Өз ісінің шебері. Дүниетану, 4 сынып, қосымша материал.

Сабаққа арналған әдістемелік нұсқаулар

1. Кіріспе тапсырма “Өз командаңды тап”. Оқушылар Қазақстанда танымал спорт түрлерінің суреттері негізінде топтарға бөлінеді. Осылай құрылған әрбір команда оның капитаны мен атауы таңдайды. Бұл оқушыларға сабаққа дайындықты және қажетті көңіл-күй қалыптастыруға мүмкіндік береді.

2. Сабақ мақсатын анықтау. Оқушылар сабақтың тақырыбын жеке анықтайды және оның мақсаттарын болжайды.

3. Әңгімеле. Оқушыларға үш сөз "спорт", "мамандық" және "жаттығу" ұсынылады. Осы сөздермен оқушылар сөйлем құрастырады, бір сөйлемде ұсынылған 2-3 сөз бірден пайдаланылуы мүмкін. Топтан бір сөйлемнен тыңдалады. Содан кейін оқушылар шеңбер бойынша олар білетін спорт мамандықтарын атайды. Топта жауапты 2-3 секундтан артық емес уақытта беру керек. Барлық топтар екі-үш мамандық бойынша атағанда, яғни 2-3 шеңбер жасалады, оқушылар оқулықтағы сызбаны зерттеуге көшеді. Олар кәсіптерін анықтап, осы мамандық өкілдерінің не істеп жатқанын айтады. Содан кейін бұл мамандықтың спорттағы қаншалықты маңызды екенін талқылау қажет. Жұмыс барысында оқушылар жаңа білім алып, сөздік қорын байытады.

4. «Болмасаң да, ұқсап бақ» ойыны. Оқушыларға хоккей матчының бейнефрагментін дыбыссыз көрсетеді. Содан кейін барлық сыныппен матчтарды көруді қаншалықты ұнататындарын талқылау керек. Оқушылар "Сен білесің бе?" айдарына оқулықтағы мәтінді және ақпаратты оқиды." Бір-біріне"спорт комментаторы" мамандығы туралы сұрақтар қояды. Содан кейін жұп бейнефрагментке өз пікірін дайындайды. Бейнені қайталай отырып, бірнеше түсініктеме тыңдау керек. Оқушылар матчқа түсініктеме беру өте қиын екенін түсінуі керек, комментатор спортты жақсы түсінуі керек, жылдам реакция және жақсы жады болуы керек, сөздік қоры бай болуы керек. Тапсырма бойынша жұмысты аяқтай отырып, оқушыларға дыбысы бар бейнені қарау ұсынылады. Орындау тапсырма сөйлеу және тыңдау дағдыларын дамытады.

5. Зертте. Оқушылар Қажымұқан Мұңайтпасов туралы "Кел танысайық" айдарының ақпаратын қоса алғанда, Қазақстанның түрлі уақыттағы көрнекті спортшылары туралы ұсынылған ақпаратты зерделейді. Әр топ спортшының өмірбаянын зерттейді, оның спорттық жетістіктері туралы қорытынды жасайды, сыныпқа хабарлама дайындайды. Топтар уақыт таспасында спортшының портретін көрсете отырып, өзінің спортсменін сыныпқа айтады. Топ жұмысы "екі жұлдыз, бір тілек" әдісін қолдана отырып бағаланады.

6. Ойлан. Оқушылар әр спортшыға және жалпы елге спорт не беретінін талқылайды. Ол үшін Қажымұқан трюгі туралы ақпаратты пайдалануға болады. Сыныпты екі үлкен топқа бөліңіз. Жарыс түрінде спорттың пайдасы мен спорттық жарақаттардың қауіптілігін қорғау дәлелдерін талқылау қажет. Жарыс барысында оқушылар спортпен шұғылдану кезіндегі қауіпсіздік ережелерін қалыптастырады. Оқушылардың идеяларын жаднаманы жасау үшін тақтада бекітуге болады.

7. Эссе "Менің спорттағы болашағым”. Сабақ соңында оқушылар "Спорттағы менің болашағым" тақырыбы бойынша 2 минуттық эссе жазады. Оқушылар қандай спорт түрімен айналысқысы келетінін, неге, қандай нәтижелерге қол жеткізгісі келетінін, өздерінің спорттық деректерін нақты бағалауға қорытынды жасайды.

Теориялық материал:

Қазақстанда спортты дамыту мемлекеттік деңгейде үлкен көңіл бөледі.

Тәуелсіздік жылдары стадиондар, спорт сарайлары, спорт алаңдары және

спорт залдары жаңа спорттық нысандарды пайдалануға берілді. Олардың

көпшілігі халықаралық жарыстарға - Азиада ойындарына, Қысқы

Универсиадаға арналған. 25 жыл бойы Қазақстанда бес жазғы

олимпиадалық спорт түрлерінен алты әлем чемпионаты өткізілді: бокс

(ерлер мен әйелдер), ауыр атлетика, дзюдо, трек велоспорт және су

полосы. Әр жарыста қазақстандық спортшылар сыйлықтар мен

медальдарға ие болды. Шетелде жарыстарға қатысу арқылы қазақстандық

спортшылар айтарлықтай маңызды нәтижелерге қол жеткізді. Қазақстан

өзінің спортшылары - әлемнің, Еуропа, Азия чемпиондары, түрлі спорт

түрлері бойынша Олимпиада ойындарын мақтан тұта алады. Әлем

Алексей Немов, Ольга Рыпакова, Денис Тен, Александр Винокуров,

Геннадий Головкин, Серік Сапиев, Данияр Елеусіновтің есімдерін біледі.

Қысқы әлем чемпионатындағы қазақстандықтардың жеңіп алған медалдары

Қысқы әлем чемпионатындағы қазақстандықтардың жеңіп алған медалдары

Республиканыңпаралимпиадалары да Қазақстанның танылуынаықпалетеді..http://today.kz/news/sport/2016-12-15/731222-sportivnyie-dostizheniya-kazahstana-za-25-let-nezavisimosti/

Спорт комментаторы - матчтың, турнирдің және кез-келген жарыстың нақты уақыттағы оқиғаларын қамтитын журналист. Радио, онлайн газетінде немесе теледидарда болуы мүмкін. Әрбір жұмыс формасы өз сипаттамаларына ие: мысалы, радиодағы спорт комментаторы телеарнаға қарағанда әлдеқайда көбірек сөйлейді және көрерменге не болып жатқанын суреттеп береді.

Жоғары сапалы баяндаманы өткізу үшін спорттық комментатор мұқият дайындалады: ол жаттықтырушының жоспарларын және ойынға ұсынылған схемаларын, жарақат алғаны, қандай ауа-райы күтілетінін және барлық ойыншыларға арналған жалпы маусым статистикасын біледі. Бұл энциклопедиялық ақпарат өте маңызды, бірақ комментатор үшін одан да маңыздысы - тек футболды ғана емес, мысалы, биатлон сарапшыларын, сонымен бірге үй шаруасындағы әйелдерді, мектеп жасына дейінгі балалармен, такси жүргізушілерін, ғалымдарды және т.б. түсіну. Есепке құлақ асатын аудитория ең дөрекі және спорт комментаторы оны ескеруге мәжбүр. Ол қызықты, қызығушылық тудыратын есеп беруді және теориялық ақпараттың санын көбейтуді қажет етеді. Репортерлар өзіне қажетті сапа тізімін төмендегілерге шектейді:

• Тіл үйрену

• Дикцияны тазалаңыз

•Тақырыпты білу

•Әзіл-оспақты түсіне білу

• Стресске төзімділік

Спорттық есептің тағы бір ажырамас бөлігі - толеранттылық. Комментатордың маңызды міндеті - хабар тарату кезінде ешкімге ренжіту емес. Ойыншылардың, жаттықтырушылардың, ойыншылардың немесе отбасылардың ата-аналары, жарыстың ұйымдастырушылары, футбол алаңында көгалдарды көтерген агрономдар және спорттық іс-шараның басқа да көптеген қатысушылары қолдау көрсететін жанкүйерлер өте оңай ренжіді.

https://proforientator.ru/publications/articles/professiya-sportivnyy-kommentator-ili-pochemu-nelzya-smotret-futbolnyy-match-v-tishine.html

Спорт ағзаның қалыпты жұмыс істеуі үшін өте маңызды. Спорт дене күшін нығайтады, ол төзімді, тірек-қимыл жүйесін нығайтады, тіндерде қан айналымын қалыпқа келтіреді және салмақ жоғарылатуға мүмкіндік бермейді. Бірақ күшті дене белсенділігі аяқтың және дененің басқа бөліктерінің жарақатына себеп болуы мүмкін. Жаттығу кезінде жарақат алсаңыз, маманның көмегіне жүгінуіңіз қажет, бұл асқынулардың және жарақаттың қайғылы салдарын болдырмауға көмектеседі. Сонымен қатар, жәбірленушіге оның жағдайын жеңілдету үшін алғашқы көмек көрсетілуі керек. Жаттығу кезінде адамға жағымсыз әсер ететін және жарақаттар туғызатын бірқатар факторлар бар:

• Нашар жабдықталған жаттығу залы. Атап айтқанда, тайғақ едендер, жарық жеткіліксіздігі, жаттығуға арналған ескі раковиналар.

• Нашар таңдалған спорттық киім. Аяқтарды дұрыс таңдап, белгілі бір аяқ киімді дұрыс таңдап, ауа райына сай киім керек, қозғалысты ұстамау керек.

• Дене шынығуына және денсаулығына сәйкес келмейтін шамадан тыс жүктемелер жарақатқа әкелуі мүмкін.

• Жаттығу алдында қызудың болмауы жарақат алудың себебі болуы мүмкін.

• Ауа райы нашар, мысалы, мұз, жаңбыр, балшық, немесе керісінше, шамадан тыс қызу, күн сәулесі.

• Бірнеше спортты бірден біріктіретін спортшының шаршауы, күнделікті ауыр жаттығулар.

• Қауіпсіздік пен тәртіпті бұзу, бәсекелестердің агрессивті күресі.

https://nogi.guru/travmy/v-sporte.html