Жасыл химия. Жасыл химияның 12 принципі. Қоршаған ортаны қорғау. Химия, 11 сынып, презентация.

Жасыл химия.

Оқу мақсаттары:

11.4.1.1 - "Жасыл химияның" 12 принципін атау және түсіндіру;

11.4.1.2 - атмосфера, гидросфера және литосфераның ластану көздерін білу, жаһандану мәселелерін шешу жолдарын ұсыну;

Бағалау критерийлері:

Оқушы мақсатқа жетті, егер

Пәндік лексика:

Сұрақтарға жауап беріңіз:

Химия ғылымының міндеттерін атаңыз

Қандай химиялық өнімдерді білесіз?

«Жасыл химия» сөздерін естігенде не туралы ойлайсыз?

Экология дегеніміз не?

Біздің әлемде экологиялық проблемалар бар деп ойлайсыз ба? Қандай проблемалар?

Бұл мәселелерді қалай шешеміз?

Химик не істейді?

Химиктер мыналарды жасайды:

Дәрі-дәрмек

Материалдар: пластик, металдар

Жабындар: бояулар, лактар

Электроника: ұялы телефондар мен компьютерлер

Химиктер тексереді!

Ғаламдық проблемалар: атмосферадағы озон қабаты

Табиғи үдерістер: гүлде не бар, оның жапырақшаларына белгілі түсті не береді

Экологиялық мәселелердегі ғалымдардың рөлі

Биологтар

Химиктер

Инженерлер

Эколог-ғалымдар

ЖАСЫЛ ХИМИЯ

Жасыл химия (Green Chemistry) — қоршаған ортаға оң әсер ететін, химиялық процестерді жетілдіруге бағытталған, химиядағы ғылыми бағыт.

Жасыл химияның 12 принципі

Алдын алу

Атомды үнемдеу

Синтез процестері мен өнімдерінің қауіптілігін азайту

Қауіпсіз химиялық заттарды жасау

Қауіпті көмекші реагенттерді пайдалану

Энергияны үнемдеу

Қалпына келетін шикізатты пайдалану

Аралық кезеңдердің санын азайту

Каталитикалық процестерді қолдану

Биологиялық ыдырау

Нақты уақыттағы аналитикалық бақылауды қамтамасыз ету

Апат жағдайларын алдын алу

1. Алдын алу

Қалдықтар пайда болғаннан кейін оны өңдегеннен немесе тазартқаннан гөрі, қалдықтарды алдын алған дұрыс.

1. Алдын алу

Ластануды алдын алу үшін не істейміз?

- Шағын, тиімдірек көліктерді жүргізу

- Қалааралық пойыздарды пайдалану

- Велосипедпен жүру

- Ақауы бар шүмекті жөндеу

- Қағаз немесе компост жапырақшаларын қайта өңдеу

Жасыл химия зертханасында химик, ластануды алдын алуды молекулалық деңгейде жүргізеді!

2. Атомды үнемдеу

Синтетикалық әдістер процесте пайдаланылған барлық материалдарды түпкі өнімде максималды пайдаланатындай етіп жасалу керек.

2. Атомды үнемдеу

Ысырап етпеңіз, қаламаңыз!

Атомдарды үнемдеу = (Өнімдегі атомдардың массасы ÷ Реагенттердегі атомдардың массасы) x 100%

Өнімдер қайдан алынады?

Материалдар

Өнімдер

Атомдар

Молекулалар

Атомды үнемдеу бағытталады:

Атомдар → Молекулалар

3. Синтез процестері мен өнімдерінің қауіптілігін азайту

Практика жүзінде мүмкін болса, адам денсаулығы мен қоршаған ортаға зиянсыз заттарды қолдану мен өндірудің синтетикалық әдістемелерін дамыту қажет.

3. Синтез процестері мен өнімдерінің қауіптілігін азайту

Функция қауіп-қатермен байланысты. Біз әрқашан тәуекелді заттар жасаймыз...

Химиктер «химияны» жасағанда, оларда қалай жасау керектігінде таңдау бар. Химияда қауіпсіз әдісті таңдау бұранданы қатайту үшін пышақтың орнына бұрағышты қолданумен ұқсас. Пышақ бұранданы қатайтуы мүмкін, бірақ бұл қауіпті!

4. Қауіпсіз химиялық заттарды жасау

Химиялық өнімдер уыттылықты төмендетумен қатар, функцияның тиімділігін сақтайтындай етіп жасалуы керек.

4. Қауіпсіз химиялық заттарды жасау

Химиктер - молекулалық дизайнерлер; олар жаңа молекулалар мен жаңа материалдар жасайды. Жасыл химиктер, біз шығаратын заттар өз қызметін орындаумен қатар, оны қауіпсіз түрде жасауын қадағалайды. Бұл дегеніміз, химиктердің заттарды қалай жасайтыны ғана емес, сонымен бірге олардың зиянды емес екендігі де маңызды.

Химияда: функция қауіп-қатермен байланысты емес.

5. Қауіпті көмекші реагенттерді пайдалану

Мүмкіндігінше қосымша заттарды (еріткіштер, бөлгіш агенттер және т.б.) пайдалануды болдырмауға, ал қолданғанның өзінде зиянсыз болуы тиіс.

5. Қауіпті көмекші реагенттерді пайдалану

Біз барлық заттар үшін еріткіштерді қолданамыз:

Еріген зат дегеніміз - еріткіште еритін зат.

6. Энергияны үнемдеу

Энергия қажеттіліктері олардың экологиялық және экономикалық әсерін ескере отырып танылуы керек және барынша азайтылуы керек. Синтетикалық әдістер қоршаған ортаның температурасы мен қысымында жүргізілуі керек.

6. Энергияны үнемдеу

Біз көп энергияны келесі мақсаттарда қолданамыз:

Көліктерді жүргізу

Үйлерімізді жылыту және салқындату

Тағам дайындау

Шашты кептіру

Жылыту

Кептіру

Салқындату

Энергия тек қымбат емес - көбіне энергия өндіретін электр станциясы ластануға ықпал етеді.

7. Қалпына келетін шикізатты пайдалану

Техникалық және экономикалық жағынан мүмкін болса, шикізат қалпына келетін болуы керек.

7. Қалпына келетін шикізатты пайдалану

Жасыл химиктер материалдар жасаудың балама көздерін іздеуде. Жаңартылатын шикізат (жүгері, картоп, биомасса) көптеген өнімдерді өндіру үшін пайдаланылуы мүмкін: жанармай (этанол және биодизель), пластмасса және басқа материалдар.

Газ бағасы неге сонша жоғары?

8. Аралық кезеңдердің санын азайту

Мүмкіндігінше, қажетсіз деривизациядан аулақ болу керек (блоктау тобы, қорғаныс , физикалық / химиялық процестерді уақытша өзгерту).

8. Аралық кезеңдердің санын азайту

Табиғи жүйелер - аз энергия, өзін-өзі жинақтау

9. Каталитикалық процестерді қолдану

Каталитикалық реагенттер (мүмкіндігінше таңдамалы) стехиометриялық реагенттерден басымырақ.

9. Каталитикалық процестерді қолдану

Химия мен биологияда катализ -катализатор деп аталатын затты пайдаланып, химиялық реакцияның үдеуі (жылдамдығының артуы).

Энергияны азайтады

Тиімділікті арттырады

Жанама өнімдердің пайда болуын азайтады

10. Биологиялық ыдырау

Химиялық өнімдер, жұмысының соңында қоршаған ортада сақталмайтындай және зиянсыз өнімдерге ыдырайтындай етіп жасалуы керек.

10. Биологиялық ыдырау

Қайта өңдеу - бұл қалдықтарды азайтудың бір тәсілі ... бірақ бәрін қайта өңдеуге бола ма?

Биологиялық ыдырау дегеніміз, жасыл химиктер жаңа химикатты (яғни, фармацевтикалық препарат немесе дәрі) немесе материалды (яғни жаңа пластик) жасағанда - олар оны пайдалы қызмет мерзімі аяқталған кезде ыдырайтындай етіп жасайды.

11. Нақты уақыттағы аналитикалық бақылауды қамтамасыз ету

Нақты уақыт режимінде қауіпті заттардың пайда болуына дейін бақылау мен бақылауды қамтамасыз ету үшін аналитикалық әдістемелерді одан әрі дамытуды қажет етеді.

11. Нақты уақыттағы аналитикалық бақылауды қамтамасыз ету

Химик үшін нақты уақыттағы талдау - бұл «химиялық реакциялардың жүру барысында тексеру» процесі.

Өнімнің «дайын» ​​екенін білу көп уақыт, күш пен энергия үнемдей алады!

12. Апат жағдайларын алдын алу

Химиялық процесте қолданылатын зат пен оның формасын, шығарындыларды, жарылыстарды және өрттерді қоса алғанда, химиялық апаттар ықтималдығын азайту үшін таңдау қажет.

12. Апат жағдайларын алдын алу

Бхопал трагедиясы, Үндістан - 1984 жыл

Химиктер жарылатын, жанатын, ауаға сезімтал және т.б. заттардан аулақ болуға тырысады.

Қоршаған ортаны қорғау.

- Жаһандық жылыну немен қауіпті?

Бұл суреттер сізде қандай эмоцияны тудырады?

Қоқысты бөлу:

Мәселелердің бірі - адами фактор - қоқысты бөлуге дайын болмау, экологиялық ережелерді сақтамау.

Табиғатқа қатысты әрекеттер үшін жауапкершілікті барлық адамдар бірдей түсіне бермейді.

Ластану қалай болады?

Ең көп ластануға, литосфераның жоғарғы қабаты – топырақ ұшырайды. Өсімдіктердің, жануарлардың және адамдардың тіршілігі құнарлы топырақ мөлшеріне байланысты. Литосфераның ластануының негізгі көздері:

тұрмыстық қоқыс;

ауыл шаруашылығы;

өндірістік қалдықтар.

Шешу жолдары:

- баланың бойына туғаннан табиғатқа қамқорлықпен қарауға тәрбиелеу;

Жасыл химия мен қоршаған ортаны қорғаудың айырмашылығы неде?

Тапсырма.

Табиғатты құрметтеуге шақыратын компанияның логотипін жасаңыз және ұсыныңыз.

Рефлексия:

Тегтер бұлтын толтырыңыз

- Мен мұны түсіндім ...

ҮЙ ЖҰМЫСЫ: