Мұрат Мөңкеұлы "Үш қиян" өлеңі. Қазақ әдебиеті, 8 сынып, сабақ жоспары. 4-сабақ.

Бөлім: Көркем әдебиет және эпикалық сарын

Мектеп:

Мерзім:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 8

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Мұрат Мөңкеұлы «Үш қиян» өлеңі

«Үш қиян» өлеңіндегі ерлік пен елдік

Сабақта жүзеге асырылатын мақсаттар (Оқу бағдарламасына сілтеме)

А/И3. Көркем шығарманың тілі

 Сабақ мақсаты

Шығармадағы көркемдегіш құралдардың (психологиялық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) қолданысын талдай отырып, автор стилін анықтау

 Бағалау критерийі

Шығармадағы көркемдегіш құралдардың қолданысына талдау жасайды, автор стилін анықтайды

 Тілдік мақсаттар

Сөздер мен сөз тіркестер: үш қиян, ердің соңы, дұшпан – тазы, біз – түлкі, сұм заман

Пән лексикасы және терминология: автор стилі, теңеу, эпитет

Диалог және жазылым үшін қажетті сөз тіркестер:

менің ойымша....,

мен оны былай түсіндіремін.....,

себебі....., оған мынандай дәлел келтіре аламын....,

мәселенің шешеу жолдарын ұсынар болсам,....,

қорыта келе,.......

 Құндылықтар

батырлық

 Пәнаралық байланыс

тарих, қазақ тілі

Алдыңғы білім

Мұрат Мөңкеұлы «Үш қиян» өлеңі

Көркемдегіш құралдардың қолданысын талдау жұмыстарын нығайту

Сабақ барысы

Жоспарланған жұмыс түрлері

Ресурстар

Қызығушылықты ояту

Конверттегі сұрақ

1.Оқушыларға «Үш қиян» өлеңінде аты аталатын (Асанқайғы, Қазтуған, Орақ, Мамай, Телағыс, Шора, т.б.) тұлғаларға қатысты 2 сұрақ құрастырады.

2. Оқушы стикерге атын және жауабын жазады, осыдан кейін конверт келесі оқушыға ауысып отырады.

3. Стикерлерді жинап, бірнеше жауап дауыстап оқылады, сынып белгілі бір сұрақтың қаншалықты дұрыс болғанын талқылайды.

Мысалы:

1.Өлеңдегі Әз Жәнібек ханның қала тұрғызудағы әрекетін ақын қалай сипаттайды?

2. Батырлардың Еламан биге жүгінуіне себепші болған қандай оқиға?

3. Автор белгілі бір тұлғаның шынайы сипатын танытуда қандай құралдарды қолданған?

Сабақ тақырыбы мен мақсатын болжау сұрақтары:

1. Талдаған сұрақтар сіздерге ой тастады ма?

2. Бүгін сабақта өлеңде көтерілетін қандай мәселені талқылауымыз мүмкін?

3. Өлеңде көтерілетін елдік, ерлік мәселесін айқындау үшін қандай оқу мақсатымен жұмыс жасаймыз деп ойлайсыз?

Сабақ тақырыбы мен мақсаты таныстырылады.

Мағынаны тану

1-тапсырма.

• Көркемдегіш құралдармен жұмыс жасату үшін мұғалім бұрынғы алған теориялық білімдерін еске түсіруге шақырады.

А--------------------------------------------

А--------------------------------------------

А--------------------------------------------

Қ--------------------------------------------

Қ--------------------------------------------

Қ--------------------------------------------

Мен---------------------------------

Мен-----------------------------------

------------------------------------- деп,

------------------------------------ деп.

• Мәтін мазмұны бойынша бұрын талданбаған, анықтауға қиындық туғызатын көркемдегіш құралдар туралы түсінік береді.

2-тапсырма. Қазына іздеу

1. Оқушыларға топта жаттығу жүргізу үшін «Үш қиян» өлеңінің мәтіні таратылады немесе оқулықпен жұмыс жасайды.

2. Өлең мазмұны бойынша олардың іздейтін қазыналарының сипаттамалары беріледі. Қазына ретінде көркемдегіш құралдар: теңеу, эпитет, метафора, риторикалық сұрақ;

қайталау түрлері: эпифора, анафора, аллитерация, ассонанс, психологиялық параллелизмді;

ақын тіліндегі сөз түрлері: көнерген сөздер, фразеологизмдер, дисфемизм, эвфемизм, шешендік сөздерді, т.б. тауып, қолдану ерекшелігіне талдау жасайды. Оқушылар әрбір қазынаны тауып талдағаннан кейін, автор стилін анықтайды.

3-тапсырма.

Мұрат жас кезінен жиын тойға үнемі араласып, өлең айтуға машықтана бастайды, ел ішінде: “шешен, тапқыр бала" атанып жүреді. Көп ұзамай ол айтысқа да түседі. Мұрат айтыстың асқан шебері болумен қатар үлкен эпик ақын.

Ысқақ Тәкімұлы

Зерттеуші пікірін растау мақсатында М.Мөңкеұлының сөзімен айтқанда: «Екі жақты, бір тілді, Сөйлейтін сөзге шешенмін» демекші, теңеулер мен эпитеттерді пайдаланып, айтыс ақыны ретінде жұпта сайысқа түсіңіз.

Өзара бағалау.

презентация

Мұрат Мөңкеұлы «Үш қиян» өлеңі

http://adebiportal.kz/web/viewer.php?file=/upload/iblock/66b/66bf893db8d08773c12bacd971f13382.pdf&ln=kz

Дифференциацияны, берілетін тапсырма, күтілетін нәтиже, қолдау көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушылардың алдына қандай міндеттемелер қоясыз?

Сіз оқушылардың сабақ барысындағы білім деңгейін Бағалау үшін қандай әдіс-тәсілдерді пайдаланасыз?

Техника қауіпсіздігі мен денсаулықты сақтау

Дифференциацияны берілетін тапсырма, күтілетін нәтиже, оқу материалдарын таңдау және ресурстармен жұмыс жасауда оқушының жеке қабілетін ескеріп, қолдау көрсету, бөлінетін уақыт, қолданылатын дереккөздер арқылы жүзеге асыруға болады.

Дифференциация сабақтың кез келген бөлімінде қолданылады.

Бұл бөлімді оқушылардың сабақ барысында алған білімдерін бағалау үшін қолданылатын әдіс-тәсілдеріңізді жазу үшін пайдалан ыңыз.

Денсаулықты сақтау технологиялары.

Белсенді әдіс-тәсілдер мен сергіту жаттығулары.