Беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасының диффузия жылдамдығына әсері. Биология, 10 сынып, сабақ жоспары.

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

Бөлім 10.2АЗаттардыңтасымалдануы

Мектеп:

Мерзімі:

Оқушыаты - жөні:

Сынып: 10 (ЕМН)

Қатысқандар

Қатыспағаноқушылар:

Сынып: 10 (ЕМН)

Сабақтақырыбы

Беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасының диффузия жылдамдығына әсері. (1-ші сағат)

Оқытумақсаты

• беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасының мәнін есептеу және олардың заттарды тасымалдауға қатысты маңызын түсіндіру

 Сабақ мақсаттары

Оқушылар:

• Заттардыңжасушағатүсуінжәне диффузия арқылыжасушаданшығуынтүсіндіреалады
• беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасының мәнін есептей алады және олардың заттарды тасымалдауға қатысты маңызын түсіндіре алады

 Жетістік критерийлері

Оқушылар:

беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасының мәнін есептейді және олардың заттарды тасымалдауға қатысты маңызын түсіндіреді. Екі жануардың беттік ауданының көлемге қатынасын дұрыс есептейді. Көрсетілген екі жануардың қозғалысы туралы дұрыс қорытынды жасайды (мысалы, амебадағы беттік ауданның және көлемнің жоғары қатынасы оттектің амеба ортасына жетеді, сол себепті оған тасымалдау элементтер жүйесі керектігін көрсетеді).

 Тілдік мақсаттар

Оқушыларорындайалады:

Ауданныңкөлемгеқатынасынауызшажәнежазбашатүрдесипаттайалады

Пәндік лексика және терминология

Беттікаудан, көлем. енжартасымал (пассивті транспорт), диффузия, жеңілдетілген диффузия, осмос, концентрация градиенті, таңдамалыөткізгіштік,

қозғалыс, бөлшектер, концентрация

Диалог құруға / жазылымғақажеттісөздертоптамасыЗаттар концентрация градиентібойыменқозғалады, егер ….

Х диффузия арқылы/жеңілдетілген диффузия

Пассивті тасымал кезінде ......

Ағзаөлшеміжоғарыболғансайын, …

Ағзаөлшемікішіболғансайын, …

 Құндылықтар дыдарыту

Құрметкөрсету, бірлесежұмысжасау, академиялықадалдық, үздіксізбіліалу, Казақстандық патриотизм

 Пәнаралық байланыс

Математика – математикалықесептеулер

Физика – диффузия

АҚТ қолданудағдылары

Ғаламторсайттарыменжұмысжасауқабілеті

Алдыңғыбілім

Асқорыту – 6-9 сынып

Ферменттер – 9 сынып,

Қанайналымжүйесі – 8 сынып,

Бөлім «10.1С Қоректену».

Сабақбарысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Ұйымдастырукезеңі. Оқушыларменамандасу

Сабақтақырыбынашу.

Стартер (проблемалықсұрақ):

• Неліктенадамдатасымалдаужүйесі бар, ал амебадажоқ?

(С)Беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасының диффузия жылдамдығына қатысты әсері.Эритроциттердіңбеттікауданыныңкөлемгеқатынасыныңмаңызы.

Сыныппенбіргежартылайөткігіш мембрана арқылызаттардыңәртүрлітасымалданутүрлерінталқылау:

• Қарапайым диффузия
• Жеңілдетілген диффузия
• Осмос
• Белсендітасымал

(Т)(М) Оқушыларға 0,5см х 0,5 см квадраттардан «жасуша» түріндегі бір үлкен (мысалы, сиыр) бір кішкентай (мысалы, ақ сұлама) жануардың моделін жасауды ұсыныңыз. Оқушылар квадраттарды санау арқылы ауданның көлемге қатынасын анықтайды.

Тапсырманыорындаубарысындаоқушыларкөлемдіұлғайтқанкездебеттікауданныңкөлемгеқатынасытөмендейтінінанықтайды.

(М)Мұғалімніңтүсіндіруі

Егеркубтыңбіржағыатеңболса,онда куб көлеміа³болады,біржағының (бетінің) ауданы– а², , сәйкесіншеалтыжағының (яғникубтыңбеттікауданы) – 6а². Есептейміз:

Ненібайқаймыз? Кубтыңөлшеміөскенсайын (жасылтүстіқатар) оныңбеттікауданы (сарытүстіқатар) біртіндепөседі( 6 - 216). Куб көлемі (көктүстіқатар) де өседі( 1 - 216). Барлығыұлғаяды, бірақкөлембеттікауданғақарағандатезірек. Бұғанқызылтүстіқатарғақарапкөзжеткізугеболады, ондабеттікауданныңкөлемгеқатынасыкөрсетілген: еңкішікубиктіңбірбірліккөлемінеалтыбірлікбеттікаудансәйкескеледі, ал еңүлкенүшін – тек біреу.

Оны қалайбағалауғаболады? Көлембірлігі --Представьте, что каждая единица объема – это один адамдепесептеңіз, ал беттікбірлік – терезе, оларқылыадамтынысалады. Сонда

• Кубиктіңбіржағындабірадамтұрадыжәнеолалтытерезарқылытынысалады
• Кубиктің2жағында 8 адамтұрады, олар 24 терезеарқылытынысалады (әрқайсысына 3);
• Кубиктің 3 жағында 27 адамтұрады, олар 54 терезеарқылытынысалады(әрқайсысына2);

Жәнеәріқарайжалғасабереді, байқасаңызадамдарға тыны салу қиынырақ?

Керібайланыс:мұғалім – оқушы, оқушы - оқушы

(ҚБ) Мұғалімоқушыларғаәртүрлімысалдарнегізіндебеттікауданныңкөлемгеқатынасынесептеудіұсынады.

Керібайланыс:мұғалім – оқушы, оқушы - оқушы

Сабақсоңындағы рефлексия:

- не білдім, неніүйрендім

- не түсініксіз

Дифференциалдыоқыту – Көбірекқолдаукөрсетуүшіннеістейсіз? Қабілетіжоғарыоқушыларғақандайміндеттерқоюдыжоспарлайсыз?

Бағалау – Оқушылардыңберілгенматериалдымеңгерудеңгейінқалайтексересіз?

Денсаулықжәнеқауіпсіздік ережелері

Дифференциациятапсырмалардыіріктеп, нақтыәроқушыданкүтілетіннәтижег, қолдаукөрсетугебайланысты,

Топтықжұмыс

Сұрақтарғажауапберу

Жекетапсырмалардыорындау

Оқытудыңбелсендіәдістері

Сергіту

Сабақтың рефликсиясы

Сабақ мақсаттары/оқыту мақсаттары жүзеге асырымды болды ма? Бүгін оқушылар нені үйренді? Оқыту ортасы қандай болды? Менің бөліп оқытқаным өз мәнінде жүзеге асты ма? Мен өз уақытымды ұтымды пайдалана алдым ба? Мен жоспарымақандайөзгерістеренгіздімжәненеліктен?

Жалпыбаға

Сабақтыңжақсыөткенекіаспектісі (оқытутуралыда, оқутуралыдаойланыңыз)?

1:

2:

Сабақтыжақсартуға не ықпалетеалады (оқытутуралы да, оқутуралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақбарысындасыныптуралынемесежекелегеноқушылардыңжетістік/қиындықтарытуралыненібілдім, келесісабақтарда неге көңілбөлуқажет?