Алкендердің құрамы, құрылымы және реакцияға түсу қабілеті. Химия, 10 сынып, сабақ жоспары.

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

10.3В Алкендер

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 10

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Алкендердің құрамы, құрылымы және реакцияға түсу қабілеті.

Сабақтың түрі

Жаңа сабақты меңгеру

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

10.4.2.14 "қанықпағандық" терминін және оның қосылыстың қасиеттеріне әсерін түсіндіру;

Сабақ мақсаттары

-алкендердің құрлысын білу

- алкендерге тән изомерлердің түрлерімен танысу

Бағалау критерийлері

Оқушылар мақсатқа жетеді,егер

-алкендердің гомологтық қатарының өкілдерінің формулаларын жазады;

- қанықпаған көмірсутектердің құрылымын сипаттайды;

- гомологтық қатар бойынша алкендердің қосылыстарының физикалық қасиеттерін сипаттайды.

Тілдік мақсаттар

Оқушылар орындай алуы керек:

асимметриялы алкендерге қосылу реакциясының өнімдерін болжау.

карбкатиондардың тұрақтылығы жайлы қорытынды жасау

Пәндік лексика және терминология

қосылу, нуклеофильді реагент, электрофил, электрофильді, механизм, геометриялық, цис-транс немесе E-Z, (а)симметриялы, біріншілік, екіншілік, үшіншілік, карбкатион, полимер, полимеризация, тұрақты, тұрақсыз, тұрақтылық,

Диалог/жазылым үшін пайдалы тіркестер

(бастапқы, екіншілік, үшіншілік) карбкатион ...... алкил топтарына қосылды. Алкил топтары электрондарды … Алкил топтары ….. арттырады Карбкатионның заряды ..... құрайды. Карбкатоинның тұрақтылығы .......... артады Егер карбкатион түрақты болса, онда .......

Құндылықтарды дарыту

Ынтымақтастық, бір-бірінің құндылықтарын өзара құрметтеу

Азаматтық жаhандану құндылықтары: қоршаған ортаға қамқорлық жасау және дамуға ұмтылу

АЖ дағдылары: Сыни және креативті ойлау, өзін-өзі қамтамасыз ету және рефлексия дағдылары, қарым-қатынас, іс-әрекеттер мен ақылға қонымды негіздеме

Пәнаралық байланыстар

АКТ қолдану дағдылары

Power point,

Бастапқы білім

9.4В Көмірсутектер. Отын

10.1C Химиялық байланыс

10.2A Органикалық химияға кіріспе

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

«Ой шақыру» кезеңі

Жазушы мен жүгіруші

Алкендер - молекулада С атомдары арасындағы бір қос байланыс және CnH2n жалпы формуласына сәйкес келетін ациклдық көмірсутектер. Алкендердің құрылысы қарастырылады.

Материалды зерттеу схемаға сәйкес жасалуы мүмкін: сұрақ-жауап.

1. sp^2-гибридтелуде қанша электронды орбиталь қатысады?

2. Гибридтеуге қанша орбиталь қатыспайды?

3. Гибридтелген және гибридтелмеген орбиталдың пішінін сипаттаңыз?

Қос байланысы бар көміртегі атомдарының орбиталдары sp²-гибридтелген күйде болады. Бұл гибридтеуге бір s - және екі р-орбиталь қатысады, ал бір р-орбитальгибридтенуге қатыспайды. Гибридтелген орбитальдардың бір-бірімен қабысуы арқылы σ-байланыс пайда болады, ал гибридтелмеген p-орбитальдарының арқасында екінші π-байланыс құрылады. Осылайша, қос байланыс бір σ- және бір π-байланыстары арқылы түзіледі. Екі атомды құрайтын атомдардың гибридтік орбитальдерінің осі бірдей жазықтықта, ал π-байланысын құрастыратын орбитальдар молекуланың жазықтығына перпендикуляр орналасады. Қос байланыс (0,132 нм) жалғыз байланысқа қарағанда қысқа, оның энергиясы үлкен, яғни ол әлдеқайда берік. Дегенмен, π-байланыстың болуы алкендердің химиялық тұрғыдан алкандарға қарағанда белсенді болуына және қосылу реакцияларына түсе алуына әсер етеді.

Түсіндіру барысында оқушылар кестені толтырады.

Алкендердің физикалық қасиеттері бойынша график құрастыру

Жұмыстың нәтижелерін талқылау.

Алкендердің гомологтық қатарының алғашқы төрт өкілі - газдар, C₅H₁₀-C₁₆H₃₂-сұйықтар композициясы, жоғары алкендер-қатты заттар.

Көмірсутектердің молекулалық массасы артқан сайын , қайнау мен балқыту температурасы артады.

Жұптық жұмыс.

Гексен – 1 барлық мүмкін болатын изомерлердің құрылымдық формулаларын құрастырыңыз (көміртек қаңқасының изомериясы, қос байланыс жағдайының изомериясы, классаралық изомериясы).

Жұмыстың нәтижелерін талқылағаннан кейін мұғалім қанықпаған көмірсутектер атауының кейбір ерекшеліктеріне назар аударады:

- құрылымында міндетті түрде қос байланыс болуы керек (тіпті ол ең ұзын көміртек тізбегі болмаса да).

- алкендердің нөмірленуі қос байланыс жақын жақтан басталады.

- қос байланыстың орны атауының соңында санмен көрсетіледі

Рефлексия

Оқушылар жұпты таңдайды. Сыныптасының бір саусағын таңдап, бір-бірінің сұрақтарына жауап береді.

 «К» (кішкентай бөбек) - ойлар, білім, ақпарат.

- Бүгінгі білімім қандай болды?

– Сіз қандай білім алдыңыз?   

«Ш» (Шылдыр шүмек) - мақсатқа жақындығы.

- Бүгін мен не істедім және қандай мақсатқа жеттім ?

«О» (Ортан терек ) – көңіл-күй жағдайы.

- Менің көңіл-күйім қандай болды?

-жақсы көңіл-күйіме не әсер етті?

«Б» (Балан үйрек) - сервис, көмек, ынтымақтастық.

- Бүгінгі күні басқаларға қалай көмектестім?

- Менің қарым-қатынасым басқалармен жақсартылды ма?

 «Б» (Бас бармақ) - физиологиялық жағдай.

- Бүгінгі денсаулығым үшін не істедім?

Үйге тапсырма : Халықаралық номенклатура бойынша,төменде берілген көмірсутектерге атау беріңіз.

Саралау –оқушыларға қалай көбірекқолдаукөрсетудіжоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Барлық оқушылар: Гомологиялық қатар, құрылымдық формула құра біледі.

Кейбір оқушылар: Изомерлер жаза алады.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қолжеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?