Карбон қышқылдарының қасиеттері. Химия, 11 сынып, сабақ жоспары.

Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімі:

11.1В Карбонильды қосылыстар (21 сағат)

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 11

Қатысқан оқушылар саны:

Сабақтың тақырыбы

Карбон қышқылдарының қасиеттері

Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары (Оқу бағдарламасына сілтеме)

11.4.2.8 карбон қышқылдарының химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құру

 Сабақтың

  мақсаттары

- карбон қышқылдарының химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құру

 Бағалау критерийлері

Оқушы оқу мақсатына жетті, егер:

• карбон қышқылдарының химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакциялар теңдеуін дұрыс құрастырады;
• - карбон қышқылдарының құрылымына қарай қышқылдық қасиеттерін түсіндіреді.

 Тілдік мақсаттар

Лексика және сөйлемдер мысалында тілдік мақсаттарды анықтаңыздар.

Оқушылар:

металдар карбон қышқылдарының ерітінділерінен сутекті ығыстыра алатындығын түсінеді

Лексика және сөйлемдер мысалында тілдік мақсаттарды анықтаңыздар.

Оқушылар:

Орынбасу немесе ығыстыруға қатысты терминдерді қолданып, ауызша немесе жазбаша ығыстыру үрдісін сипаттайды.

Пәнге қатысты лексика мен терминология:

Бейорганикалық және органикалық қышқылдардың қасиеттері ортақ.

Диалог пен жазуға арналған сөздердің пайдалы жинағы:

Карбон қышқылдары әлсіз электролиттер, сондықтан қайтымды диссоциацияланады.

 Құндылықтарды дарыту

Жұппен жұмыс жасағанда өзіңізді және басқаларды құрметтеу.

Бір бірін бағалау барысында ашықтық және академиялық шындықты сақтау.

Қоршаған ортаға қамқорлық жасау және тұрақты дамуға ұмтылу.

Өмір бойы оқу

 Пәнаралық

 байланыс

Химия/биология

АКТ құзыреттілігін қолдану

 Осыған дейін

 меңгерілген білім

11.1В Карбонилді қосылыстар

Сабақ барысы

Жоспар бойынша орындалуы тиіс іс-әрекеттері

Дереккөздер

Қолайлы психологиялық орта орнату

Білім мен дағдыларды жаңарту

Неліктен сірке қышқылы құмырсқа қышқылынан әлсіз?

(жауабы: Себебі О-Н полюсті байланысы төмендейді де радикалдың пайда болуына байланысты сірке қышқылы құмырсқа қышқылынан әлсіз,).

Учащиеся объясняют принцип зависимости кислотности

Бейнедеректі қарау bilimland «қышқылдық қасиеттерінің тәуелділігі».

Қалақай мен медуза жасушаларының қоздырғыш әсерін қандай зат тудырады? Осы ағзалардың секрециясынан туындаған күйіктен ауырсынуды қалай жеңілдетуге болады? (Жауап: Шағудан кейінгі терінің тітіркену әрекеті құмырсқа қышқылының әсерінен болады. Ауырсынуды азайту үшін қышқылды бейтараптандыру үшін ас содасының ерітіндісімен емдеу қажет).

Бұл реакция атомдардың өзара әсерінен және молекуладағы электрон тығыздығының ығысуынан пайда болатын жылжымалы сутегі атомының әсерінен карбоксил тобы бойымен жүреді.

Сабақтың тақырыбына шығу: карбон қышқылдарының басқа химиялық қасиеттерінің болуы мүмкін бе?

Карбон қышқылдары да белгілі бір қасиеттерге ие.

Сабақтың тақырыбы. Сабақтың мақсатын айқындау.

Презентация

https://bilimland.kz/ru/subject/ximiya/11-klass/karbonovye-kisloty-ximicheskie-svojstva-poluchenie-i-primenenie?mid=ea4c45b1-9ee4-11e9-a361-1f1ed251dcfe

Мұғалім түсіндіреді (оқушылар карбон қышқылдарының ерекше қасиеттерін дәптерге жазып алады):

Карбоксилді топ бойынша реакциялар

бейнедерек bilimland « этерификация реакциясы».

Этерификация реакциясы - бұл карбон қышқылдарының катализаторлар қатысуымен спирттермен әрекеттесуі - су сорғыш заттар қатысында (мысалы, H2SO4 конц.), күрделі эфирлердің түзілуіне әкеп соғады:

1. Этерификация реакциясы:

R–COOH + HO–R` ––> R–COO–R` + H₂O

Бейнебәжірибенің көрсетілімі: СН₃СООН + НО–С₂Н₅ ––> …

2. Басқа карбон қышқылдарымен реакция сонымен бірге су сорғыш заттардың қатысуымен жүреді және ангидридтердің пайда болуына әкеледі:

3. Карбон қышқылдары аммиак немесе аминдермен әрекеттесіп, қышқыл амидтерін түзеді:

Көмірсутек радикалы бойынша реакциялар:

1. Көмірсутекті радикалды бромдау:

Карбон қышқылдары үшін жану реакциясы да тән. CH₃СОOH +2O₂  = 2CO₂ +2H₂O

Құмырсқа қышқылының жеке қасиеттері.

HCOOH құмырсқа қышқылының ерекшелігі мынада: бұл зат бифункционалды қосылыс, ол бір мезгілде карбон қышқылы және альдегид болып табылады:

Бейнетәжірибе көрсетілімі:

А) альдегидке сапалық реакция (“күміс айна” реакция): …

Бекітуге арналған тапсырмалар

Жұппен жұмыс:

Оқушылар бір-бірінің жұмысын бағалайды, қажетті өзгертулер, толықтырулар енгізеді.

1. Неліктен галоген атомдарының әсерінен галогенсірке қышқылдарының диссоциация дәрежесі сірке қышқылымен салыстырғанда күрт артады? Жауапты дәлелде.

2. Қышқылдардың қайсысы металмен тез әрекеттеседі: а) сірке немесе хлорсірке; б) сірке немесе фторсірке және неге?

3. Қышқылдардың қайсысы ең күшті: а) фторсірке, хлорсірке немесе бромсірке; в) хлорсірке, дихлорсірке немесе трихлорсірке? Себебін түсіндіріңіз.

Топтағы жұмыс:

Реакция теңдеулері түрінде сізге белгілі химиялық қасиеттерді дәптерге жазыңыз :

1- топ: для сірке қышқылы;

2- топ: для май қышқылы;

3- топ: пропион қышқылы.

Молекула құрылымына сүйене отырып, теңдеулерді химиялық қасиеттеріне қарай жіктеңіз, себебі: а) карбоксил тобының сутегі; в) карбонил тобы; в) карбоксил тобы; г) көмірсутек радикалы.

Талқылау, егер қажет болса, мұғалім толықтырады, нақтылайды.

Мұғалім сабақ мақсаттарына оралады. Мақсатқа жетуді тексереді

Презентация

Дифференциация – Сіз оқушыларға көбірек қолдау көрсету үшін не істейсіз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай тапсырма беруді көздеп отырсыз?

Бағалау – оқушылардың ақпаратты қаншалықты меңгергенін қалай тексересіз?

Денсаулық және қауіпсіздік ережелерін сақтау

оптарға бөлу кезінде кеңесші рөлін орындай алатын (қажет болған жағдайда) оқушы болатындай топтардың құрамы таңдалады.

Сабақ барысында кеңейтілген пікірталас және сауалнама. Мұғалім жауаптар сапасында оқушы білімінің үлгерімін бағалайды.

Химия кабинетінде жұмыс істеу кезінде жалпы қауіпсіздік ережелерін сақтаңыз.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ / оқу мақсаттары нақты болды ма?

Барлық оқушылар ОМ-ға жетті ме?

Егер жоқ болса, неге?

Саралау сабақта дұрыс орындалды ма?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды және неге?

Жалпы баға

Сәтті өткен екі нәрсені атап көрсетіңіз (сабақ беру және оқытуға қатысты)?

1:

2:

Қандай екі нәрсе сабақтың одан да жақсы өтуіне ықпалын тигізер еді (сабақ беру және оқытуға қатысты)?

1:

2:

Осы сабақ барысында сынып немесе жеке оқушылар туралы менің келесі сабағыма дайындалу үшін қажет болуы мүмкін қандай ақпарат алдым?