Ауа – райы. Қазақ тілі, 7 сынып, презентация. 7 сабақ

САБАҚТЫҢ ТАҚЫРЫБЫ: Ауа – райы

ОҚУ МАҚСАТЫ: ӘТН4.1 Грамматикалық норма

САБАҚТЫҢ МАҚСАТЫ: Етістіктің есімше, көсемше, тұйық етістік, шақ, рай түрлерін тілдесім барысында қолдану.

БАҒАЛАУ КРИТЕРИЙЛЕРІ:

Жазылым бойынша:

Есімше, көсемше жұрнақтарын ажырата алады;

Шақ және рай түрлерін ажырата алады;

Есімше — етістіктіңЕтістік есім сөздерге ұқсас белгілері бар түрі. Ол түбір етістіктен арнайы жұрнақтарЖұрнақ арқылы жасалады. Мысалы,

“-ған, -ген”, “-қан, -кен” -жазылған хат, келген адам

“-атын, -етін”, “йтын, йтін” -істелетін жұмыс, ол ертең келетін сияқты

“-ар, -ер”, “-р”, “-с” -айтылар сөз, бермес ас, келер күн

“-мақ, -мек”, “-пақ”, “-пек” - Мысалы: кездеспек күн, орындалмақ жұмыс, айтылмақ сөз

Көсемше дегеніміз - негізгі қимыл, амалды білдіретін немесе оны айқындай түсіп, қосымша қимыл, амалды білдіру қызметінде жұмсалатын етістіктің түрі

Көсемшенің жұрнақтары: 

Шарт: майынша, мейінше

Мезгіл: ғанша/генше, қанша/кенше

Өткен шақ: ып, іп, п

Осы шақ: а, е, й

Мақсатты келер шақ: ғалы/гелі, қалы/келі

тапсырма

Суреттерге қарап сөйлем құрастыр.Әр топ өздеріне үсынылған шақтардың түрлеріне төмендегі жұрнақтарды жалғай отыра, сөйлем құрастырады.

Тапқыр болсаң, шешіп көр!

Қолы жоқ,сурет салады,тісі жоқ,тістеп алады.

Қанаты жоқ- ұшады,аяғы жоқ-жүреді,аузы жоқ-ұлиды.

Терезеге қонады,әсем ою ояды.

Отқа жанбас,суға батпас.

Бар ма, жоқ па – оны анық білмейсің,

Жылт – жылт еткен,

Ақ шапанын үстінен алты ай бойы шешпейді,

.

тапсырма

3 топқа бірдей сурет ұсынылып, топтар өз шақтарына сәйкес және есімше, көсемше, тұйық етістіктің жұрнағын қолдана отырып,

«Ауа-райы жаңалықтарын» жүргізуші журналистің атынан мәтін құрастырып жазады.

.

.

Кері байланыс: «3-2-1» стратегиясы

Бүгінгі сабақтан алған 3 маңызды ақпарат;

Бүгінгі сабақта қиындық тудырған 2 аспекті;

Бүгінгі сабақта ұнаған 1 іс-әрекет