Бензолдың органикалық синтезде қолданылуы. Химия, 11 сынып, сабақ жоспары.

Қысқа мерзімді жоспар

Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімі:

11.2А Көмірсутектер және олардың табиғи көздері

Мектеп: ФМБ НЗМ Көкшетау қ,

Сынып: 11 (ГҚБ)

Мұғалімнің аты-жөні: Абильмажинова Т.Т.

Күні:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

• Бензолдың органикалық синтезде қолданылуы

Оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

11.4.2.30 - бензолдың органикалық синтезде қолданылуын білу

Сабақ мақсаттары

Сабақтың соңында барлық оқушылар орындай алады:

• бензол және оның гомологтарына тән реакцияларды атай алады
• бензол және оның гомологтары қатысатын реакциялардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын түсіндіреді
• бензолдың органикалық синтезде қолданылуын түсіндіреді

Бағалау критерийлері

Оқушылар орындай алады:

• бензол және оның гомологтарына тән реакцияларды айыра алады
• бензол және оның гомологтарының реакцияға қабілеттерін салыстырады
• реакция өнімдерін атайды
• реакция өнімдерінің қолданылуын түсіндіреді
• ментальдық картаның негізінде бензолдың органикалық синтездегі рөлін түсіндіреді.

Тілдік мақсаттар

Тілдік мақсат: пәнге қатысты арнайы лексиканың көмегімен бензолдың органикалық синтезде қолданылуын ауызша сипаттай алады.

Пәнге қатысты лексика мен терминология:

галогендеу, нитрлеу, гидрлеу, анилин, тротил, бүйір тізбек, гексахлорциклогексан, гексахлоран, бензой қышқылы.

Диалог пен жазуға арналған сөздердің пайдалы жинағы:

Бензолда орынбасу ......, ал оның гомологында бромдау реакциясы ............

Бензолдың гомологтары аса ......., бромдау реакциялары ....... жүреді.

Бензол және оның гомологтарында нитрлеу ......... жүреді, себебі ...........

Барлық арендерді гидрлеу кезінде ......... түзіледі.

....... тән болатын тотығу реакциясы ....... үшін жүрмейді.

Бензол органикалық синтезде ..... рөл атқарады, өйткені .......

Құндылықтарды дарыту

Когнитивті компонент: түрлі деңгейдегі сұрақтарды құрастырып, талқылайды (ұлттық, жаһандық) сыни талдау жасайды;

Әлеуметтік-эмоциональдық: өз пікірін ашық, еркін, сенімді жеткізеді; жұптық, топтық жұмыста өзара қолдау көрсетеді;

Танымдық: сынып ережесіне бағынады; өз іс-әрекетіне жауап береді.

Пәнаралық байланыстар

Математика: реакция теңдеулерін теңестіру.

Физика: бензолдың физикалық қасиеттері.

АКТ қолдану дағдылары

Презентация

Бастапқы білім

Алкандардың химиялық қасиеттері

Алкендердің химиялық қасиеттері

Бензолдың құрылысы

Сабақбарысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Оқушылардың білімдерін өзектендіру.

Бензол және оның гомологтарына тән реакциялар.

Оқушыларға бензол және оның гомологтары қатысқан әртүрлі реакциялар ұсынылады. Олар бензол және оның гомологтары үшін реакциялардың түрлерін анықтайды.

Бұл тапсырманы әрбір оқушы жеке орындайды, содан кейін өзара бағалау жұмысы ұйымдастырылады.

Мұғалім оқушылардың жауаптарын тексереді, олар жалпы қорытынды жасайды:

бензол және оның гомологтарына орынбасу және қосып алу реакциялары тән.

Оқушылармен бірге сабақтың тақырыбы мен мақсаттары анықталады.

Топтағы жұмыс: Оқушылар үш топқа бөлінеді. Әрбір топта бензол және оның гомологтары қатысатын реакциялар қарастырылады.

• Бензол және оның гомологтарын галогендеу.
• Бензол және оның гомологтарын нитрлеу.
• Бензол және алкилбензолдарды гидрлеу.

Оқушылар топтарда берілген реакцияларды салыстырады,олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтайды, қорытындылар жасайды.

Мұғалім оқушылармен бірге бензол және оның гомологтарының тотықтырғыштарға әсерлерін (калий перманганатының ерітіндісі) талқылайды.

Сұрақ: Бензол калий перманганатының ерітіндісімен тотығады ма? Жауаптарыңды түсіндіріңдер.

Күтілетін жауап: бензол KMnO₄ қызғылт ерітіндісін түссіздендірмейді.

Тотығу: алкилбензолдарға тән реакция, ал бензолдың өзіне тән емес.

 С₆H₅CH₃ + [O] → C₆H₅COOH — бензой қышқылы

Қорытынды: бензол тотықпайды, ал оның гомологтары бензой қышқылына дейін тотығады.

«Бензолдың органикалық синтезде қолданылуы» атты ментальдық картаны (майндмэп) құру.

Оқушылар алынған білімдерін негізге ала отырып, тақтада ментальдық картаны бірлесіп құрады. Ортада басты қосылыс – бензол, одан әртүрлі бағыттар (реакциялар) шығады, онда қажетті жағдайлар, реагенттер мен реакция өнімдері көрсетіледі.

Оқушылар кезекпен тақтаға шығып, жүретін реакцияларды ауызша сипаттайды және ментальдық картаны толықтырады. Ментальдық картаны негізге ала отырып, оқушылар бензолдың органикалық синтездегі қолданылуын сипаттайды және оның маңызын атап көрсетеді.

Дұрыс/ Бұрыс стратегиясы

Оқушыларға бензол және оның гомологтарының химиялық қасиеттері туралы бірнеше тұжырымдар ұсынылады. Берілген тұжырымдардың дұрыстығы тексеріледі, егер бұрыс болса, онда жауаптың дұрыс нұсқасы берілуі керек. Тұжырым дұрыс болса, оқушылар жасыл белгіні көтереді, ал кері жағдайда – қызыл белгі.

Сабақтың соңында оқушылар Блоб ағашы бойынша рефлексия жасайды.

Оқушылар өздерін осы ағашта белгілейді және алған орнын түсіндіреді. Мұнда оқушылар сабақ барысындағы белсенділігін бағалайды.

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Тапсырма бойынша дифференциациялау:

Сабақтың басында қабілеті жоғары оқушылар басқаларын оқытады.

Топтарда қиындық деңгейлері әртүрлі тапсырмалар талқыланады (гидрлеу< нитрлеу<галогендеу).

Реакцияларды талқылау барысында қабілеті жоғары оқушылар дұрыс қорытындылар жасайды.

Өзара бағалау.

Топтық тапсырмаларды талқылау барысында бағалау.

Дұрыс/ Бұрыс.

Өзін-өзі бағалау.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары / оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба?

Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме? Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы ненібілдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?