Шәкәрім Құдайбердіұлы (Бояулы суыр)

Бiр суыр адасыпты оттап жүрiп,
Кез болды бiр ауылға көп қаңғырып.
Ит қуалап тыққан соң иесiз үйге,
Бояу толы шелекке кеттi кiрiп.

Қараңғы түн болғанша сонда жатты,
Үстi-басы бояуға әбден.....
Өлеңдер
Толық

Шәкәрім Құдайбердіұлы (Бай мен қонақ)

«Қазақтың көп жұмысы не?» – десеңіз,
Айтайын, жамандайды демесеңіз.
Көргеніңді сөйле деп айтқызып ап,
Қайта айналып етімді жемесеңіз.

Бұл елде басты жұмыс –ел қыдырмақ,
Бай ауылға түстеніп пайда.....
Өлеңдер
Толық

Шәкәрім Құдайбердіұлы (Бай мен кедей)

Бай болдың, батыр болдың, шешен болдың,
Ел билеп, топ бастаған көсем болдың.
Сен қылмаған өнер жоқ бола қойсын,
Бір адам қандай болсын десең, болдың.

Немене, қор да болдың, кем де болдың,
Малсыз кедей кімменен.....
Өлеңдер
Толық

Шәкәрім Құдайбердіұлы (Ақындарға)

Өлең айт дарын өрге өрлегендей,
Сезімді қозғап, тәтті ой кернегендей.
Жанды сөз бойды ерітіп, маужыратып,
Әлдилеп жыр бесігі тербегендей.

Қауымның қалауына тап келгендей,
Болғанын, болашағын.....
Өлеңдер
Толық

Шәкәрім Құдайбердіұлы (Ақылшы торғай)

Бір адам жүреді екен тұзақ құрып,
Бір торғай ұстап алды сүйтіп жүріп,
Балаларға сатайын деп ойлапты,
Торғайды жазып алып ұстап тұрып.

Сонда торғай сөйлепті адамдайын:
Босатсаң, үйретемін байлық.....
Өлеңдер
Толық

Шәкәрім Құдайбердіұлы (Ақыл деген өлшеусіз бір жарық нұр...)

Ақыл деген өлшеусiз бiр жарық нұр,
Сол нұрды тән қамы үшiн жан жұмсап жүр.
Тағдырдың қиын, сырлы сиқырымен
Жан тәнге, ақыл жанға матаулы тұр.

Жан тыныштық таппайды тән қамын жеп,
Тән бұзылса, тұрағым.....
Өлеңдер
Толық