Шаруашылықты ұйымдастырудың территориялық факторлары №1 (10 сынып, III тоқсан)

Пән: География
Ұзақ мерзімдік жоспардағы тарау: Геоэкономика негіздері
Сабақтың тақырыбы: Шаруашылықты ұйымдастырудың территориялық факторлары №1
Оқу мақсаттары: 10.4.1.5 Шаруашылық салаларын орналастырудың территориялық факторларын талдайды;
10.4.1.6 Дүние жүзі шаруашылық салаларын орналастырудың қазіргі заманғы факторларын талдайды.
Сабақтың мақсаты: Оқушылар өндірісті орналастыру факторларын әдеттен тыс жағдайларда қолдану дағдыларын дамытады.
Ұйымдастыру кезеңі.
Қолайлы жұмыс ортасы қалыптастырылады. Жағымды жаңалық немесе жақсы тілектер айту ұсынылады (мұғалімнің жоспары бойынша)
Ой қозғау. Өндірістік күштерді орналастыру факторлары қандай?
Оқушылар жеке ойланады, бірнеше оқушы жауап береді.
Сынып оқушы санына қарай 3-5 топқа бөлінеді.
Сабақтың тақырыбы анықталады. Оқу мақсаттары (ОМ) жарияланады.
Мұғалім ақпарат береді.
Мәтін таратылады. Оқушылар мәтінді оқып, талдайды.
Мәтіннен өндірісті орналастырудың факторларын білдіңіздер.
Сабағымыздың міндеті: аукционда бірнеше өнеркәсіп орындары жобаларын «сатып алу».
1-турда белгілі территорияның кескін картасы ұсынылады. Карта бойынша бейнеленген территорияны анықтап, ресурстары түрлерімен, қандай өндіріс орындары орналасқанын анықтау қажет.
ІІ-турда аукционда өнеркәсіп орындарының жобаларын «сатып алу» қажет. Сатып алу үшін 2 сұраққа жауап бересіздер.
1-лот: металлургия зауыты жобасы. Кім сатып алады?
Сұрақтар:
1. Өндірісті орналастыру факторы деген не?
2. Қандай шаруашылық салаларын орналастырудың территориялық факторларын білесіздер?
Жоба сатылды.
2 лот: қант зауыты жобасы. Кім сатып алғысы келеді?
Сұрақтар:
1. Қазіргі заманғы дүние жүзі шаруашылығы салаларын орналастырудың факторларын атаңыз?
2. Өзіндік құн деген не? Жоба сатылды.
3 лот: қоқысты қайта өңдеу зауыты жобасы.
Сұрақтар:
1. Жамбыл облысында химиялық зауыттарды жобалауда қандай факторлар ескерілген?
2. Қай өнеркәсіп салаларын жобалауда, салуда энергетикалық фактор басты болып саналады?
Жоба сатылды.
ІІІ-турда таңдап алған жобаларыңызды техникалық-экономикалық негіздеу керек. Ол үшін құрылыс орнын көрсетіп, орналастыру факторларын атау керексіздер.
Оқушылардың өндірісті орналастыру факторларын әдеттен тыс жағдайларда қолдану дағдыларын дамыту мақсатында жеке сұрақтар қойылады.
1. Неліктен Ресейдің Волга бойы полимер материалдар ауданы болып табылады?
2. Макарон зауытын қай жерде салар едіңіздер? Неге?
3. Не себептен еліміздің оңтүстік-шығысында АЭС салынғалы жатыр?
4. ҚР территориясында жаңа автомобиль зауытын салуға лайықты ауданды табыңыз. Өз ойыңызды негіздеңіз.
5. Павлодар қаласында алюминий зауытының салынуы кездейсоқ па?
Дәлелдер келтіріңіз.
6. Қант зауыты орталығы мен кондитер фабрикасының орналасу факторларына мысал келтіріңіздер.
Сонымен, қорытындылар жасайық.
Қорытынды жасаңыздар: орналастыру факторлары не үшін керек екен?
Сіздер теориялық білімді практикада қолдана алдыңыздар ма?
Бірнеше оқушы жауап береді......