Тірі ағзалардың тітіркендіргіштерге жауап беру реакциясы. Жаратылыстану, 6 сынып, сабақ жоспары.

Ұзақ мерзімді жоспардағы бөлім:

6.3А Тірі және өлі табиғаттағы үдерістер

Мектеп:

Мерзімі:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 6

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Тірі ағзалардың тітіркендіргіштерге жауап беру реакциясы

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

6.4.2.9 тірі ағзалардағы тітіркендіргіштерге жауап беру реакциясын зерттеу

 Сабақ мақсаттары

Оқушы:

• тітіркендіргіш түрлерімен танысу;
• тітіркендіргіштердің тірі ағзаларға әсерін анықтау.

 Бағалау критерийлері:

1. тітіркендіргіш түрлерін топтастырады;

2. тітіркендіргіштердің әсеріне тірі ағзалардың жауап реакциялармен танысады;

3. тітіркенгіштіктің тірі ағзалар үшін маңызын сипаттайды.

 Тілдік мақсаттар

Оқушылар орындай алады:

тітіркендіргіштердің әсеріне тірі ағзалардың жауап реакциялары бойынша жазбалар жасап, есеп дайындай алады

Пәнге тән лексика мен терминология:

тітіркендіргіштер, тітіркенгіштік

Диалог үшін пайдалы сөз тіркестерінің топтамасы:

Жарық мөлшері шамадан тыс артық болса, онда ... .

Өсімдіктер жарық әсеріне жауап беру барысында ...

 Құндылықтарды дарыту

Жұпта және топта жұмыс істеу барысында ынтымақтастық, өзіне және басқаларға құрметпен қарау, академиялық адалдық - өз бетімен жұмыс істеу, ашықтық - оқушылар сабақтың мақсаттарын және міндеттерін өз бетінше анықтай алады.

 Пәнаралық байланыстар

Биологиялық ұғымдар туралы көбірек біледі.

НЕМЕСЕ

Топта жұмыс істегенде оқушылар биологиялық терминдерді қолданатын болады.

Бастапқы білім

Оқушылар 5 – шы сыныпта тірі ағзалардың ортақ қасиеттері, денелер қозғалысының себебімен танысты. Оқушылар тітіркендіргіштерді ажырата алады. Бастапқы білімді жаңғырту жұптық жұмыс барысында тірі ағзалардың ортақ қасиеттеріне мысалдар беру арқылы жүзеге асады.

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс – әрекет

1. Өткенді қайталау арқылы бастапқы білімді жаңғырту. Оқушылар өздерінің қатты қорыққан жағдайларын жазу, қорықу себептері мен өздерінің қорыққан кездегі іс-әрекеттерін жазу арқылы 5-сыныптағы 5.4.2.1 тірі ағзалардың ортақ қасиеттерін сипаттау, 5.5.2.3 денелер қозғалысының себебін анықтау оқу мақсаттары бойынша білімдерін көрсетеді. Тірі ағзалардың ортақ қасиеттеріне мысалдар ұсынады.

2. Ой шақыру.

Өсімдіктерде тітіркенгіштік бар ма? сұрағы бойынша пікір алмасады.

Өсімдіктерге әсер ететін қандай да бір тітіркендіргішті атап, оған қалай жауап қайтарғандарын айтады. Мысалы, жарық сәуле, ылғал тапшылығы және т.б.

3. Мақсатты тұжырымдау.

Мұғалім оқушылармен бірге сабақ мақсаттарын, «жақын даму аймағын» және сабақ соңында күтілетін нәтижелерді анықтайды.

4. Тіріткендіргіш түрлері мен мысалдары

5. Мұғалімнің түсіндірмесі.

Тітіркендіргіштер физикалық, механикалық, биологиялық және химиялық болып бөлінеді. Тірі ағзаларда тітіркендіргіштерге жауап беру бейімделгіштіктің әсерімен жүзеге асады. Тек жануарлардың ғана жүйке жүйесі болады, бұл оларға қауіп-қатерге және мүмкіндіктерге тез жауап беруге мүмкіндік береді. Тітіркендіргіштерді анықтап, оған жауап қайтару ағза тіршілігін сақтауға мүмкіндік береді.

Өсімдіктер бірнеше тітіркенгіштерді анықтай алады. Мысалы, олар жарық пен ауырлық күшін анықтап, оларға арнайы бір бағытта өсу арқылы жауап береді. Кейбіреулері күннің ұзақтығын анықтай алады, сол себепті олар қашан гүлдеу керектігін және жапырақтарын қашан түсіру керек екендігін біледі.

6. Топтық жұмыс.

Тірі ағзалардағы тітіркендіргіштерге жауап беру реакциясын анықтау үшін «Шұбалшаңға әсер ететін тітіркендіргіштерді анықтау» топтық зерттеу жүргізіледі.

Бір Петри табақшасына екі шұбалшаң салып, оның ұзындығы мен енін өлше.

I топ – шұбалшаңдарға жарықтың әсерін тексереді.

II топ - шұбалшаңдарға ылғалдың әсерін тексереді.

III топ - шұбалшаңдарға химиялық заттың әсерін тексереді.

IV топ - шұбалшаңдарға өткір заттың әсерін тексереді.

Әр топ тексеру нәтижелерімен өзге топ мүшелерімен бөліседі

Мұғалім кері байланыс береді.

7. Сабақты бекіту мақсатында оқушылар тітіркенгіштіктің тірі ағза үшін маңызын сипаттайды.

Оқушылар мұғалім ұсынған дұрыс жауаптардың көмегімен өзара бағалау жүргізеді.

8. Рефлексия

Мұғалім сабақ мақсатарына қайта оралып, сабақ мақсаттарына жету деңгейін талқылайды.

Кері байланыс «Бес саусақ»

Бас бармақ – Білетінім

Сұқ саусақ – Білгенім

Ортаңғы саусақ– Әлі де білгім келеді

Аты жоқ – Мен үшін жаңа ақпарат

Шынашақ – Мені таңқалдырды

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Сабақ барысында әрбір зерттеуді қалай жасау туралы нұсқаулықтарды қолдана отырып, зерттеулер жүргізеді. Зертханалық жұмыс барысында қиындық танытқан оқушыларға мұғалім тарапынан қолдау көрсетіледі. Қызығушылығы жоғары оқушыларға күрделендірілген тапсырмалар ұсынылады.

Тірі ағзалардың ортақ қасиеттеріне келтірген мысалдары бойынша бастапқы білімді формативті бағалау. Жақын арадағы даму аймағын анықтауға арналған диагностикалық бағалау. Топтық жұмыс арқылы тірі ағзалардағы тітіркендіргіштерге жауап беру реакциясын анықтау үшін зерттеу жүргізеді.

® = техника қауіпсіздігі ережесі

Құрттармен жұмыс істеу кезінде қолғап кию.