Алкендердің құрамы, құрылымы және реакцияға түсу қабілеті. №5 Зертханалық тәжірибе.«Байланыстың қанықпағандығына сапалық реакция». Химия, 10 сынып, сабақ жоспары, 2 сабақ.

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

10.3В Алкендер

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 10

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Алкендердің құрамы, құрылымы және реакцияға түсу қабілеті. №5 Зертханалық тәжірибе.«Байланыстың қанықпағандығына сапалық реакция»

Сабақтың түрі

Жаңа сабақты меңгеру

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

10.4.2.14 "қанықпағандық" терминін және оның қосылыстың қасиеттеріне әсерін түсіндіру;

10.4.2.15алкендердің қанықпағандығын тәжірбие жүзінде дәлелдеу

Сабақ мақсаттары

-алкендердің құрлысын қайталау

- алкендерге сапалық реакцияларды білу

-алкендердің изомерлерінің құрылымдық формуласын жаза білу

Бағалау критерийлері

Оқушылар мақсатқа жетеді,егер

-алкендердің гомологтық қатарының өкілдерінің формулаларын жазады;

- қанықпаған көмірсутектердің құрылымын сипаттайды;

- гомологтық қатар бойынша алкендердің қосылыстарының физикалық қасиеттерін сипаттайды.

- байланыстың қанықпағандығына сапалық реакцияны сипаттай алады және сәйкес реакция теңдеулерін жаза біледі.

Тілдік мақсаттар

Оқушылар орындай алуы керек:

асимметриялы алкендерге қосылу реакциясының өнімдерін болжау.

карбкатиондардың тұрақтылығы жайлы қорытынды жасау

Пәндік лексика және терминология

қосылу, нуклеофильді реагент, электрофил, электрофильді, механизм, геометриялық, цис-транс немесе E-Z, (а)симметриялы, біріншілік, екіншілік, үшіншілік, карбкатион, полимер, полимеризация, тұрақты, тұрақсыз, тұрақтылық,

Диалог/жазылым үшін пайдалы тіркестер

(бастапқы, екіншілік, үшіншілік) карбкатион ...... алкил топтарына қосылды. Алкил топтары электрондарды … Алкил топтары ….. арттырады Карбкатионның заряды ..... құрайды. Карбкатоинның тұрақтылығы .......... артады Егер карбкатион түрақты болса, онда .......

Құндылықтарды дарыту

Ынтымақтастық, бір-бірінің құндылықтарын өзара құрметтеу

Азаматтық жаhандану құндылықтары: қоршаған ортаға қамқорлық жасау және дамуға ұмтылу

АЖ дағдылары: Сыни және креативті ойлау, өзін-өзі қамтамасыз ету және рефлексия дағдылары, қарым-қатынас, іс-әрекеттер мен ақылға қонымды негіздеме

Пәнаралық байланыстар

Физика,биология,математика

АКТ қолдану дағдылары

Power point бойынша жұмыс

Бастапқы білім

9.4В Көмірсутектер. Отын

10.1C Химиялық байланыс

10.2A Органикалық химияға кіріспе

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Жаңа тақырыпты меңгеру үшін сыныпты белсендіру.

Сәлемдесу.

Сіз «қанықпаған» деген сөзді естігенде қандай ассоцияция пайда болады.? Оқушылар өз болжамдары және идеяларымен бөліседі.

Білімді жинақтау . Оқушыларға алкендердің құрылымы бойынша қаттеліктермен берілген материалдар таратылады. Олар мәтінді оқып, ұсынылған мәтіндегі қателерді түзетуі керек.

Таратпа материал.

Қос байланысы бар көміртегі атомдарының орбиталдары sp –гибридтенген жағдайда болады. Бұл дегеніміз, бір s- және бір р-орбиталь гибридтенуге қатысады, ал бір р-орбиталь гибридтенбейді. Гибридтелген орбитальдардың бір-біріне қабысуы π-байланысының пайда болуына алып келеді, ал көршілес көміртек атомдарының гибридтелмеген р-орбиталына байланысты екінші π-байланыс түзіледі.

Осылайша, қос байланыс бір σ- және бір π-байланыстан пайда болады.. Екі атомды құрайтын атомдардың гибридтік орбитальдерінің осі бірдей жазықтықта, ал π-байланысты құрайтын орбитальдар молекуланың жазықтығына перпендикуляр орналасады. Қос байланыс (0,132 нм) дара байланыстан ұзын, сондықтан ол берік емес. Берік π-байланыстың болуы алкендердің химиялық қасиеті жағынан алкандарға қарағанда белсенділігі және қосылу реакциясына түспейді .

Нәтижелерді талқылау.

Сабақтың тақырыбы мен мақсаты таныстырылады.

Қос байланыстың болуына байланысты алкендердің белсенділігі талданады.

Оқушыларға алдын ала дайындалған сұрақтармен таратпа материал тартылады.

« Байланыстың қанықпағандығына сапалық реакция»

Видеоролик1

_____________________________________________

________ молекуласынан суды бөліп алып этиленді алуға болады.

Бұл реакцияда су тартқыш ретінде __________________.

Бастапқы реагенттерді колбаға аздап құю үшін ____қолданады.

Реакцияның жүру жағдайы - ________________

Реагенттердің қоспасына шыны таяқшаны _________ салады .

Этилен газын ______ ығыстыру әдісі арқылы жинайды.

Этиленнің физикалық қасиеті - ______________.

Этилен жанғанда ____________________________ түзіледі

Видеоролик2

_____________________________________________

Алкендерге сапалық реакция - _______________________ әрекеттесуі.

Этилен екі атомды спирт____________________________________ тотығады .

Ерітіндінің түсі ________________ түстен _________________дейін өзгереді .

Видеоролик3

_____________________________________________

Көміртек-көміртек қос байланысы бар алкендерге сапалық реакция ________________________ әрекеттесуі.

Бром суы – бұл ________________________________________.

Ерітіндінің түсі ________________түстен _________________дейін өзгереді .

Видеоролик көру 1. https://youtu.be/n7VMP9bh0g4

Видеоролик көру 2. https://youtu.be/EZz4bV677SM

Видеоролик көру 3. https://youtu.be/-jXgvlnyHQY

Жұмыс нәтижесін талдау.

Оқушылар видеороликте көрсетілген барлық реакция теңдеулерін мұғалімнің көмегімен жазып алады.

3СH₂=CH₂ + 2KMnO₄ + 4H₂O → 3C₂H₄(OH)₂ + 2MnO₂ + 2KOH

Ұсынылған тізімнен оқушылар этиленді алу және жинауға қажетті жабдықтарды таңдайды. Қажетті құралдың суретін дәптерге салып,атауын жазып алады.

Ұсынылатын тізімі: конус тәрізді колба,дөңгелек табанды колба, газ жүретін түтік, тигель қысқыш,штатив, спиртовка фарфор табақша , асбест тақташа , Бюнзен қыздырғышы,бөлгіш воронка,сынауық ұстағыш,өлшеуіш цилиндр, тоңазытқыш, сынауық.

Оқушылар жұпта салған суреттерін салыстырып,талдайды және өзара тексереді.

Қондырғының суреті.

Рефлексия

Үш мәліметті айт....

Бүгін сабақта білдік

Жақсы нәтижеге қол жеткіздік

Тағы да білгім келеді

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдаукөрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Барлық оқушылар: Гомологиялық қатар, құрылымдық формула құра біледі.

Кейбір оқушылар: Изомерлер жаза алады.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қолжеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?