Тотығу, альдегидтер мен кетондардың нуклеофильдік қосылу реакциялары. Химия, 11 сынып, сабақ жоспары.

11.2A: Карбонильді қосылыстар

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сыныбы: 11

Қатысқандар:

Сабақ тақырыбы:

Тотығу, альдегидтер мен кетондардың нуклеофильдік қосылу реакциялары

Оқу мақсаты

1.4.2.6 альдегидтер мен кетондардың нуклеофильді орынбасу реакцияларына мысалдар келтіріңіз

Сабақ мақсаты

- альдегидтер мен кетондардың химиялық қасиеттерін білу

- альдегидтер мен кетондардың химиялық қасиеттерін жазып, сипаттау

- альдегидтер мен кетондардың нуклеофильді орынбасу реакцияларына мысалдар келтіре білу

Жетістік критерийі

Білу және түсіну:

• Реакция теңдеуін жаза алады
• Альдегидтер мен кетондардағы нуклеофильдік орынбасу реакциясын сипаттай алады
• Өнімнің түзілуін механизм арқылы көрсете алады

Тілдік мақсат

Оқушылар:

Альдегидтер мен кетондағы нуклеофильдік орынбасу реакциясының нәтижесінде түзілетін өнімдерді ауызша айта алады

 Құндылықтарды дамыту

• Өмір бойы білім алу
• Топта ынтымақтастықта жұмыс жасай білу

 Пәнаралық байланыс

Биология

 АҚТ қолдану

Презентация мен бейнезажба арқылы берілген ақпартты пайдалана білу

 Алдыңғы білім

Органикалық химияға кіріспе

Альдегидтер мен кетондар: алынуы

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Жоспарланған іс-әрекеттер

Ресурстар

Басы

0-10 минут

Ұйымдастыру кезеңі.

Қайырлы күн. Оқушылармен өткен сабақта не талқыланғанын еске түсіреді. Оқушылар органикалық заттардың жаңа класы - альдегидтерді зерттей бастағандықтары мен кетондармен салыстыру жүргізгендерін айтады. Өткен сабақты еске түсіріп, бүгінгі сабақпен байланыстыра отырып, жалғастыру үшін сұрақ-жауап ұйымдастырылады.

«Сұрақ–жауап»әдісі.  A) Неге бұл сынып осындай атауға ие болды?

Жауап: өйткені олар одан әрі тотығу кезінде алкогольден (алкогольден) алынған (яғни, алкогольден су молекуласын шығару).B) Альдегидтер мен кетондардың құрылымы қандай?Жауап: молекулалардағы екі класста да карбонил тобы бар.C) Олардың құрылымындағы айырмашылық неде?Жауап: альдегидті карбонил тобы экстремалды (бірінші) көміртек атомында, ал кетондарда ол орта көміртек атомдарының бірінде орналасқан.D) Осы кластың заттары атауларындағы қандай айырмашылықтарды білесіңдер?Жауап: халықаралық номенклатураға сәйкес альдегидтер атауында - ал (метанал, этанал) жұрнағы бар, ал кетондардың атауында - суффикс - ол (пропанон, бутанон).E) Альдегидтерге изомерияның қандай түрлері тән?Жауап: көміртегі қаңқасының изомериясы, көп байланыстың позициясының изомериясы (қанықпаған үшін), кетондармен интеркласс-изомериясы (себебі олардың құрамы бірдей).E) Альдегидтерді қалай алуға болады?Жауап: олар негізінен спирттердің тотығуымен алынады, этанал ацетиленнен Кучеров реакциясы арқылы алынады.

Мұғалім оқушылардың жауаптарына бірден кері байланыс беріп отырады.

Презентация

Ортасы

10-15 минут

15-20минут

20-25 минут

25-40 минут

Жаңа материалды оқуға ынталандыру.    Альдегидтер туралы көп білесіз, бірақ әлі де білмейтіндеріңіз бар. Оқушыларға «БББ» кестесі таратылады. Әр оқушы бүгін химия сабағында не істеуіміз керек, осы класы туралы тағы не білу керек деп ойлайтынын (оқу мақсатқа қарай отырып ) кестенің Білгім келеді бөлігіне жазатындарын тапсыру.

Жауап: біз осы класқа жататын заттардың қасиеттері, сондай-ақ оларды қолдану туралы әлі ештеңе білмейміз. Сондықтан бүгін біз мұның бәрін білуге ​​тиіспіз.    Жақсы. Біздің сабағымыздың мақсаты сіз тұжырымдадыңыз. Бүгін сіз химиялық қасиеттерді және олардың негізінде альдегидтердің қолдану саласын зерттейсіз.Ақпаратты салыстыру және талдаухимиялық қасиеттері Органикалық заттардағы химиялық реакциялардың негізгі түрлерін еске түсірейік. Оларды тізімдеңіз.Жауап: бұл қосу, тотығу, конденсация және алмастыру реакциялары.Альдегидті қосу реакциясы мүмкін бе, егер болса, неге?Жауап: Альдегидтердегі қосымша реакциялар мүмкін, өйткені молекула карбонилдегі көміртек пен оттегі арасында қос байланысқа ие.Ал, оқулықтан реакцияның бұл түрін тауып, дәптерге жазып, түсіндіріп беріңіз.R-C OH + H2 → R-CH2-OH (алғашқы спирттер)R1-CO-R 2 + H2 → R1-CHOH-R2 (қайталама спирттер)Бұл реакция альдегидтер немесе кетондар түзілетін спирттердің тотығуына қарама-қайшы (оқушылардың өздері мұны есте ұстауы керек, егер олар еске түсіре алмаса). Сонымен қатар, альдегидтер кетондарға қарағанда оңай.Альдегидтерде тотығу реакциясы мүмкін бе?Жауап: иә, әрине, олар, өйткені реакцияның бұл түрі барлық органикалық заттарға тән.

Өзін-өзі тексерумен өзіндік жұмыса) іс-әрекеттерді материалдандырылған түрде қалыптастырутапсырмалар жазылған карточкаларда өзіңіз жасаңыз (2-қосымша)  № 13 (жоқ, сірке альдегидімен әлсіз)  № 14 (б) 2,3,5)  № 15 (с) этанал).   б) сыртқы сөйлеу әрекетінің сатысыжұппен жұмыс жасау, бір-бірімен не істеп жатқандарын айту (2 қосымша)  № 16 (b) Cu (OH) 2 және белгілер)  № 17 (сызбаны орындау)CH4 + Cl2 → CH3Cl + HCl (қызған кезде)CH3Cl + KOH → CH3OH + KCl + H2O (су болған жағдайда)CH3OH + CuO → H-COH + Cu ↓ + H2O (қызған кезде)nC6H5OH + nH-COH → [C6H4OH-CH2-] n + nH2O (қыздырумен және катализатормен)Оқушылар жұмыс барысында сұрақтар қоя алады. Мұғалім әр уақытта кері байланыс беріп жүреді. Соңында олар бір-бірімен (өзара тексеру), содан кейін тақтадағы жауаптарды тексеруі керек.в) өзіне сыртқы сөйлеу әрекетін орындауСтуденттер өз бетінше жұмыс істейді, бір-бірімен сөйлеспейді (2 қосымша)      № 19 (с), г))г) іс-әрекетті ақыл-ой түрінде орындауӘркім ешкімге назар аудармай, өз режимінде жұмыс істейді 20 саныCH3-CH2-COH + 2Cu (OH) 2 → CH3-CH2-COOH + Cu2O ↓ + 2H2O (қызған кезде)   № 21 (тақырыпты жақсы білетіндерге ғана)

Презентация

Жұмыс парағы

Соңы

40-45 минут

Рефлексия.

«БББ» кестесіндегі білдім бөлігін толтырып, мұғалімге тапсырады

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба?

Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?