Карбон қышқылдары. № 16 зертханалық тәжірибе "Сірке қышқылының қасиеттерін зерттеу" Химия, 9 сынып, презентация.


Сабақтың тақырыбы:

Карбон қышқылдары

Сабақтың мақсаттары:

Оқушылар меңгереді:

1. карбон қышқылдары не екендігін

2. карбон қышқылдарының қасиеттерін

3. карбон қышқылдарының ерекшеліктерін

4. этерификация реакцияларын

5. күрделі эфирлерді қолдану жағдайларын

Лимон қышқылы

Алма қышқылы

Қымыздық қышқылы

Құмырсқа қышқылы

Жүзім қышқылы

Сүт қышқылы

Кышқылдар

Кислоты

Acids

Күнделікті өмірде қандай қышқылдар кездеседі?

Карбон қышқылдары - құрамында бір немесе бірнеше карбоксил тобы бар органикалық қосылыстар.

Карбоксиль тобы 

(қысқаша —COOH) карбонил тобы мен гидроксил тобынан тұратын функционалды топ

Метан (құмырсқа) қышқылы

Этан (Сірке) қышқылы

Қышқылдарды атау алгортмі

Көміртегі қаңқасының карбоксил тобын қоса алғандағы тізбегін таңдаңыз;

Көміртегі атомдарын карбоксиль тобынан бастап нөмірлеңіз;

Алгоритм бойынша коміртегі тізбегін атаңыз;

Соңына қышқыл деген сөзді қосыңыз

1) бірнегізді

Метан, құмырсқа қышқылы

Этан немесе сірке қышқылы

2) Екінегізді

HOOC – COOH

Қымыздық қышқылы

3) Көпнегізді

Жіктелуі

А) Карбоксил тобының санына орай 

Б) По природе углеводородного радикала 

1) Предельные (насыщенные)

HCOOH

Метановая, муравьиная кислота

CH3COOH

Этановая, уксусная кислота

  2) Непредельные

Акриловая кислота

СН2=СНСООН

Кротоновая кислота

СН3–СН=СН–СООН

3) Ароматические

С6Н5СООН – бензойная кислота  

НООС–С6Н4–СООН  

 Пара-терефталевая кислота

Тапсырма №1 Келесі қосылыстарды атаңыздар

Изомерлер мен гомологтар

Бірнегізді қаныққан карбон қышқылдар R—COOH күрделі эфирлердің (қысқаша R'—COOR'') изомерлері болып табылады. Жалпы формуласы бірдей CnH2nO2.

Тапысрма 2 С5Н10О2 формуласына сай келетін изомерлерді жазыңыз

Өзіңізді тексеріңіз

В молекулах карбоновых кислот p-электроны атомов кислорода гидроксильной группы взаимодействуют с электронами -связи карбонильной группы, в результате чего возрастает полярность связи O—H, упрочняется -связь в карбонильной группе, уменьшается частичный заряд (+) на атоме углерода и увеличивается частичный заряд (+) на атоме водорода.

Последнее способствует образованию прочных водородных связей между молекулами карбоновых кислот.

Растворимость в воде и высокие температуры кипения кислот обусловлены образованием межмолекулярных водородных связей.

Карбон қышқылдарының химиялық қасиеттері

Жану:

CH3COOH + 2O2  2CO2 + 2H2O

Қышқылдар әлсіз қышқылдар болып табылады, толық диссоциацияланбайды:

HCOOH  HCOO- + H+ 

(дәлірек айтсақ HCOOH + H2O  HCOO- + H3O+)

Әлсіз электролит болып табылады:

HCOOH   CH3COOH   C2H5COOH

қышқылдың күші азаяды

CH3COOH- CH2ClCOOH- CHCl2COOH-CCl3COOH

Қышқылдың күші артады

Карбон қышқылдары барлық қышқылдарға тән қасиеттер көрсетеді:

Mg + 2CH3COOH → (CH3COO)2Mg + H2

CaO + 2CH3COOH → (CH3COO)2Ca + H2O

NaOH + CH3COOH→  CH3COONa + H2O

K2CO3 + 2CH3COOH → 2CH3COOK + H2O + CO2

Этерификация :

сірке қышқылы + этанол сірке қышқылының этил эфирі

+

Тапысрма 3. Сірке қышқылына тән реакцияларды жазыңыз

Өзіңізді тексеріңіз

Карбон қышқылдарының алынуы

Альдегидтерді тотықтыру.

Өндірісте: 2RCHO + O2  2RCOOH

Зертханалық тотықтырғыштар:

Ag2O, Cu(OH)2, KMnO4, K2Cr2O7 и др.

Спирттерді тотықтыру: RCH2OH + O2  RCOOH + H2O

Көмірсутектерді тотықтыру:

2C4H10 + 5O2   4CH3COOH + 2H2O

Тұздардан алу (зертханалық әдіс):

CH3COONaкр. + H2SO4 конц.  CH3COOH + NaHSO4

Спасибо за внимание!



Толық нұсқасын 30 секундтан кейін жүктей аласыз!!!


Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз:
Facebook | VK | WhatsApp | Telegram | Twitter

Қарап көріңіз 👇



Пайдалы сілтемелер:
» Туған күнге 99 тілектер жинағы: өз сөзімен, қысқаша, қарапайым туған күнге тілек
» Абай Құнанбаев барлық өлеңдер жинағын жүктеу, оқу
» Дастархан батасы: дастарханға бата беру, ас қайыру

Соңғы жаңалықтар:
» 2025 жылы Ораза және Рамазан айы қай күні басталады?
» Утиль алым мөлшерлемесі өзгермейтін болды
» Жоғары оқу орындарына құжат қабылдау қашан басталады?