынуын демонстрациялайтын тәжірибені сипаттайды;

- Снелл формуласын есептер шығаруға қолданады;

-тәжірибеге сүйене отырып, толық ішкі шағылу құбылысын түсіндіреді ;