Электромагниттік индукция құбылысы. Физика, 10 сынып, сабақ жоспары.

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

10.3С –Электромагниттік индукция

Мектеп: Орал қаласындағы физика-математика бағытындағы Назарбаев Зияткерлік мектебі

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 10

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Электромагниттік индукция құбылысы

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

магнит ағынының физикалық мағынасын түсіндіру және оның формуласын есеп шығаруда қолдану;

Соленоидтағы толық магнит ағынның физикалық мағынасын түсіну;

электромагниттік индукция бойынша тәжірибені талдай отырып, магнит ағынның өзгерісі кезінде электр қозғаушы күштің пайда болуын түсіндіру;

 Сабақ мақсаттары

Оқушылар орындай алады:

-электрмагниттік индукция құбылысын біледі

 Бағалау критерийлері:

 Білу

 Түсіну

 Қолдану

 Анализ

 Синтез

 Бағалау

Егер төмендегі бағалау критерийлерін орындаса, оқушы оқу мақсатына жетеді:

Магнит ағынының физикалық мағынасын біледі;

Электромагниттік индукция құбылысын түсінеді

Магнит ағынын есептеуде қолданады

Электромагниттік индукция құбылысын зерттеп, бақылайды

Электромагниттік индукция құбылысы бойынша қортындылайды

 Тілдік мақсаттар

Пәндік лексика және терминология:

Электромагниттік индукция

Туындаған ЭҚК

Магнит ағыны

Диалогқа/жазуға қажетті сөз

Тіркестері: Катушкада туындаған ЭҚК болады, өйткені ...

Туындаған ЭҚК көлемі ұлғаяды өйткені ...

Туындаған ЭҚК бағыты егер… қарама қарсы болады

Құндылықтарды дарыту

Оқушылар сабақ барысында топпен жұмыс істейді.

Жұмыс барысында жауапкершілік және өзара құрмет құндылықтарын дамытады. Академиялық адалдық

 Пәнаралық байланыстар

Математика

  АКТ қолдану дағдылары

Ресурстармен жұмыс .Интерактивті тапсырмалар орындау

Бастапқы білім

Металл өткізгіштердің, жартылай өткізгішті диодтардың және қыздыру шамдарының электрлік сипаттамалары.

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ой шақыру-қызығушылықты ояту кезеңі

а) Суретті карточкамен жұмыс (суретте бейнеленген құбылысты түсіндіру: түзу токтың магнит өрісі, тогы бар катушканың магнит өрісі, Ампер гипотезасы, магнит индукция векторының бағыты, сол қол ережесі: Ампер күші, Лоренц күші)

1 сурет

2 сурет

3 сурет

4 сурет

ә) «Кім шапшаң?» ойыны: 6 сұрақ (сандықшаға салынған сұрақтарға бірден жауап беру

1 сурет Тұрақты магниттің және катушканың магнит өрісі күш сызықтарының бағыттары көрсетілген

2 сурет тұрақты жолақ магниттердегі магнит өрісін оның ішіндегі дөңгелек микротоктар тудырады

3сурет Ампер токтардың өзара әрекетін зерттей отырып, магнит өрісінің токқа белгілі бір күшпен әрекет етеді

4 сурет магнит өрісінің күш сызықтарының бағытын анықталады

W = толық сыныппен жұмыс жасау

IV. Қайталау есептері. «Сиқырлы ұяшық» (10 - минут)

Мақсаты:Магнит ағыны ұғымын енгізу

D) Тұрақты стерженьдік магниттің, магнит өрістің үлгісін көрсету үшін темір үгінділерін пайдаланыңыз. Үлгіні өрістің күш сызықтары үшін үлгімен салыстырыңыз, Өріс кернеулігі неғұрлым үлкен болса,онда күш сызықтары бір біріне жақын болатындығын көрсетіңіз. Бұл «ағын тығыздығын» (индукция векторын) түсінуге көмектеседі.

Мұғалімнің іс-әрекеті:

(T) Жазықтық арқылы өтетін ағын екі факторға тәуелді болатындығын көрсетіңіз:

• В компонентінің вертикаль құраушысының орналасуын
• Жазық беттің ауданына

Теңдеуді қорытыңыз:

Ф=BScosα

Оның ішінде ағын бірлігі T*м²болады.1 T*м² = 1 Вб екендігін көрсетіңіз.

G = топпен жұмыс

D) Жердің магниттік ағын тығыздығын және оның Қазақстандағы түсетін бұрышын өлшеңіз. Осы мәндерді 1 м² бет арқылы көлденең және тігінен магниттік ағынның құраушыларын есептеп шығару үшін қолданыңыз.

(f) ағын мен ағынның тығыздығы арасындағы байланысты түсінуді нығайтып, ағынға арналған теңдеумен ұқсастығын құру үшін сандық есептерді пайдаланыңыз.

(T) Катушка арқылы өтетін магниттік өріс катушканың әрбір бұрылысына тәуелсіз әсер ететіндігін, яғни әсер ағынмен тармақтардың санына (N)тәуелді екендігі туралы тұжырым бойынша индуктивті байланыс идеясын негіздеңіз.

Бұл, әрине санға алып келеді:

Индуктивті байланыс = N Ф

Осылайша Вб-мен өлшенетін.

(f) Біртекті магниттік өріс шегінде түрлі бағыттарда орналастырылған катушкалар үшін индуктивтік байланысты есептеуге арналған сандық есептерді ұсыныңыз.

3D форматы арқылы «Заттардағы магнит өрісі» тақырыбында бейне ролик көрсетіледі

Жаңа материалды меңгерту. (15 - минут)

Мұғалімнің қызметі:

E/D) магниттік стерженьді нөлі бар сезімтал және екі жақты гальванометрге қосылған катушканың ортасына әсерлерін зерттеуді оқушыларға ұсыныз

Оқушының іс-әрекеті:

(E/D) Стерженьдік магнитті біріншінің үстіңгі бөлігінде орнатылған екінші катушкамен бірге ауыстырыңыз және электромагниттерді пайдаланыңыз. Егер де электромагнит қосулы немесе сөндірілген болса, гальванометрде дабыл байқайды

(D) Электромагниттік индукцияны айна гальванометрге немесе сезімтал амперметрге қосылған ұзын бос сымның көмегімен көрсетуге болады.Күшті магнит күш сызықтарына перпендикуляр сымды ауыстырыңыз (мысалы, неодим магниттің өрістері арқылы) және ауытқуын бақылайды

Мұғалімнің қызметі:

(T) Нәтижелерді сыныппен талқылайды және негізгі сәттерге тоқталады

• Магнит ағынының өзгерісінен Индукциялық ток туындайды;
• Егер де өткізгіш контур өріс сызықтарына параллель ауысатын болса, онда индукциялық ток туындамайды;
• Индукцияланған кернеудің (индукцияланған ЭҚК) магнит ағынының жылдамдығына тәуелді (бірінші тәжірибеде жақсы байқалады)

тұйық контурда пайда болған индукциялық ток өзінің магнит өрісіне қарама қарсы әрекет етеді, сол магнит ағынының өзгерісіне.

- Есептер шығарылады: (А-деңгей; В-деңгей; С- деңгей;)

Өткен материалдарды еске түсіре отырып деңгейлік есептерді шығарады

V. Сабақты бекіту: «Дискуссиялық карта» арқылы (5 - минут)

Семантикалық карта толтыру

Сабақ соңында оқушылар рефлексия жүргізеді:

- нені білдім, нені үйрендім

- нені толық түсінбедім

- немен жұмысты жалғастыру қажет

Үйге тапсырма:

Ескерту:

G = топпен жұмыс

I = жеке жұмыс

W = толық сыныппен жұмыс жасау

E = оқушы тәжірибесі

D = мұғалімнің демонстрациясы

(f) = қалыптастырушы бағалауға мүмкіндік беретін әрекет

= қауіпсіздікті сақтау бойынша кеңес

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Саралау іріктелген тапсырмалар, нақты бір оқушыдан күтілетін нәтижелер, оқушыға дербес қолдау көрсету, оқу материалдары мен ресурстарын оқушылардың жеке қабілеттерін есепке ала отырып іріктеу (Гарднердің жиындық зият теориясы) түрінде болуы мүмкін.

Саралау уақытты ұтымды пайдалануды есепке ала отырып, сабақтың кез-келген кезеңінде қолданыла алады

Денсаулық сақтау технологиялары.

Сергіту сәттері мен белсенді іс-әрекет түрлері.

Осы сабақта қолданылатын Қауіпсіздік техникасы ережелерінің тармақтары

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?