«Дәстүрлер мен фольклор адамның қалыптасуы мен тәрбиесінде қандай рөл атқарады?». Дүниетану, 1 сынып, қосымша материал.

Сабақ жоспары

Пән: Дүниетану

3В бөлім: «Салт-дәстүр және ауыз әдебиеті»

Тақырып: «Дәстүрлер мен фольклор адамның қалыптасуы мен тәрбиесінде қандай рөл атқарады?»

Көкшетау қаласындағы Назарбаев Зияткерлік мектебі

күні:

Мұғалімнің аты-жөні: Толеубаева А.С.

СЫНЫП: 1

Қатысушылар саны:

қатыспағандар:

Оқу мақсаттары

1.1.1.2. Дереккөздерге қарапайым сұрақтар қоя білу және оларға жауап беру

1.1.2.3.Ақпаратқа сүйеніп, танысқан оқиғалар мен адамдар туралы өз көзқарасын білдіру

1.1.1.5.Әртүрлі дереккөздерді білу (карта, жоспар, суреттер, фотолар, баяндамалар, әңгімелер, фильмдер, ойындар, әндер, аңыздар, фольклор, миф, поэзия, хроника және жазбалар)

Сабақ мақсаты

Барлық оқушылар жасай алады:

қазақ халқының тарихымен танысады;
халықтың рухани құндылықтарын түсінеді.
Түрлі дереккөздерді ажырата алады;

Оқушылардың көпшілігі жасай алады:

сұрақтарға жауап табады;
Қасым ханның өмірбаянымен жақын танысу арқылы, оның Қазақ хандығының орнауы мен нығаюы жолындағы рөлін, ұлы хан екенін түсінеді.

Кейбір оқушылар жасай алады:

Қазақ халқының фольклорымен танысқан соң (ертегілер, мақалдар және аңыздар) қазақ халқының рухани құндылығын таниды;
уақыт ағынымен туындап жатқан қарапайым терминдерді қолдана отырып, алған ақпараты бойынша өз пікірін білдіреді;
қазақ халқының тарихындағы батырлардың, ханның рөлін түсінеді.
шағын ертегі, аңыз құрастыра алады, карта ұғымын түсінеді;

Тілдік мақсат

Оқушылар сабақтың тірек сөздерін есте сақтайды;
тірек сөздерді үш тілде есте сақтайды.

Сабақта диалог/ жазу үшін қолданылған тіл:

Талқылауға арналған сұрақтар:

Қазақ хандығының тарихында Қасым ханның орны қандай болды?

Қазақтың ұлттық салт-дәстүрі қандай? Салт дегеніміз не?

Жазуға қажет сөздер: хан, фольклор, салт-дәстүрлер.

Түйінді сөздер:

Казахский	Русский	Английский
ауыз әдебиеті	фольклор	folklore
ерлік	мужество	Bravery

Алдыңғы білім

Оқушылардың аңыз, әңгіме, миф, ертегі және мақал-мәтелдер туралы түсініктері бар. Сондай-ақ олар Астана туралы, «Бәйтерек» ескерткіші туралы біледі.

Жоспар

Белгіленген уақыт

Жоспарланған жаттығулар

Дереккөздер

Кіріспе бөлім

Сабақ «фольклор» сөзіне түсінік беруден басталады. Бұл үшін «Толағай» мультфильмін бейне жазбадан басын тыңдау ұсынылады.

Мұғалім: Қазақ халқының басынан өткен ең ауыр және қуанышты сәттер де болды. Ауыздан-ауызға тарап, бүгінгі күнге көптеген әндер, мақалдар, аңыздар жеткен екен. Міне, осылайша ауыздан-ауызға тарап, бүгінгі күнге жеткен әндер, мақалдар, аңыздар фольклор немесе халық ауыз әдебиеті деп аталады.

https://www.youtube.com/watch?v=e60MQsFtltA («Толағай» мультфильмі)

Негізгі бөлім

Халық ауыз әдебиеті арқылы осы күнге дейін батырлар туралы көптеген жырлар мен ертегілер айтылып келеді. Олардың бірі-Толағай ертегісі.

«Жеті жебе» әдісі арқылы қазақ батырына сипаттама беру.

Сабақтың алдында тақтаға қазақ батырының бейнесі салынған иллюстрацияның айналасына жеті жебе салынады. Мұғалім жеті жебенің қазақ батыры туралы айтуға көмектесетінін жеткізеді. Оқушылар иллюстрацияны мұқият қарайды, Толағайдың ерлігі бейнеленген мультфильмнен үзінді көрсетіледі.

«Толағай» ертегісін көру.
(Ж) Оқушылар жұппен отырып, батырға лайық қандай қасиеттер болу керектігін айтысады. Талқылаудан соң мұғалім оқушыларға жеті жебенің маңына батырға тән қасиеттерді қалауынша жаздырады.

Жауаптары: Күшті, ер, батыл, ер жүрек, халқын сүйетін, жаны ашитын, мейірімді.

Мәтінмен жұмыс (өздік жұмыс).

Қазақ фольклорында аңыздар ерекше орын алады. Олар қазақ халқының ерлігі мен батырлығын жырлайды. Аңыздардың басты кейіпкері батырлар болады. Батырлар біздің ғажайып Отанымызды сақтап келді.

Халық даналығы. Мақалмен жұмыс.

«Жер гүлсіз болмас, ел ерсіз болмас» дегенді қалай түсінесіздер?

- Бүгінгі заманда батыр болу мүмкін бе?

Жауаптар: Қазіргі заманда адамзат баласының игілігі үшін жасалған кез келген ізгі іс батырлыққа жатады. Мысалы, қарттарға, мүгедектерге көмек, өрт сөндіру, т.б.

Мен кіммін? (Мен Қасым ханмын. Мен өз халқымды сүйдім. Мен Отанымды қолыма қару алып қорғадым).

Тақтаға Қасым ханның портреті ілінеді. Оқушыларға стикерлер таратылып, әрқайсысына бір сұрақтан жазып, портреттің айналасына жапсыру тапсырылады. Бұдан кейін мәтінді өз беттерінше оқып шығады.

Қасым хан – қазақ халқының ұлы билеушісі. Оның билік жүргізген кезінде қазақ халқын басқа елдер де таныды. Біздің мемлекетіміздің шекарасы бекітілді.

Оқыған материалдарында сұрақтарға жауап бар ма екендігі оқушылардан сұралады. Егер бар болса, тақтаға келіп стикерді алып тастауға болады. Егер тақтада тағы стикерлер қалып қойса, мұғалім қосымша материалдар бойынша сұрақтарға жауап бере алады (қ.төменде). Осыдан соң неғұрлым қызық деп табылған 2-3 сұрақты қалдырып, анағұрлым алғыр оқушыларға үйде Интернет-дереккөздерден осы сұрақтарға жауап тауып келу тапсырылады.

«Сен білесің бе?»

Мұғалім: «Әр халықтың өз ана тілі бар. Егер тілі жоғалса, халық та жоғалады.»

Әр халықтың ана тілі, мәдениеті бар. Мысалы, ағашты қоректендіретін және ұстап тұратын тамыр екенін білесіндер.

(Үстелге сыныптағы ең әдемі гүлді әкеліп қойып): Егер гүлге су құймаса не болады?

Жауаптары: Гүл қурап қалады.

Мұғалім: Ана тілі де сол сияқты. Егер ана тіліңде сөйлемесең, ол өледі, жоғалады. Егер тілі болмаса, халық та болмайды.

(Т) Топтық жұмыс: Байқап көр.

-Шетелдік қонаққа қазақ халқы туралы айтып беріңіздер.

Әр топқа қазақ халқының негізгі құндылықтарын көрсететін мақалдар мен суреттері бар карточкалар таратылады. Оқушылардың міндеті – шағын жоба жасау (аппликация, сурет, пластилиннен жасалған бұйымдар). Өздерінің материалдарын пайдалана отырып, оқушылар шетелдік қонақтарға қазақ халқын таныстырады. Мынадай карточкаларды ұсынуға болады: батыр бейнеленіп, «Жауын жауса – жер ырысы, батыр туса – ел ырысы», ат бейнеленіп, «Жүйрік ат – ер қанаты» деген, мереке-думан бейнеленіп, «Сулы жер – береке, елдің іші – мереке» деген, ауыл суреті бейнеленіп, «Туған жердің ауасы да – шипа» деген, т.б. мақалдар жазылған карточкалар. Әр топ таныстыру түрін өздері таңдайды.

Қалыптастырушы бағалау.

Мультимедиапроектор , Қасым ханның портреті

Презентация

флипчарт, түсті маркерлер, таныстырылым, Толағай батырдың бейнесі, «ерлік», «батыр», «мейірімді», «әлсіз», «күшті», «сараң» сөздері жазылған карточкалар, домбыраның, аттың, батырдың, шаңырақтың суреттері, мақал-мәтелдер жазылған карточкалар, қосымша тапсырмаларға арналған оқиғалы суреттер.

Қорытынды бөлім

Рефлексия «Табыс баспалдағы»

Қосымша ақпарат

Дифференциация – қосымша қолдауды қалай көрсетесіз? Үлгерімі жақсы оқушыларға қандай тапсырма беруді жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқуда оқушылар жетістіктерін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Пәндік байланыстар Денсаулық және қауіпсіздік сақтау шаралары

АКТ байланыс, Құндылықтармен байланыс (тәрбиелеу элементі)

Халық даналығы. Мақалмен жұмыс жасау барысында.

«Жер гүлсіз болмас, ел ерсіз болмас» дегенді қалай түсінесіздер?

- Бүгінгі заманда батыр болу мүмкін бе?

-Шетелдік қонаққа қазақ халқы туралы айтып беріңіздер (топтық жұмыс ұйымдастыру барысында).

Оқушылар білді:

– «батыр» сөзінің мәні мен батырлардың қазақ тарихындағы орнын;

– мақал мен аңыздың мәнін;

– қазақ халқының тарихымен танысты.

Бағалау үшін «Ыстық орындық» тәсілін қолдануға болады: бір оқушы сабақта өтілген түсініктер мен есімдер жазылған тақтаға арқасын беріп орындыққа отырады. Мұғалім көрсетіп тұрады.

Сабақтың негізгі идеясы – оқушыларды қазақстандық патриотизмге, азаматтыққа, бұрынғы өткен бабаларымыздың ерлік істерін мақтан етуге тәрбиелеу.

Ғылымға кіріспе. «Сен білесің бе?» айдарының мәнін ашу үшін, өсімдікпен салыстыру пайдаланылады.

Бақылау

Сабақтың мақсатына жетім бе?

Оқушылар не үйренді?

Ынтымақтастық атмосферасы қандай болды?

Оқушылар арасындағы дифференциациялау бойынша іс-әрекеттер ұтымды болды ма?

Жоспарланған уақытты ұстандым ба? Жоспардан қандай шегіністер жасадым және неліктен?

Қорытынды бағалау

Сабақтың ең ұтымды кезеңдерін атаңыз.

Сабақты жақсартуға септігін тигізген екі сәтті атаңыз.

Келесі сабақтың өткізуіне септігін тигізетіндей осы сабақтан сынып және жеке оқушылар жайлы не білдім?

Толық нұсқасын 30 секундтан кейін жүктей аласыз!!!

Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз:
Facebook | VK | WhatsApp | Telegram | Twitter

Қарап көріңіз 👇

kz | ҰМЖ, ОМЖ, ҚМЖ - Ұзақ, орта, қысқа мерзімді жоспар | Дүниетану

11.02.2023

Автор: altyn2023
41

Пайдалы сілтемелер:
» Туған күнге 99 тілектер жинағы: өз сөзімен, қысқаша, қарапайым туған күнге тілек
» Абай Құнанбаев барлық өлеңдер жинағын жүктеу, оқу
» Дастархан батасы: дастарханға бата беру, ас қайыру

Соңғы жаңалықтар:
» 2025 жылы Ораза және Рамазан айы қай күні басталады?
» Утиль алым мөлшерлемесі өзгермейтін болды
» Жоғары оқу орындарына құжат қабылдау қашан басталады?